Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach.

W związku z pojawiającymi się wątpliwościami odnośnie interpretacji przepisu art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 18 maja 2005 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 113, poz. 945), zwanej dalej "ustawą nowelizującą", uprzejmie informuję, iż:

Zgodnie z przepisem art. 46 ust. 4 w zw. z ust. 4b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.), w brzmieniu ustalonym ustawą nowelizującą, przed wystąpieniem z wnioskiem o wydanie którejkolwiek z decyzji wymienionych w art. 46 ust. 4 pkt 2 - 9 Poś, (a więc m.in. pozwolenia na budowę, czy też pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie urządzeń wodnych) konieczne jest uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Zasada ta nie dotyczy decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego (tj. decyzji wzizt).

Wskazany powyżej wymóg uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach obowiązuje w odniesieniu do wszystkich przedsięwzięć wymagających przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko w rozumieniu przepisów ochrony środowiska, dla których inwestor wystąpił, bądź ma zamiar wystąpić, z wnioskiem o wydanie którejkolwiek z decyzji wymienionych w art. 46 ust. 4 pkt 2 - 9 Poś, po dniu 28 lipca 2005 r. (wejściu w życie ustawy nowelizującej). Obowiązek ten jest niezależny od tego, czy przed ww. datą inwestor uzyskał już jakąkolwiek decyzję, przed wydaniem której przeprowadzono, na mocy przepisów dotychczasowych, procedurę oceny oddziaływania na środowisko dla danego przedsięwzięcia, czy też nie.

Jedyne odstępstwo od wskazanej powyżej reguły zawiera art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej. Stanowi on, iż w przypadku postępowań w sprawie oceny oddziaływania na środowisko wszczętych, a nie zakończonych decyzją ostateczną, przed dniem 28 lipca 2005 r. (wejściem w życie ustawy nowelizującej), stosuje się przepisy dotychczasowe, jeżeli uprawniony podmiot złoży stosowany wniosek w tym zakresie. Przez uprawniony podmiot należy rozumieć wnioskodawcę, który przed ww. datą wystąpił do właściwego organu administracji o wydanie jednej z decyzji administracyjnych wymienionych w art. 46 ust. 4 Poś w brzmieniu sprzed nowelizacji. Wskazany powyżej wniosek może być złożony w dowolnej formie. W świetle braku uregulowań ustawowych w tym zakresie, należy uznać, iż wniosek taki powinien być złożony niezwłocznie po wejściu w życie nowych przepisów. W przypadku, gdy inwestor nie złoży wniosku o stosowanie przepisów dotychczasowych, rozpoczęte postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko stanie się bezprzedmiotowe, z uwagi na likwidację obowiązku prowadzenia procedury ocen oddziaływania na środowisko na etapie wydawania decyzji inwestycyjnych, określonych w art. 46 ust. 4 w brzmieniu sprzed nowelizacji.

Należy wyraźnie podkreślić, iż przez decyzję ostateczną rozumie się tu każdą decyzję, na etapie wydawania której było prowadzone postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko na podstawie przepisów dotychczasowych, a więc decyzję o warunkach zabudowy, decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, pozwolenie na budowę, pozwolenie wodnoprawne oraz pozostałe decyzje wymienione w art. 46 ust. 4 Poś w brzmieniu sprzed nowelizacji. W tym kontekście całkowicie nieuprawnione jest podnoszone w niektórych przypadkach stwierdzenie, iż postępowanie sprawie oceny oddziaływania na środowisko wszczęte z chwilą złożenia wniosku o wydanie decyzji wzizt dla danego przedsięwzięcia kończy się dopiero w momencie uprawomocnienia się pozwolenia na budowę.

W praktyce można wyróżnić dwie najczęściej występujące sytuacje, w których można zastosować przepis art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej:

* przedsięwzięcie jest lokalizowane na terenie nie objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W takim przypadku zastosowanie przepisu art. 19 ust. 1 jest możliwe tylko wtedy, gdy przed dniem 28 lipca 2005 r. inwestor:

* złożył wniosek o wydanie decyzji wzizt i przed ww. terminem nie uzyskał jeszcze prawomocnej decyzji wzizt (jednakże należy pamiętać, iż kontynuacja postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko na etapie decyzji wzizt nie zwolni inwestora z obowiązku uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przed wystąpieniem z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę)

albo

* otrzymał już prawomocną decyzję wzizt i złożył wniosek o wydanie pozwolenia na budowę (albo pozwolenia wodnoprawnego, albo którejkolwiek z pozostałych decyzji wymienionych w art. 46 ust. 4 Poś w brzmieniu sprzed nowelizacji) i nie uzyskał jeszcze prawomocnej decyzji w sprawie ww. pozwolenia

albo

* otrzymał już prawomocną decyzję wzizt i złożył wniosek o przeprowadzenie uzgodnienia z właściwymi organami ochrony środowiska i inspekcji sanitarnej, na potrzeby złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na budowę, na podstawie art. 48 ust. 4 Poś w brzmieniu sprzed nowelizacji, bądź też otrzymał już decyzję uzgadniającą wydaną na mocy ww. przepisu (przypadek ten będzie szczegółowo omówiony poniżej);

* przedsięwzięcie jest lokalizowane na terenie objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i nie było konieczne uzyskanie decyzji wzizt. W takim przypadku zastosowanie przepisu art. 19 ust. 1 jest możliwe tylko wtedy, gdy przed dniem 28 lipca 2005 r. inwestor:

* złożył wniosek o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę (albo pozwolenia wodnoprawnego, albo którejkolwiek z pozostałych decyzji wymienionych w art. 46 ust. 4 Poś w brzmieniu sprzed nowelizacji) i nie uzyskał jeszcze prawomocnej decyzji w sprawie ww. pozwolenia

albo

* złożył wniosek o przeprowadzenie uzgodnienia z właściwymi organami ochrony środowiska i inspekcji sanitarnej, na potrzeby złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na budowę, na podstawie art. 48 ust. 4 Poś w brzmieniu sprzed nowelizacji, bądź też otrzymał już decyzję uzgadniającą wydaną na mocy ww. przepisu (przypadek ten będzie szczegółowo omówiony poniżej).

