DD9/033/26/SEW/2014/RWPD-3668

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 6 marca 2014 r. Ministerstwo Finansów DD9/033/26/SEW/2014/RWPD-3668

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 8 grudnia 2009 r. Nr IPPB1/415-699/09-2/KS wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 września 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zakup produktów spożywczych oraz usług gastronomicznych podczas spotkań z kontrahentami w siedzibie firmy jak też poza jej siedzibą - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając na podstawie § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), wydał w dniu 8 grudnia 2009 r., w imieniu Ministra Finansów, interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych na usługi gastronomiczne w związku z organizacją spotkań z klientami. Interpretacja wydana została na wniosek Pana Janusza F. z dnia 18 września 2009 r.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest wspólnikiem spółki komandytowej prowadzącej działalność w zakresie świadczenia szeroko pojętych usług prawnych. W celu świadczenia tych usług we własnym imieniu, spółka komandytowa zatrudnia - na różnych podstawach prawnych - kilkudziesięciu prawników. Spółka komandytowa nie jest podatnikiem podatku dochodowego, lecz na zasadzie art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jej przychody oraz koszty przypisywane są wspólnikom według ich udziału w zyskach spółki. Na tej zasadzie część przychodów i kosztów spółki komandytowej kształtuje dochód Wnioskodawcy z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jednym z rodzajów kosztów spółki komandytowej są koszty usług gastronomicznych ponoszone w ramach spotkań prawników z obecnymi lub potencjalnymi klientami spółki.

Na koszty te składają się koszty posiłków oraz napojów zamówionych w restauracjach, do których zaproszono klientów. Odbywanie tego typu spotkań z klientami (aktualnymi i potencjalnymi) jest integralną częścią działalności spółki. Podczas tych spotkań omawiane są kwestie merytoryczne związane z prowadzonymi dla klientów sprawami, dyskutowane są bieżące kwestie administracyjne związane z tokiem prowadzonych projektów, jak również kwestie z zakresu współpracy biznesowej (zarówno aktualnej jak i przyszłej).

W związku z powyższym zadano pytanie:

Czy koszty usług gastronomicznych ponoszone w ramach spotkań z (aktualnymi i potencjalnymi) klientami, których celem jest omówienie bieżących i przyszłych kwestii merytorycznych, administracyjnych lub biznesowych stanowią koszt reprezentacji w rozumieniu art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o p.d.o.f.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy o p.d.o.f. W art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o p.d.o.f. z kosztów uzyskania przychodów ustawodawca wyłączył wydatki na reprezentację, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o p.d.o.f. nie definiuje pojęcia reprezentacji. Nie czyni tego również żadna inna ustawa podatkowa. W związku z tym należy sięgnąć do definicji słownikowej pojęcia reprezentacji, aby ustalić, jakie znaczenie ma ono w języku powszechnym. Przez reprezentację rozumie się okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną:" - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcja prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007). Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika, w celu ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu. Wydatki te jednocześnie w sposób pośredni promują firmę.

Zdaniem Wnioskodawcy ponoszone przez spółkę komandytową wydatki nie mają charakteru reprezentacyjnego. Zaproszenie na obiad lub kolację w restauracji nie jest bowiem działaniem o charakterze nadzwyczajnym lecz praktyką powszechnie spotykaną. Organizacja spotkań biznesowych z kontrahentami nie wiąże się z chęcią zaimponowania kontrahentowi okazałością, czy wystawnością. Podczas spotkań omawiane są bieżące sprawy dotyczące przede wszystkim współpracy z danym (obecnym czy potencjalnym) kontrahentem. Spółka komandytowa organizując spotkanie nie działa więc w celu "wykreowania, czy utrwalenia pozytywnego wizerunku", ale w celu omówienia konkretnych spraw związanych ze współpracą z danym (obecnym lub potencjalnym) kontrahentem.

Spotkania te nie mają charakteru wystawnej imprezy. Nie są to okazałe posiłki, które miałyby na celu: uwypuklenie zasobności spółki. Reprezentant spółki zapraszając danego kontrahenta do restauracji płaci za takie spotkanie (za kawę, herbatę, obiad, czy kolację), gdyż tego wymagają zasady dobrego wychowania. Powszechnie przyjętą zasadą jest bowiem to, że osoba zapraszająca do restauracji ponosi koszt takiego spotkania. Ponieważ w trakcie spotkań omawiane są sprawy biznesowe, związane z działalnością spółki, wydatki na organizację takich spotkań stanowią koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 22 ust. 1 ustawy o p.d.o.f.

