DF/415-9/07 - Warunki uprawniające do skorzystania z możliwości rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci.
Pismo z dnia 5 lipca 2007 r. Urząd Skarbowy w Krotoszynie DF/415-9/07 Warunki uprawniające do skorzystania z możliwości rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci.
W dniu 16 kwietnia 2007 r. podatnik złożył wniosek o udzielenie interpretacji przepisów prawa podatkowego. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że podatnik do października 2006 roku był kawalerem. W październiku 2006 roku zawarł związek małżeński z matką dwójki swoich dzieci. Żona w 2006 roku nie pracowała - nie uzyskała żadnych dochodów. Mieszkali razem. Podatnik pyta czy może złożyć zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w 2006 roku rozliczone w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci?
Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - od osób samotnie wychowujących w roku podatkowym:
dzieci małoletnie,
dzieci, bez względu na ich wiek, na które, zgodnie z odrębnymi przepisami, pobierany był zasiłek pielęgnacyjny,
dzieci do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach o wyższych szkołach zawodowych, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku
- podatek może być określony na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci.
Artykuł 6 ust. 5 ww. ustawy wyraźnie określa osoby uważane przez ustawodawcę za samotnie wychowujące dzieci, tj. jeden z rodziców albo opiekun prawny, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą w stosunku do której orzeczono separację, jak również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
Jak wynika z powyższego ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia łącznie następujących warunków:
samotnego wychowywania w roku podatkowym dzieci (dziecka),
nie uzyskiwania przez dzieci (dziecko) żadnych dochodów,
wyrażenia przez podatnika w rocznym zeznaniu podatkowym wniosku o rozliczenie na preferencyjnych warunkach.
Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że podatnik jest kawalerem żyjącym w nieformalnym związku z kobietą (prowadzą wspólne gospodarstwo domowe), która urodziła mu dwójkę dzieci. Tak więc, jako kawaler, podatnik spełnia jeden z warunków wynikających z definicji zawartej w art. 6 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Jednakże, warunek ten jest niewystarczający do skorzystania z możliwości rozliczenia się z podatku dochodowego od osób fizycznych w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci. Nie można bowiem podatnika uznać za osobę samotnie wychowującą dzieci, ponieważ wychowaniem dzieci zajmuje się wspólnie z matką tych dzieci (we wspólnie prowadzonym gospodarstwie domowym). Ponadto, z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, aby matka dzieci pozbawiona była pełni praw rodzicielskich do dzieci.
Tym samym oboje rodzice wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dziećmi i wspólnie te dzieci wychowują. W tym przypadku wbrew prawom logiki byłoby twierdzenie, iż któraś z tych osób (rodziców) jest osobą samotnie wychowującą dzieci.
Jak twierdzi Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 7 marca 2001 r. Sygn. akt I SA/Gd 1799/98: "z istoty pojęcia osoba samotnie wychowująca dzieci należy wyprowadzić taki stan, w którym nie wystąpi konkurencja wspomnianych osób, ponieważ za prawnie niedopuszczalną należałoby uznać sytuację, w której z tego samego stanu faktycznego dwie osoby wysnują wniosek, że są osobami wychowującymi dzieci".
Poza tym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 14 marca 2006 r., syg. akt I SA/Gd 122/04 po stwierdzeniu: "ustawodawca mając na uwadze zasady równości i sprawiedliwości społecznej, a także mniej korzystną sytuację osób samotnie wychowujących dzieci od osób wychowujących dzieci z drugim rodzicem wprowadził na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zapis umożliwiający osobom samotnym wychowującym małoletnie dzieci skorzystanie z uprzywilejowanej formy opodatkowania" - orzekł, że organ podatkowy nie naruszył prawa uznając, iż podatnikowi stanu wolnego (kawalerowi) nie przysługuje uprzywilejowana forma opodatkowania, bowiem małoletnią córkę wychowywał wspólnie z matką dziecka, z którą zamieszkiwał.
W tym stanie faktycznym i prawnym brak jest podstaw do skorzystania przez podatnika z możliwości rozliczenia się z podatku dochodowego od osób fizycznych w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dzieci.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w czasie zaistnienia tego zdarzenia.