Jeżeli chodzi o ww. przypadek wystąpienia o uzgodnienie, to w świetle obowiązującego do dnia 28 lipca br. brzmienia art. 48 ust. 4 Poś, w przypadku ubiegania się o wydanie pozwolenia na budowę dla przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko zawsze wymagającego raportu, inwestor obowiązany był do przeprowadzenia uzgodnienia z właściwymi organami ochrony środowiska (wojewoda) oraz inspekcji sanitarnej (państwowy wojewódzki inspektor sanitarny) jeszcze przed wystąpieniem z wnioskiem o ww. pozwolenie. Z uwagi na fakt, iż wskazane powyżej uzgodnienie jest jednym z elementów postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, wszczęcie takiego postępowania następowało już w momencie złożenia wniosku o przeprowadzenie uzgodnienia.

Możliwość zastosowania przepisu art. 19 ust. 1 nowelizującej uwarunkowana jest koniecznością wszczęcia, przed dniem wejścia w życie tej ustawy, procedury oceny oddziaływania na środowisko, nie zaś postępowania w sprawie wydania pozwolenia na budowę, czy też innej decyzji warunkującej realizację danego przedsięwzięcia.

Dlatego też, uznaje się, iż zastosowanie przepisu art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej jest możliwe zarówno w przypadku, gdy przed wejściem w życie tej ustawy inwestor wystąpił z wnioskiem o uzgodnienie, jak i w sytuacji, gdy takie uzgodnienie zostało już dokonane - bez względu na datę złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na budowę.

Jedynie dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których raport o oddziaływaniu na środowisko jest fakultatywny, a które są objęte ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko wszczyna dopiero wystąpienie z wnioskiem o pozwolenie na budowę. W takich przypadkach przedmiotowe uzgodnienia prowadzi się dopiero po stwierdzeniu lub odstąpieniu od obowiązku sporządzenia raportu, które ma miejsce dopiero na etapie pozwolenia na budowę (nie wydaje się decyzji wzizt).

Biorąc wskazane powyżej przypadki pod uwagę, należy podkreślić, iż uwzględnienie, określonego w art. 19 ust. 1 ustawy nowelizującej, wniosku o stosowanie przepisów dotychczasowych nie będzie możliwe w przypadku, gdy przed dniem 28 lipca 2005r. została wydana prawomocna decyzja wzizt (bądź też inna decyzja, na etapie wydawania której prowadzone było, w myśl przepisów dotychczasowych, postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko), a przed tą datą nie został złożony wniosek o wydanie pozwolenia na budowę ani wniosek o przeprowadzenie uzgodnienia z organem ochrony środowiska oraz inspekcji sanitarnej.

Jednocześnie należy podkreślić, iż nowy przepis art. 46 ust. 3 Prawa ochrony środowiska, stanowiący o jednokrotnym prowadzeniu procedury oceny oddziaływania na środowisko, dotyczy wyłącznie postępowań wszczynanych na gruncie nowych przepisów, a więc po dniu 28 lipca 2005 r., a nie spraw prowadzonych w okresie przejściowym, na styku dotychczasowych i nowych przepisów.

Dlatego też, w przypadku gdy inwestor ma zamiar zwrócić się z wnioskiem o wydanie którejkolwiek z decyzji wymienionych w art. 46 ust. 4 Poś już na gruncie nowych przepisów, powinien on wcześniej uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (na etapie której będzie prowadzone postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko), niezależnie od faktu, czy pod rządami przepisów dotychczasowych dane przedsięwzięcie było już poddawane procedurze oceny oddziaływania na środowisko, czy też nie.

Dodatkowo uprzejmie informuję, iż zarówno tzw. "informacja ekologiczna" zawierająca dane określone w art. 49 ust. 3 Poś, jak i raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, sporządzone dla danego przedsięwzięcia do dnia 28 lipca br. (wejścia w życie ustawy nowelizującej), np. na potrzeby wystąpienia z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę, mogą być wykorzystane na etapie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Należy się jedynie upewnić, iż ww. dokumenty spełniają wszystkie, przewidziane dla nich, wymagania ustawowe. Po dokonaniu, jeżeli zajdzie taka potrzeba, niezbędnych modyfikacji treści informacji ekologicznej bądź raportu o oddziaływaniu na środowisko, można je przedłożyć organowi właściwemu do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

W tym kontekście należy uznać za całkowicie bezpodstawne, podnoszone niekiedy przez organy stwierdzenie, że raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko sporządzony na mocy przepisów dotychczasowych, na etapie wydawania którejkolwiek z decyzji inwestycyjnych, bądź też przygotowany do przedłożenia, wraz z projektem budowlanym, do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę, z chwilą wejścia w życie nowych przepisów staje się w całości nieważny i nie może być wykorzystany przy ubieganiu się o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach.