DI/100000/43/1027/2022 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości nagrody jubileuszowej w formie rzeczowej przyznanej przez pracodawcę pracownikowi

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.), w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku przedsiębiorcy złożonym dnia 12 września 2022 r. w przedmiocie dotyczącym nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) oraz ubezpieczenie zdrowotne wartości nagrody jubileuszowej w formie rzeczowej przyznanej przez pracodawcę pracownikowi.

Dnia 12 września 2022 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek złożony przez przedsiębiorcę (...).

Mazowieckim o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 27 września 2022 r., doręczonym w dniu 27 września 2022 r.

Wnioskodawca w treści wniosku wskazał, że chce wprowadzić zasadę przyznawania nagród jubileuszowych dla pracowników, którzy przepracowali w firmie 5, 10, 15, 20 i 25 lat. Nagrody miałyby mieć formę rzeczową - voucher turystyczny. Zasady przydzielania nagród wraz z określeniem ich wartości na poszczególne jubileusze mają zostać szczegółowo opisane w regulaminie wynagradzania.

W związku z powyższym Wnioskodawca kieruje pytanie czy wartość nagród jubileuszowych w formie rzeczowej przyznawanych raz na 5 lat będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

We własnym stanowisku w sprawie Wnioskodawca wskazał, że wskazane powyżej nagrody jubileuszowe nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wnioskodawca dodaje, że w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949) wymieniono kategorie przychodu, które podlegają wyłączeniu z podstawy wymiaru składek. Stosownie do przepisu

§ 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia podstawy wymiary składek nie stanowią nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.

Wnioskodawca wnosi o wydanie interpretacji stwierdzającej, że przyznawane przez Wnioskodawcę nagrody jubileuszowe nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości prezentowanego przez Wnioskodawcę stanowiska. Wnioskodawca wnosi o wskazanie prawidłowego stanowiska w sprawie wraz z uzasadnieniem prawnym.

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 27 września 2022 r., doręczonym w dniu 27 września 2022 r. Wnioskodawca wskazał, że wartość przyznawanych nagród jubileuszowych będzie stanowiła przychód osiągany przez pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z dyspozycji art. 12 ust. 1 ustawy wynika, iż warunkiem zakwalifikowanego określonego świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy jest istnienie związku prawnego lub faktycznego pomiędzy danym świadczeniem, a istniejącym stosunkiem pracy (zob. wyrok naczelnego sądu administracyjnego w warszawie z dnia 24 czerwca 2009 r., sygn. akt II FSK 251/08). Nagroda jubileuszowa stanowi zatem dla pracownika przychód ze stosunku pracy. Warunkiem jej wypłaty jest bowiem uzyskanie przez pracownika w trakcie zatrudnienia u pracodawcy wypłacającego przedmiotowe świadczenie określonego stażu pracy. Tym samym istnieje wskazany powyżej związek wypłaty świadczenia z istniejącym stosunkiem pracy. Wnioskodawca wskazał, że nagrody jubileuszowe w formie rzeczowej będą przyznawane raz na 5 lat, co oznacza, że prawo do nabycia nagrody będzie przysługiwało pracownikowi nie częściej niż co 5 lat zaś z zapisów regulaminu wynagradzania dotyczących przyznawania nagród jubileuszowych, jakie zamierza wprowadzić Wnioskodawca będą wynikały stałe i klarowne zasady przyznawania nagród oraz w precyzyjny sposób zostanie określony sposób ustalania ich wartości.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku, zważył co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna).

Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 34 ust. 3 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca we wniosku o wydanie interpretacji przedstawia zaistniały stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie. Z przepisu tego wynika wymóg kompleksowości opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego dokonanego przez wnioskodawcę - Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie może bowiem w trybie wydawania interpretacji indywidualnej prowadzić postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Jednoznacznie ujęty zakres przedmiotowy wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej uniemożliwia Zakładowi dokonanie kwalifikacji prawnej określonego świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy, a także interpretacji treści przepisów prawa wewnętrznego obowiązujących u przedsiębiorcy. Dlatego też, Zakład poprzestaje na oświadczeniu przedsiębiorcy odnośnie tego, iż świadczenia, o których stanowi wniosek stanowią przychód pracownika ze stosunku pracy, traktując takie oświadczenia jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Stanowisko wyrażone przez Wnioskodawcę we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z późn. zm.), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności cło pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jak podniesiono powyżej, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników nie stanowią przychody wymienione w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Pośród tych przychodów, w § 2 ust.l pkt 1 rozporządzenia, wymienia się nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co S lat.

Z powyższego wywieść należy, iż decydujące znaczenie w kontekście zwolnienia tego typu świadczeń z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne ustawodawca przypisał periodycznemu (nie częstszemu niż co 5 lat) nabywaniu przez pracownika prawa do ich uzyskania na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u pracodawcy (kluczowe są zapisy zawarte w przepisach wewnętrznych pracodawcy). Bez znaczenia prawnego pozostaje natomiast fakt daty wypłacenia tych świadczeń pracownikowi (wypłata tych świadczeń może nastąpić więc w okresie krótszym niż 5 lat od dnia uzyskania przez pracownika poprzedniej nagrody jubileuszowej). Co istotne wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nagrody jubileuszowe podlegają jedynie wtedy, gdy zasady (warunki) ich przyznawania zostaną uregulowane w zakładowych źródłach prawa pracy (np. w regulaminie wynagradzania, zakładowym układzie zbiorowym pracy czy w regulaminie nagród jubileuszowych). Nagroda jubileuszowa w postaci rzeczowej, jeżeli jest przyznawana periodycznie według zasad określonych w zakładowych źródłach prawa pracy, nie stanowi również podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia. W sytuacji, gdy prawo do nagrody wynika z indywidualnej decyzji pracodawcy (podejmowanej np. w stosunku do wybranej grupy pracowników), a nie z wewnętrznych przepisów regulujących zasady przyznawania nagród, określających stałe i klarowne zasady wypłaty nagrody oraz sposób obliczania jej wysokości lub gdy według zasad określających warunki przyznawania nagród będzie ona przysługiwała pracownikowi częściej niż co 5 lat, wysokość nagrody będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Należy zaznaczyć, że podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią również nagrody jubileuszowe wypłacane w sytuacji, gdy pracownik nabywa prawo do nagrody w okresie krótszym niż 5 lat od nabycia prawa do poprzedniej nagrody, z uwagi na fakt, że w czasie 5- letniego okresu oczekiwania na następną nagrodę, przedstawi dokumenty potwierdzające zatrudnienie, które wcześniej nie były uwzględniane przy ustalaniu prawa do nagrody.

W opisanym przypadku Wnioskodawca wskazuje, że prawo do nagród jubileuszowych będzie zagwarantowane w regulaminie wynagradzania pracowników, tym samym, wobec okoliczności, że według zasad określających warunki ich przyznawania tam zawartych, będą one przysługiwać wszystkim pracownikom na równych zasadach nie częściej niż co 5 lat, nagrody jubileuszowe za staż pracy, o których mowa we wniosku będą podlegały wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. □ świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Tym samym powyższe będzie miało zastosowanie również do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.