DD5/8211/6/SRG/08/PK-276 - Skutki podatkowe wniesienia do funduszu inwestycyjnego papierów wartościowych.

Na podstawie art. 14e ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) Minister Finansów zmienia z urzędu interpretację indywidualną wydaną w dniu 28 listopada 2007 r., Nr IBPB 3/423-87/07/BG przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, uznającą za prawidłowe stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 28 sierpnia 2007 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej skutków podatkowych w podatku dochodowym od osób prawnych wniesienia do funduszu inwestycyjnego papierów wartościowych - stwierdzając, iż interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach oraz stanowisko wnioskodawcy zawarte we wniosku są nieprawidłowe.

Wniosek Domu Maklerskiego (...) z dnia 28 sierpnia 2007 r. o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczył terminu powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych, po stronie Spółki, w przypadku wniesienia do funduszu inwestycyjnego posiadanych przez Spółkę papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.

Opisując zdarzenie przyszłe Spółka zaznaczyła, iż zamierza zostać uczestnikiem funduszy inwestycyjnych i w tym celu posiadane papiery wartościowe, w tym akcje innych spółek, zamierza wnosić do otwartych i zamkniętych funduszy inwestycyjnych w zamian za jednostki uczestnictwa i certyfikaty inwestycyjne.

Zdaniem Spółki przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 tekst jedn. z późn. zm.; dalej: u.p.d.o.p.) nie zawierają regulacji odnoszących się do rozpoznania przychodu w związku z dokonaniem wpłaty do funduszu inwestycyjnego w drodze przeniesienia własności papierów wartościowych lub udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Z tego względu Spółka uważa, iż nie jest zobowiązana do rozpoznania przychodu w chwili wpłaty dokonanej w tej formie, na rzecz funduszu inwestycyjnego.

Uzasadniając własne stanowisko w sprawie wnioskodawca podniósł, że wpłata dokonana na rzecz funduszu inwestycyjnego w drodze przeniesienia własności papierów wartościowych lub udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, nie jest tożsama z żadną z umów, czy instytucji prawnych, których skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego zostały wprost określone w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto, wnioskodawca powołał się na art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p., który nie uznaje za koszty uzyskania przychodów wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Wydatki takie są bowiem kosztem uzyskania przychodu dopiero z odpłatnego zbycia tych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych. W opinii Spółki przepis ten wskazuje na odsunięcie w czasie terminu rozpoznania przychodu z tytułu nabycia jednostek uczestnictwa do momentu ich odpłatnego zbycia.

W opisywanym zdarzeniu przyszłym, zdaniem wnioskodawcy, wniesienie wpłaty do funduszu inwestycyjnego nie skutkuje powstaniem zobowiązania podatkowego po stronie Spółki na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając z upoważnienia Ministra Finansów (na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego; Dz. U. Nr 112, poz. 770), wydał w dniu 28 listopada 2007 r. interpretację indywidualną (Nr IBPB 3/423-87/07/BG), w której stanowisko Wnioskodawcy uznał za prawidłowe.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważa, co następuje.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej, Minister Finansów może, z urzędu zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów, stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zajęte w interpretacji indywidualnej z dnia 28 listopada 2007 r. (Nr IBPB 3/423-87/07/BG), nie może zostać uznane za prawidłowe.

Zgodnie z przepisami art. 3 ust. 1 oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.; dalej: u.f.i.) fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, w której uczestnikami mogą być osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Warunkiem uczestniczenia w funduszu inwestycyjnym jest dokonanie wpłat na nabycie jednostek uczestnictwa (w przypadku funduszy otwartych) albo certyfikatów inwestycyjnych (w przypadku funduszy zamkniętych).

Zgodnie z art. 7 u.f.i. wpłaty do funduszu inwestycyjnego są dokonywane w formie pieniężnej. Ponadto, wpłat na jednostki uczestnictwa można dokonywać w innych niż zdematerializowane papierach wartościowych lub udziałach w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.

W przypadku wpłaty na certyfikaty inwestycyjne papierami wartościowymi lub udziałami w spółce z o.o., zgodnie z art. 29 ust. 2 oraz art. 128 u.f.i., papiery wartościowe lub udziały w spółce z o.o. podlegają wycenie. Oznacza to, iż w momencie wnoszenia papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o. do funduszu ustalana jest ich wartość pieniężna, która stanowi de facto cenę, po której owe papiery są zbywane. Oprócz tego, osoba zapisująca się na certyfikaty inwestycyjne lub jednostki uczestnictwa dokonująca wpłaty powinna otrzymać pisemne potwierdzenie wpłaty (art. 26 ust. 2 u.f.i.), co oznacza, że wnoszone do funduszu inwestycyjnego papiery wartościowe lub udziały w spółce z o.o. muszą zostać uprzednio wycenione w celu wykazania wartości wniesionej wpłaty.

Zgodnie z art. 28 ust. 2 u.f.i. w przypadku wpłat do funduszu inwestycyjnego, dokonywanych w innych niż zdematerializowane papierach wartościowych lub udziałach w spółkach z o.o. osoba zapisująca się na certyfikaty inwestycyjne przenosi, w drodze umowy, zgodnie z odrębnymi przepisami, prawa z tych papierów lub udziałów na towarzystwo funduszy inwestycyjnych.

Przytoczone przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych wskazują, że wpłata do funduszu inwestycyjnego w postaci papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o. stanowi formę odpłatnego zbycia. Do umowy tej stosuje się ogólne zasady zbywania udziałów wynikające z kodeksu spółek handlowych, dotyczące w szczególności formy prawnej zbycia udziałów w spółce z o.o. (art. 180 k.s.h.) lub ewentualnych ograniczeń zbywalności udziałów (art. 182 k.s.h.).

Przy wniesieniu papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o. do funduszu inwestycyjnego, w zamian za jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne, dochodzi zatem do ich zbycia na rzecz funduszu oraz jednoczesnego nabycia jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych. Na tej podstawie należy ocenić skutki podatkowe danej transakcji zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 16 ust. 1 pkt 8).

Prawo podatkowe nie zawiera definicji pojęcia "odpłatne zbycie". Jednak, kierując się wykładnią gramatyczną należy przyjąć, iż zbycie oznacza "sprzedaż, odstąpienie czegoś za pieniądze, pozbycie się przez sprzedaż" (Słownik Języka Polskiego PWN Warszawa). Zgodnie z art. 535 kodeksu cywilnego przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Z odpłatnym zbyciem mamy więc do czynienia, jeżeli świadczeniu jednego podmiotu biorącego udział w danej czynności prawnej towarzyszy inne świadczenie, kompensujące w określony sposób uszczuplenie majątkowe spowodowane tym pierwszym świadczeniem.

Czynność wniesienia wpłaty do funduszu inwestycyjnego w postaci papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o. należy rozpatrywać jako dwa odrębne świadczenia: po pierwsze, dochodzi do szczególnej formy zbycia papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o. na rzecz funduszu inwestycyjnego; po drugie, podmiot zbywający w zamian nabywa jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne funduszu.

Nie można zatem podzielić zdania wnioskodawcy, że w przypadku wpłaty do funduszu inwestycyjnego dokonanej w formie wniesienia papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o. dochód do opodatkowania, wynikający z różnicy wartości zbywanych praw oraz kosztów uzyskania przychodu, powstaje dopiero w momencie zbycia lub umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszu.

Wartość pieniężna nabywanych jednostek uczestnictwa stanowi określony w art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. przychód po stronie podmiotu wnoszącego papiery wartościowe lub udziały w spółce z o.o. Natomiast, koszt uzyskania przychodu, kształtujący dochód ze zbycia papierów wartościowych lub udziałów w spółce z o.o., w świetle przepisu art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p. należy określić na poziomie historycznego kosztu nabycia ww. papierów wartościowych, za które objęto jednostki uczestnictwa bądź certyfikaty inwestycyjne.

W przypadku gdy dochodzi do sytuacji określonej w art. 29 ust. 2 i 3 u.f.i., kiedy wartość wniesionych papierów wartościowych lub udziałów przewyższa cenę emisyjną certyfikatu, albo wielokrotność tej ceny, za przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p. należy również uznać zwrot nadpłaty w środkach pieniężnych.

W momencie zbycia, w tym także odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, wydatki na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych będą kosztem uzyskania przychodu zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.p.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania zmienionej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą zmianę interpretacji przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał zmianę interpretacji indywidualnej w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi; Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy).