DI/100000/43/1095/2017 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości zakupu usługi zdrowotnej, tj. ubezpieczenia medycznego współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1778), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) zawarte we wniosku z dnia 7 września 2017 r., doręczonym w dniu 15 września 2017 r. w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości zakupu usługi zdrowotnej, tj. ubezpieczenia medycznego współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom.

Dnia 15 września 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 października 2017 r., doręczonym w dniu 19 października 2017 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że jego wątpliwości dotyczą rozpatrywanego przez firmę zakupu usług zdrowotnych - tj. ubezpieczenia medycznego dla pracowników spółki oraz odsprzedaży tej usługi Pracownikom ze środków obrotowych po niższych cenach. Wnioskodawca dodaje, że usługa ta kosztuje (...) zł, zaś wnioskodawca planuje odsprzedaż tej usługi Pracownikom za złotych (słownie: (...) miesięcznie. Wnioskodawca zaznacza, że zagwarantuje prawo zakupu tej usługi Pracownikom w wewnętrznym przepisie o wynagradzaniu, dostępnym dla każdego Pracownika.

Planując wdrożenie powyższego rozwiązania wnioskodawca powołuje się na Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) oraz art. 21 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887). Dalej wnioskodawca zaznacza, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Przedsiębiorca podkreśla, że powołane rozporządzenie interpretuje jako możliwość zakupu dla Pracowników usługi zdrowotnej z możliwością jej odsprzedaży Pracownikom, co zostanie zagwarantowane Pracownikom w przepisach zakładowych.

Cała dopłata pracodawcy do takiego świadczenia będzie przychodem opodatkowanym, ale wolnym od składek na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Dopłata pracodawcy stanowić będzie dla firmy koszt uzyskania przychodu.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 16 października 2017 r., doręczonym w dniu 19 października 2017 r. wnioskodawca wskazał, że w wewnętrznych przepisach regulujących wynagrodzenie w spółce, spółka zagwarantuje prawo zakupu usługi zdrowotnej tj. ubezpieczenia medycznego dla pracowników. Kwota różnicy pomiędzy ceną za pakiet medyczny jaka będzie płacona przez spółkę na rzecz dostawcy usługi a ceną jaką za pakiet będzie płacił spółce pracownik stanowić będzie przychód w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników spółki z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Dalej wnioskodawca zaznaczył, iż kwestię-podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne reguluje szczegółowo rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, przy czym w kwestii składek na ubezpieczenie zdrowotne przedmiotowe rozporządzenie stosowane jest w. oparciu o przepis art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Z przywołanego rozporządzenia wynika, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Wnioskodawca dodaje, że wymieniony jest jednak w rozporządzeniu obszerny katalog przychodów, które nie stanowią podstawy wymiaru składek, jak: § 2 ust. 1, zgodnie z którym podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody: (...) 26) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Wobec powyższego zdaniem wnioskodawcy, spółka / pracodawca jako płatnik nie będzie zobowiązana odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od kwoty korzyści, którą pracownik uzyska płacąc jedynie część rynkowej wartości pakietu medycznego. Wynika to z faktu spełnienia wymagań określonych w zapisie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, gdyż uprawnienia pracowników do zakupu pakietu medycznego wynikać będą z wewnętrznych przepisów regulujących wynagrodzenie w spółce.

Ponadto wnioskodawca podkreśla, że prezentowane w piśmie stanowisko spółki, w nawiązaniu do zapisów rozporządzenia jak wyżej znajduje potwierdzenie w wielu interpretacjach wydanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie dotyczącym nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości zakupu usługi zdrowotnej, tj. ubezpieczenia medycznego współfinansowanej przez pracodawcę pracownikom, uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie natomiast z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

Jednoznaczny sposób ujęcia w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych przez ustawodawcę zakresu przedmiotowego wniosków o wydanie pisemnej interpretacji, uniemożliwia Zakładowi wydanie interpretacji w sprawach dotyczących m.in. rozstrzygnięcia czy dany składnik wynagrodzenia stanowi przychód ze stosunku pracy. Jak stanowi art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201). Dlatego też, Zakład wydając interpretację w danej sprawie poprzestaje na oświadczeniu wnioskodawcy, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowią bądź nie stanowią przychodu pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenie jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia wynika natomiast, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Konkludując, w przypadku więc, gdy wartość zakupu usługi zdrowotnej, tj. ubezpieczenia medycznego w części współfinansowanej przez pracodawcę, stanowić będzie przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy zaś prawo do uzyskania tej korzyści wynikać będzie z postanowień wewnętrznych przepisów o wynagradzaniu obowiązujących w spółce, przewidujących partycypację pracownika (choćby symboliczną) w poniesieniu kosztów nabycia tego świadczenia, to kwota ta nie będzie podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Stosownie natomiast do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2017 r., poz. 1938) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Tym samym powyższe wyłączenie, przewidziane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie miało zastosowanie również do ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.