DI/100000/43/1106/2015 - Składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w trakcie wykonywania umowy zlecenia.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...) z dnia 22 września 2015 r., złożonym w dniu 29 września 2015 r; dotyczącym opłacania składek na ubezpieczenie chorobowe z tytułu umowy zlecenia.

Dnia 29 września 2015 r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wniosek przedsiębiorcy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wniósł o wydanie interpretacji dotyczącej ustalenia podstawy wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe w przypadku przystąpienia przez zleceniobiorcę do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w trakcie wykonywania umowy zlecenia. Przedsiębiorca informuje, że niektórzy zleceniobiorcy przystępują do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w trakcie wykonywania umowy zlecenia. Umowy te stanowią tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych. Odpłatność ustalona jest w stawce godzinowej lub kwotowo. Wypłata wynagrodzenia następuje w następnym miesiącu. W ww. przypadku, w miesiącu zgłoszenia zleceniobiorcy do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, otrzymuje on przychód wypłacony za wcześniejszy miesiąc, w którym nie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu. Jest to przychód uzyskany z tej samej umowy zlecenia, w ramach której nastąpiło zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe stanowi podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.

Spółka uważa, że składka na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe jest należna od uzyskanego w miesiącu przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego przychodu, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, także gdy jest to przychód wypłacony za miesiąc wcześniejszy, w którym Zleceniobiorca nie podlegał ubezpieczeniu chorobowemu.

Wnioskodawca wniósł o potwierdzenie swojego stanowiska.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy zawarte we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Doprecyzowanie zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż we wskazanym powyżej trybie Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie ocenia przyjętych rozwiązań oraz zachowań płatnika składek pod kątem ich poprawności. Wynika to z braku możliwości prowadzenia postępowania dowodowego czy wyjaśniającego. W trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ubezpieczenia społeczne obejmują ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa (ubezpieczenia chorobowe) oraz ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (ubezpieczenie wypadkowe).

W myśl natomiast z art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi obejmowane są osoby, które na terenie Polski są m.in. zleceniobiorcami. Powyższa zasada nie znajduje jednak, zgodnie z art. 6 ust. 4 cytowanej ustawy, zastosowania względem tych zleceniobiorców którzy są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat.

Zleceniobiorca podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu wypadkowemu (art. 12. ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) oraz może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego na zasadzie dobrowolności (art. 11 ust. 2 tej ustawy). W sytuacji przystąpienia przez zleceniobiorcę do ubezpieczenia chorobowego po stronie zleceniodawcy powstanie obowiązek odprowadzenia składek na to ubezpieczenie.

Co istotne, zleceniobiorca podlega wskazanym wyżej ubezpieczeniom społecznym, w myśl art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywalna (odpowiednio od dnia zgłoszenia przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego) do dnia rozwiązania jej bądź wygaśnięcia.

W myśl art. 18 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców stanowi przychód z tytułu umowy zlecenia, jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Jeśli chodzi o podstawę wymiaru składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe tych osób, to w myśl art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowi ją kwota odpowiadająca wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, przy czym nie może ona przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Z uwagi na fakt, iż wysokość podstawy wymiaru składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe odpowiadać musi zasadniczo wysokości podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustalonej za dany miesiąc, co wynika wprost z zacytowanego wyżej przepisu, to podstawę tę stanowić będzie przychód uzyskany przez zleceniobiorcę w miesiącu, za który następuje rozliczenie składek. Powyższe znajdzie zastosowanie także w sytuacji, w której wypłata wynagrodzenia za wykonanie umowy następuje w kolejnym miesiącu.

W myśl § 2 ust. 6 rozporządzenia z dnia 18 kwietnia 2008 r. (Dz. U. z 2008 r. Nr 78, poz. 465 z późn. zm.) dla każdego ubezpieczonego, którego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnik składek w raporcie lub imiennym raporcie miesięcznym korygującym, o którym mowa w ustawie, oraz w deklaracji i deklaracji rozliczeniowej korygującej, o której mowa w ustawie, uwzględnia należne składki na ubezpieczenia społeczne od wszystkich dokonanych lub postawionych do dyspozycji ubezpieczonego wypłat - od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, którego deklaracja dotyczy - stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, z uwzględnieniem ograniczenia rocznej podstawy składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o którym mowa w art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Przenosząc powyższe na grunt stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę wskazać należy, iż w przypadku gdy zleceniobiorca w miesiącu, w którym przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego otrzymał wynagrodzenie za miesiąc wcześniejszy, w którym nie podlegał dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, to podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe stanowić będzie zasadniczo kwota podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W takim przypadku może więc dojść do sytuacji opisanej przez przedsiębiorcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, w której w podstawie na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe uwzględniony zostanie przychód uzyskany za miesiąc wcześniejszy, w którym zleceniobiorca nie podlegał jeszcze dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie co art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do (...) Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.