DI/100000/43/1117/2015 - Uwzględnienie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwoty wypłacanej członkom rady nadzorczej spółki z tytułu zwrotu kosztów dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki w celu odbycia posiedzenia rady nadzorczej.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 29 września 2015 r., doręczonym dnia 2 października 2015 r. w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwoty wypłacanej członkom rady nadzorczej spółki z tytułu zwrotu kosztów dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki w celu odbycia posiedzenia rady nadzorczej uznaje za nieprawidłowe.

Dnia 2 października 2015 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku, wpłynął wniosek z dnia 29 września 2015 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 27 października 2015 r., doręczonym dnia 30 października 2015 r.

Wnioskodawca wskazuje, że zwraca członkom rady nadzorczej koszty dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki w celu odbycia posiedzenia rady nadzorczej w trybie art. 392 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Członkowie rad nadzorczych nie są pracownikami, lecz osobami pełniącymi tę funkcję na podstawie uchwały powołania.

W związku z powyższym przedsiębiorca powziął wątpliwość, czy spółka postępuje prawidłowo nie odprowadzając składek na ubezpieczenia społeczne od zwracanych kwot kosztów dojazdów członkom rady nadzorczej.

W treści własnego stanowiska w sprawie wnioskodawca wskazuje, że spółka od kwot wypłacanych członkom rad nadzorczych z tytułu dojazdów do siedziby spółki w celu odbycia posiedzenia rady nadzorczej nie nalicza składek ZUS jako nie będących wynagrodzeniem. Przedsiębiorca podkreśla, że członkowie rady nadzorczej oprócz zwrotu kosztów dojazdów otrzymują odrębne miesięczne wynagrodzenie ustalone uchwałą Zgromadzenia Wspólników, od którego spółka odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 27 października 2015 r. przedsiębiorca wskazał, że kwoty wypłacone członkom rady nadzorczej z tytułu zwrotu dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki w celu odbycia posiedzenia rady nadzorczej nie stanowią przychodu tych osób z tytułu działalności wykonywanej osobiście. Ponadto zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe spółka koszty dojazdów wyłącza z podstawy wymiaru składek, traktując je jako należności z tytułu podróży służbowej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Zgodnie z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Przez pojęcie "indywidualnej sprawy" należy rozumieć wykładnię przepisów dokonywaną w oparciu wyłącznie o zawarty we wniosku przedsiębiorcy opis istniejącego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

W trybie wydawania pisemnych interpretacji brak jest możliwości dokonywania oceny konkretnych działań przedsiębiorcy pod kątem prawidłowości lub nieprawidłowości danego postępowania, organ nie ma również obowiązku przedstawiania prawidłowego sposobu działania w danej sprawie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest, na gruncie ww. ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zobligowany jedynie do oceny przedstawionego przez przedsiębiorcę stanowiska - dokonanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisów prawa mających zastosowanie na tle zaistniałego stanu faktycznego.

Stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwoty wypłacanej członkom rady nadzorczej spółki z tytułu zwrotu kosztów dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki w celu odbycia posiedzenia rady nadzorczej uznaje za nieprawidłowe.

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla m.in. członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 22 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej są członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji. Członkowie rad nadzorczych podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym od dnia powołania na członka rady nadzorczej do dnia zaprzestania pełnienia tej funkcji, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zaczął tę funkcję wykonywać odpłatnie (art. 13 pkt 17 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Zgodnie z brzmieniem art. 18 ust. 4 pkt 10 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe członków rad nadzorczych stanowi przychód z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu przepisów ustawy z dn. 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) niezależnie od sposobu ich powoływania. Zatem w sytuacji uznania, iż dane świadczenie nie stanowi przychodu dla tej grupy ubezpieczonych z działalności wykonywanej osobiście, nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Dalej, katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.).Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu § 5 ust. 2 rozporządzenia wprowadzonym w życie 1 stycznia 2015 r. mocą rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2014 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2014 r., poz. 1967) przepisy § 2-4 wskazanego rozporządzenia stosuje się odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru składek m.in. członków rad nadzorczych wynagradzanych z tytułu pełnienia tej funkcji, Dla zastosowania wyłączeń z podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia niezbędne jest aby dane świadczenie stanowiło przychód członka rady nadzorczej z tytułu działalności wykonywanej osobiście. Uznanie przez wnioskodawcę, iż zwrot dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki w celu odbycia posiedzenia Rady Nadzorczej nie stanowi przychodu członków rady nadzorczej z tytułu działalności wykonywanej osobiście uniemożliwia przejście na grunt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i wskazanych tam wyłączeń.

Podsumowując, wskazanie przez wnioskodawcę, iż to zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 15 ww. rozporządzenia dojdzie do wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe kwoty zwrotu dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki członkom rady nadzorczej w celu odbycia posiedzenia Rady Nadzorczej mogłoby być uznane w powiązaniu z § 5 ust. 2 pkt 3 ww. rozporządzenia za zasadne jedynie w sytuacji gdyby wypłata tego świadczenia stanowiła przychód z tytułu działalności wykonywanej osobiście. W sytuacji, gdy wnioskodawca deklaruje, iż dana wypłata nie stanowi takiego przychodu, nie można uznać, iż to treść ww. przepisu jest podstawą zwolnienia z obowiązku opłacania składek a ww. świadczenia.

W tym miejscy należy zaznaczyć, że jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m in.: kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu. Kwalifikacja wskazanego przez wnioskodawcę świadczenia jako przychód z określonego źródła ma wpływ na istnienie lub brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia za osobę uzyskującą to świadczenie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej w opisie stanu faktycznego informacji, zgdnie z którą kwoty uzyskiwane przez członków rady nadzorczej z tytułu zwrotu kosztów dojazdów z miejsca zamieszkania do siedziby spółki nie stanowią przychodu tych osób z tytułu działalności wykonywanej osobiście.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąc, od dnia doręczenia decyzji.