Wyłączenie z kosztów uzyskania przychodów kosztów reprezentacji ma charakter wyjątku od ogólnej zasady zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wszystkich wydatków poniesionych w celu uzyskania przychodów. Dlatego też przepis art. 23 ust. 1 pkt 28 ustawy CIT musi być interpretowany ściśle (W. Nykiel, A. Mariański, D. Strzelec, E. Walińska, W. Bojanowicz, A. Wencel, Leksykon kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym od osób prawnych z uwzględnieniem regulacji prawa bilansowego, Gdańsk 2007, s. 25 i nast.).

W orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, zgodnie, z którym koszty usług gastronomicznych są kosztem reprezentacji (wyłączonym z kosztów uzyskania przychodów) wyłącznie wówczas, gdy ich poniesienie ma charakter reprezentacyjny. Na potwierdzenie słuszności przyjętego stanowiska Wnioskodawca powołuje następujące wyroki sądów:

* wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 157/08), w którym sąd stwierdził, że "wymienienie jako przykładowych wydatków na usługi gastronomiczne, zakupu żywności i napojów w tym alkoholowych, nie oznacza iż wydatki te nigdy nie będą kosztami. Stwierdzić należy, że nie są one kosztami jedynie wówczas, gdy mają charakter reprezentacyjny".

* wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 stycznia 2009 r., sygn. III SA/Wa 1597/08, w którym sąd wyraził pogląd, że aby dany wydatek mógł zostać uznany za wydatek o charakterze reprezentacyjnym konieczne jest to, aby głównym celem działania podatnika było zaprezentowanie jego wystawności, okazałości, wysokiego standardu. Sąd zauważył, że bez okazałości i wystawności nie może być mowy o reprezentacji.

* wyrok WSA w Łodzi z dnia 27 listopada 2008 r., I SA/Łd 1112/08, w którym sąd orzekł, że zamierzeniem organizatora spotkania nie było promowanie działalności prowadzonej przez spółkę oraz usług świadczonych w jej ramach, a jedynie ustalenie zasad kooperacji służących przeprowadzeniu w przyszłości określonych działań gospodarczych (...). W związku z powyższym nie można uznać, iż wydatki poniesione w związku organizacją takiego spotkania biznesowego mieściły się w pojęciu kosztów reprezentacji".

Ponadto Wnioskodawca na poparcie słuszności zaprezentowanego stanowiska powołuje interpretacje wydawane przez Izby Skarbowe w kwestii kosztów reprezentacji (wskazując jednocześnie, iż interpretacje te dotyczyły podatku dochodowego od osób prawnych lecz regulacje ustaw o p.d.o.p. i p.d.o.f. są w tym zakresie identyczne):

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 października 2008 r. (sygn. IPPB3/423-1220/08-2/MW): wydatki z tytułu zakupu kawy, herbaty, soków, wody mineralnej, słodyczy oraz usługi z firmy cateringowej, jeśli nie noszą znamion reprezentacji, są zwyczajowo przyjęte i nie mają charakteru okazałości mogą stanowić zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ww. ustawy koszty uzyskania przychodów",

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 6 stycznia 2009 r. (sygn. ILPB3/423-666/08-2/KS): "(...) wydatki ponoszone na zakup produktów spożywczych typu kawa, herbata, napoje, cukier w celu poczęstowania klientów oraz potencjalnych klientów, stanowią zwyczajowy poczęstunek klientów i należą do powszechnie obowiązujących kanonów kultury. Przedmiotowe wydatki stanowią koszt uzyskania przychodu, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pod warunkiem, że wydatki te nie posiadają charakteru okazałości",

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. (sygn. IPPB5/4240-24/09-2/AM): "Zaproszenie kontrahenta na kawę "zwykły" lunch, czy obiad do restauracji nie jest działaniem o charakterze nadzwyczajnym. Jest to powszechnie spotykana praktyka. Posiłek spożywany w restauracji nie jest "okazały" ani wykwintny", bo powodem organizacji spotkania w (restauracji nie jest chęć zaimponowania kontrahentowi okazałością czy wystawnością".

