DI/100000/43/1084/2016 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego prezesowi zarządu spółki kapitałowej pełniącego tę funkcję wyłącznie na podstawie aktu powołania.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 983), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku przedsiębiorcy (...) z siedzibą w (...) z dnia 4 października 2016 r., złożonym w dniu 6 października 2016 r. w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego Prezesowi Zarządu spółki kapitałowej pełniącego tę funkcję wyłącznie na podstawie aktu powołania.

Dnia 6 października 2016 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 4 października 2016 r. złożony przez przedsiębiorcę (...) z siedzibą w (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, iż prowadzi działalność gospodarczą w szczególności w zakresie:

- kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,

- roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

- pozaszkolne formy edukacji artystycznej.

Dalej przedsiębiorca dodaje, że zamierza w drodze uchwały podjętej przez walne zgromadzenie wspólników spółki ustalić miesięczne wynagrodzenie dla prezesa zarządu. Aktualnie zarząd pełni swoje czynności bez wynagrodzenia. Prezes zarządu będzie nadal pełnił swoją funkcję wyłącznie na podstawie organizacyjno-prawnego stosunku powołania.

Wnioskodawca zaznacza, że prezesem zarządu jest i będzie osoba niezwiązana stosunkiem pracy czy stosunkiem zlecenia w rozumieniu Kodeksu cywilnego ze spółką.

Pełnienie funkcji prezesa zarządu obejmuje reprezentowanie spółki wobec innych podmiotów, w tym wobec kontrahentów. W szczególności zadaniem prezesa zarządu jest negocjowanie i zawieranie umów handlowych.

Wobec powyższego wnioskodawca kieruje pytanie czy prezes zarządu pełniący funkcję na podstawie powołania i otrzymujący za to wynagrodzenie będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym - art. 6 oraz art. 11 i 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zdaniem przedsiębiorcy przepisy art. 6 oraz art. 11 i 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie obejmują członka zarządu wykonującego swoją funkcję jedynie na podstawie powołania. Prezes zarządu nie jest i nie będzie pracownikiem ani nie będzie związany stosunkiem zlecenia w rozumieniu Kodeksu cywilnego. Dlatego też w opinii wnioskodawcy wynagrodzenie ustalone przez walne zgromadzenie wspólników i wypłacane prezesowi zarządu za pełnienie tej funkcji nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego Prezesowi Zarządu spółki kapitałowej pełniącego tę funkcję wyłącznie na podstawie aktu powołania uznać należy za prawidłowe.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Natomiast w myśl art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

W trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Zakład nie kształtuje prawa, nie ustanawia żadnej normy indywidualnej (nie przyznaje prawa ani nie stwierdza żadnego obowiązku ubezpieczeniowego), lecz przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i jest związany okolicznościami przedstawionymi przez wnioskodawcę we wniosku.

W myśl zapisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, katalog osób za które płatnicy składek są zobowiązani obliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne jest określony w art. 6 powołanej ustawy. Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie, czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem. We wskazanym art. 6 ust. 1 ustawodawca wymienił wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Oznacza to, że osoba, której cechy jako podmiotu ubezpieczenia zostały określone w tym przepisie została objęta tymi ubezpieczeniami i staje się stroną stosunku ubezpieczenia społecznego. Należy podkreślić, że wyliczenie zawarte w art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest wyczerpujące i ma charakter katalogu zamkniętego. Wśród tytułów rodzących obowiązek podlegania tym ubezpieczeniom prawodawca wymienia m.in. osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami (art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy). Należy dodać, że osoba taka obowiązkowo podlega również ubezpieczeniu chorobowemu (art. 11 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Zgodnie natomiast z art. 201 § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu.

Treść przepisu art. 6 oraz art. 11 i 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki - Prezesa Zarządu sp. z o.o. (na podstawie art. 201 k.s.h.) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom, a tym samym nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Poprzez samo powołanie w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie staje się więc pracownikiem czy zleceniobiorcą. Nie zwalania to jednak z podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu umów o pracę czy umów cywilnoprawnych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (jeśli takowe byłyby zawarte niezależnie od łączącego strony stosunku organizacyjnego) i obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń wypłacanych w związku ze świadczeniem pracy na podstawie tychże umów (przy założeniu, że nie istnieją przesłanki wyłączające z obowiązku opłacania składek jak np. zbieg tytułów do ubezpieczeń).

Zatem, od wynagrodzenia za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu sp. z o.o. wyłącznie na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników spółki, nie powstaje obowiązek opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Taki bowiem tytuł nie został wymieniony w treści dyspozycji wyżej cytowanego art. 6 ust. 1 oraz art. 11 i 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tym samym wynagrodzenie wypłacane Prezesowi Zarządu sp. z o.o. z tytułu pełnionej funkcji na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (w tym ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.