DI/100000/43/1159/2017 - Ustalenie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od premii rocznej wypłacanej osobom świadczącym usługi zarządzania, które jednocześnie pozostają z pracodawcą w stosunku pracy.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 2168) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku (...) z siedzibą w (...) z dnia 27 września 2017 r., złożonego w dniu 2 października 2017 r. w przedmiocie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od premii rocznej wypłacanej osobom świadczącym usługi zarządzania, które jednocześnie pozostają z pracodawcą w stosunku pracy.

W dniu 2 października 2017 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek (...) z siedzibą w o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 3 listopada 2017 r., doręczonym w dniu 13 listopada 2017 r.

Wnioskodawca w treści złożonego-wniosku wskazał, że Zarząd Spółki składa się z dwóch osób, powołanych na mocy uchwały Rady Nadzorczej. Z każdym członkiem Zarządu zawarte zostały od 1 lipca 2017 r. dwa rodzaje umów:

- umowa o świadczenie usług zarządzania, związana z pełnioną funkcją w Zarządzie Spółki;

- umowa o pracę na stanowisku dyrektora i zastępcy dyrektora.

Spółka wypłaca tym osobom wynagrodzenia, ustalone dla każdego ww. rodzaju umowy. Od wypłaconych wynagrodzeń odprowadzane są składki ubezpieczeniowe.

Zgodnie z zawartymi umowami o świadczenie usług zarządzania, raz w roku wypłacana będzie premia, uzależniona od wykonania określonych celów zarządczych. Wnioskodawca wskazuje, że wątpliwości pojawiły sią z chwilą zapoznania się z interpretacją indywidualną Oddziału ZUS w Gdańsku, z dnia 25 kwietnia 2017 r. znak: DI/100000/43/300/2017.

W związku z powyższym wnioskodawca wnosi o wyjaśnienie, czy, w oparciu o opisany stan faktyczny, Spółka jest zobowiązana do odprowadzania składek ubezpieczeniowych, zarówno od wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę jak również wynagrodzenia, z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania oraz premii rocznej.

We własnym stanowisku w sprawie wnioskodawca wskazał, że odprowadza składki ubezpieczeniowe od wynagrodzenia z tytułu obu umów, z uwagi na to, że:

- zgodnie z art. 69 k.p. do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się przepisy o umowę o pracę,

- wszyscy pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę w razie zawarcia umowy zlecenia z tym samym pracodawcą, podlegają z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Umowa o świadczenie usług zarządzania (kontrakt menedżerski) jest w tym przypadku specyficzną umową zlecenia, a więc osoby powołane na funkcję Prezesa lub Członka Zarządu, także wykonują powtarzające się czynności na rzecz Spółki.

Zdaniem wnioskodawcy brak jest podstaw, aby osoby takie traktować inaczej niż pozostałych pracowników.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 3 listopada 2017 r., doręczonym w dniu 13 listopada 2017 r. wnioskodawca wskazał, że premie roczne wypłacone będą członkom zarządu tylko i wyłącznie z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług zarządzania. Premie roczne wypłacone, członkom zarządu stanowić będą przychód tych osób z tytułu działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu art. 13 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od premii rocznej wypłacanej osobom świadczącym usługi zarządzania, które jednocześnie pozostają z pracodawcą w stosunku pracy, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę, obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytułu do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy prawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte w tym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 i 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają z zastrzeżeniem art. 8 i 9 osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są pracownikami oraz osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Jednocześnie biorąc pod uwagę art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych regulujący sytuację równoczesnego świadczenia przez osobę fizyczną m.in. umowy o pracę i zlecenia należy mieć na względzie, że osoba taka jest obejmowana ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu stosunku pracy oraz umowy zlecenia, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku wykonują pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy.

Dodatkowo osoby te podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu (art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

W myśl art. 8 ust. 1 i 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy oraz osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taka zawarła z pracodawca, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje prace na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

W świetle powyższego przepisu dla celów ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się nie tylko osobę pozostającą w stosunku pracy, ale także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, jeżeli umowę taką wykonuje na rzecz pracodawcy z którym pozostaje w stosunku pracy.

Podstawowym skutkiem uznania osoby wskazanej w art. 8 ust. 2a za pracownika jest objęcie jej obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, chorobowym i wypadkowym tak, jak pracownika.

Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 1 i 3 oraz art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. powołanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorców, stanowi przychód z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.

Przychodami na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych są w myśl jej art. 4 pkt 9 przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy.

Z treści powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorców (osób świadczących pracę na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania) od zakwalifikowania go jako przychód z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.).

Z kolei przepis art. 18 ust. 1a w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, że w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 2a, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uwzględnia się również przychód z tytułu umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe tych osób stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

W przypadku więc gdy pracownik - oprócz wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę - świadczy także usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy o świadczenie usług), zawartej z własnym pracodawcą, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi suma przychodu ze stosunku pracy i wykonywanej umowy cywilnoprawnej. W tym miejscu należy wskazać, że co do zasady umowa o świadczenie usług zarządzania spółką jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia.

Wnioskodawca w przedmiotowym wniosku wskazał, że z członkami zarządu zawarł dwa rodzaje umów, tj. umowę o świadczenie usług zarządzania, związaną z pełnioną funkcją w zarządzie spółki oraz umowę o pracę na stanowisku dyrektora i zastępcy dyrektora. Ponadto członkom zarządu wypłacane będą premie roczne z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług zarządzania. Premie roczne wypłacane członkom zarządu stanowić będą przychód tych osób z tytułu działalności wykonywanej osobiście.

Wobec powyższego mając na uwadze okoliczność, iż premie roczne wypłacane będą członkom zarządu z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług oraz, że premie roczne będą stanowić przychód z działalności wykonywanej osobiście, wartość premii rocznych wypłacanych tym osobom należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.