W związku z powyższym, koszty usług gastronomicznych ponoszone przez spółkę komandytową w zakresie opisanym w stanie faktycznym nie stanowią kosztów reprezentacji i powinny stanowić koszt uzyskania przychodu.

Wydając w imieniu Ministra Finansów, interpretację indywidualną z dnia 8 grudnia 2009 r. Nr IPPB1/415-699/09-2/KS, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe stwierdzając m.in., że (...) wydatki na posiłki (np. lunch, obiad, kolację) oraz napoje zamawiane podczas spotkania biznesowego w restauracji mają cechy reprezentacji i w związku z tym nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (...).

Po zapoznaniu się z aktami sprawy Minister Finansów zważył, co następuje.

Przy prawnopodatkowej ocenie zagadnienia, będącego przedmiotem wniosku, należy mieć na uwadze, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy. Na gruncie powyższej regulacji podstawową cechą kosztu uzyskania przychodów jest jego związek z przychodem podatnika albo związek z zachowaniem lub zabezpieczeniem przychodu podatkowego pod warunkiem, że dany koszt nie został wymieniony w katalogu kosztów negatywnych zawartym w art. 23 ust. 1 ustawy. Zgodnie z przepisami art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Problematyka kosztów podatkowych w kwestii dotyczącej, czy w każdym przypadku wydatki przedsiębiorcy na zakup żywności, napojów oraz usług gastronomicznych, podawanych i świadczonych podczas spotkań z kontrahentami (spotkań biznesowych i okazjonalnych), niezależnie od miejsca podawania zakupionych artykułów żywnościowych i napojów oraz od miejsca świadczenia zakupionych usług gastronomicznych, stanowią koszty reprezentacji, podlegające wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy, była przedmiotem orzecznictwa sądów administracyjnych, które nie było jednolite.

Mając na uwadze powyższe Minister Finansów wydał interpretację ogólną z dnia 25 listopada 2013 r. Nr DD6/033/127/SOH/2013/RD-120521, w której zauważono m.in., (...) że nie podlegają wykluczeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy ponoszone przez podatników wydatki na drobne poczęstunki (np. ciastka, paluszki, kanapki) napoje (np. kawa, herbata, woda mineralna, soki), a także posiłki (np. obiady, lunche), niezależnie od miejsca ich podawania (w siedzibie podatnika, czy też poza nią), podawane podczas prowadzenia rozmów z kontrahentami, inwestorami, wykonawcami etc. dotyczących zakresu prowadzonej przez podatników działalności gospodarczej. Odzwierciedleniem powyższej interpretacji jest np. wyrok NSA z dnia 27 września 2012 r. sygn. akt FSK 392/11, wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2013 r. sygn. akt. II FSK 702/11, wydany w składzie siedmiu sędziów.

W wyroku z dnia 17 czerwca 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny m.in. wskazał, że (...) wydatki związane z poczęstunkiem dla osób będących klientami, muszą być uznane za koszt uzyskania przychodu, nie ulega bowiem wątpliwości, że stworzenie właściwego klimatu dla prowadzonej działalności rodzi skutek w postaci zwiększenia przychodu zatem oznacza to, że (...) pomiędzy poniesionym wydatkiem polegającym na poczęstunku (zarówno dostarczonym w firmie, jak i poza jej siedzibą), a osiągniętym przychodem musi zachodzić związek przyczynowy (...). Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził jednocześnie, że (...) wydatek na zakup nie każdej usługi gastronomicznej należy kwalifikować do kosztów reprezentacji wyłączonej z kosztów uzyskania przychodów (...).

Odnosząc się do przedstawionego we wniosku zaistniałego stanu faktycznego, stwierdzić należy, że o ile poniesione koszty nie służą reprezentacji, to nie podlegają wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego stanu faktycznego, uznać należy za prawidłowe.

W konsekwencji należało, z urzędu, dokonać zmiany pisemnej interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, działającego w imieniu Ministra Finansów, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

Zmieniona interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienianej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu zmienionej interpretacji - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.).Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi), na adres: ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl