DI/100000/43/1177/2015 - Wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości świadczeń medycznych dla pracowników w części finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust, 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej (t j. Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko zawarte we wniosku (...) z dnia 12 października 2015 r., doręczonym dnia 16 października 2015 r. uzupełnionym dnia 10 listopada 201 Sr. uznaje za prawidłowe w przedmiocie dotyczącym wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości świadczeń medycznych obejmujących inne usługi medyczne w części finansowane przez pracodawcę.

Dnia 16 października 2015 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 6 listopada 2015 r. doręczonym dnia 10 listopada 2015 r. o stosowne pełnomocnictwo, z którego wynika, że osoba podpisująca wniosek jest uprawniona do jego złożenia w imieniu firmy (...).

Wnioskodawca wskazał, iż oferuje wszystkim swoim pracownikom pakiety medyczne uprawniające do korzystania ze świadczeń medycznych wykonywanych przez podmiot zewnętrzny, na podstawie umowy zawartej pomiędzy Spółką, a tym podmiotem w oparciu o zryczałtowany system opłat. Umowa dotyczy świadczeń medycznych w ramach;

- medycyny pracy oraz

- pakietów "innych usług medycznych" indywidualnego bądź rodzinnego w wariancie właściwym dla zadeklarowanego przez pracownika pakietu.

Świadczenia medyczne w ramach medycyny pracy w kwocie (...) zł. Spółka w całości opłaca z własnych środków.

"Inne usługi medyczne" i zasady ich odpłatności są zróżnicowane w zależności od zadeklarowanego przez pracownika wariantu:

1. Wariant (...) obejmuje opiekę medyczną w ramach medycyny pracy w kwocie (...) zł oraz inne usługi medyczne w ramach pakietu indywidualnego w kwocie (...) zł - w całości opłacane przez Spółkę.

W wariancie tym istnieje możliwość wykupienia, za dodatkową odpłatnością ponoszoną przez pracownika, usług medycznych dla (...) bądź więcej niż członka rodziny pracownika, tj;

2. Wariant obejmuje opiekę medyczną w ramach medycyny pracy w kwocie (...) zł oraz inne usługi medyczne w ramach pakietu indywidualnego w kwocie (...) zł - w tej części opłacane przez Spółkę oraz po dopłaceniu przez pracownika kwoty (...) zł. W wariancie tym istnieje możliwość wykupienia, za dodatkową odpłatnością ponoszoną przez pracownika, usług medycznych dla (...) bądź więcej niż członka rodziny pracownika, tj;

Wartość dofinansowania przez Spółkę świadczeń medycznych obejmujących inne usługi medyczne w ramach pakietu indywidualnego stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.)Kwestia odpłatności za ww. usługi medyczne nie jest obecnie uregulowana w Regulaminie Wynagradzania ani w innych przepisach o wynagradzaniu obowiązujących w Spółce. 2 tego powodu wartość pakietów medycznych w kwocie (...) I. (zarówno dla wariantu (...) jaki i (...) stanowi przychód pracownika w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych będący podstawą naliczania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Spółka planuje wprowadzenie do Regulaminu Wynagradzania zapisu, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do korzystania z pakietów medycznych pod warunkiem ponoszenia częściowej odpłatności z tego tytułu.

Zdaniem Spółki taki zapis pozwoli zwolnić z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne wartość pakietów medycznych. Zgodnie bowiem z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W ocenie wnioskodawcy warunkiem, który umożliwia płatnikowi składek skorzystanie z wyłączenia przewidzianego wskazanym wyżej przepisem jest partycypowanie przez pracownika w kosztach uzyskania świadczeń, o których traktuje przepis. Skoro więc wartość finansowanych świadczeń kwalifikowana jest jako przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, zapis o korzyści wynika z przepisów o wynagradzaniu i przewidziana jest częściowa odpłatność pracownika za pakiet świadczeń medycznych, przyjąć należy, iż spełnione zostały warunki ustanowione w § 2 ust, ł pkt 26 cytowanego rozporządzenia.

Jak podkreśla wnioskodawca w praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne de facto będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Wnioskodawca wskazał, iż dla celów uzyskania pisemnej interpretacji posłużenie się w niniejszym piśmie wskazanymi kwotami ma charakter jedynie przykładowy, a intencją Spółki

jest pozyskanie wiedzy czy w opisanym stanie faktycznym istnieje podstawa do wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości (różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi a ponoszoną przez pracownika odpłatnością) świadczeń medycznych obejmujących inne usługi medyczne (z wyłączeniem medycyny pracy) w ramach pakietu indywidualnego,

W związku z powyższym Spółka wnosi o udzielenie pisemnej interpretacji w następujących kwestiach:

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretację w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości świadczeń medycznych obejmujących inne usługi medyczne w części finansowane przez pracodawcę uznać należy za prawidłowe.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Zakład mocą niniejszej decyzji nie rozstrzyga również o tym, iż korzystanie z usługi ubezpieczenia w przypadku, gdy pracownik ponosi część kosztów uznać należy za uprawnienie do zakupu po cenie niższej niż detaliczna pewnego rodzaju usług.

Art. 10 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne, lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie, zaś w ust. 2, że wniosek o wydanie interpretacji może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych.

Natomiast w myśl art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art, 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe i ubezpieczenie wypadkowe osób będących m.in. pracownikami (art. 6 ust. 1 wskazanej ustawy) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

* przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106, późn. zm.),

* wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 wyżej cytowanego rozporządzenia, z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych, niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi)

Jeżeli korzyści te uzyskiwane są przez pracownika w ramach stosunku pracy i stanowią przychód z tytułu zatrudnienia w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pracownicy ponoszą z& nie częściową odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu znajduje się w przepisach placowych, to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie powołanego wyżej przepisu. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych, artykułów, przedmiotów lub usług.

Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego niezależnie od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Zatem w sytuacji, gdy wartość świadczeń medycznych (w pakiecie (...) oraz (...) obejmujących inne usługi medyczne w części finansowanych przez pracodawcę będzie stanowiła przychód pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, oraz, że zapis o ww. korzyściach zostanie umieszczony w stosownym regulaminie wynagradzania, a pracownicy będą ponosili częściową odpłatność za te usługi, stanowisko wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek w części finansowane przez pracodawcę należy wyłączyć z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uznać należy za prawidłowe.

Powyższe ma zastosowanie również w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Jednocześnie Zakład podkreśla, iż jednoznacznie ujęty zakres przedmiotowy wniosków o wydanie pisemnej interpretacji uniemożliwia Zakładowi wypowiedzenie się co do wysokości przyjętych przez wnioskodawcę kwot świadczeń, o których mowa we wniosku, a które wnioskodawca zamierza wyłączyć z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Takie rozstrzygnięcie (odnośnie potwierdzenia wysokości ustalonych przez wnioskodawcę kwot) nie wymaga zastosowania przepisów, z których bezpośrednio wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Zakład może wypowiedzieć się jedynie w kwestii ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Innymi słowy, czy określone świadczenie korzysta bądź nie z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto, brak jest również podstaw w przyjętym trybie do dokonania przez Zakład ustalenia czy odpłatność ponoszona przez pracowników jedynie z tytułu wykupienia usług medycznych dla członków rodziny w ramach pakietu (...) czyni zadość wymogowi ponoszenia częściowej odpłatności. Takie ustalenie nie wymaga bowiem zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Stwierdzenie obowiązku świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe ma pochodny charakter względem takiego ustalenia. Wypowiedzenie się w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne w przedmiotowej sprawie jest możliwe dopiero po ustaleniu przez wnioskodawcę w sposób jednoznaczny, iż pracownicy wnioskodawcy ponoszą lub nie częściową odpłatność z tytułu wykupienia usług medycznych dla członków rodziny w ramach pakietu (...).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej mniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustaw)' z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...) Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez te jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.