DD4/033/049/GOJ/10/DD-220

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Minister Finansów zmienia, z urzędu, interpretację indywidualną wydaną w dniu 23 kwietnia 2009 r., Nr IBPBII/1/415-112/09/BJ, przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, uznającą za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2009 r. (data wpływu 3 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej obowiązku wystawienia przez polski Urząd Pracy informacji o dochodach z tytułu zasiłku transferowanego z państw członkowskich Unii Europejskiej, stwierdzając jej nieprawidłowość.

Dnia 23 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając - na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku wystawienia przez polski Urząd Pracy informacji o dochodach z tytułu zasiłku transferowanego z państw członkowskich Unii Europejskiej. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 3 lutego 2009 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Na podstawie decyzji Marszałka Województwa, Wnioskodawca wypłaca zasiłki transferowe osobom, które świadczyły pracę w krajach Unii Europejskiej, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 8c oraz ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 415), art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) oraz § 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 października 2004 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, dodatku szkoleniowego, stypendium i dodatku aktywizacyjnego (Dz. U. z 2004 r. Nr 219, poz. 2222 z późn. zm.).

Obywatel polski, jeżeli zgłosi się do Powiatowego Urzędu Pracy w ciągu 7 dni uprawniających do zachowania prawa do zasiłku dla bezrobotnych liczonych od dnia wyjazdu i przedstawi prawidłowo wypełniony formularz E-303 wydany przez kraj członkowski Unii Europejskiej, czyli w dniu zgłoszenia się do Wojewódzkiego Urzędu Pracy spełni wszystkie warunki uprawniające do przyznania prawa do zasiłku zgodnie z zasadą transferu świadczeń, nabywa prawa do tych świadczeń. Przyznany w krajach Unii Europejskiej zasiłek jest przeliczany na PLN stosując kurs podany przez Komisję Administracyjną Wspólnot Europejskich ds. Zabezpieczenia Społecznego Pracowników Migrujących - Przelicznik walut zgodnie z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 574/72 i wypłacany w Polsce w kwocie netto.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał pytanie, jaką informację o dochodach powinna otrzymać z Powiatowego Urzędu Pracy osoba, która zachowała prawo do zasiłku dla bezrobotnych nabytego w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej, a w Polsce wypłacono jej zasiłek transferowy w kwocie netto.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 42a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, od których nie są zobowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzać informacje według ustalonego wzoru PIT-8C o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu.

W dniu 23 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną Nr IBPBII/1/415-112/09/BJ, w której uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2009 r.

W uzasadnieniu interpretacji indywidualnej, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 października 2004 r. w sprawie szczegółowego trybu przyznawania zasiłku dla bezrobotnych, dodatku szkoleniowego, stypendium i dodatku aktywizacyjnego (Dz. U. z 2004 r. Nr 219, poz. 2222 z późn. zm.), w przypadkach o których mowa w art. 67-71a rozporządzenia 1408/71/EWG z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie, z późn. zm. (Dz. Urz. WE L 149 z dnia 5 lipca 1971 r.), marszałek województwa stwierdza zachowanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych nabytego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim UE w przypadku bezrobotnego poszukującego pracy w Polsce. Przyznanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych następuje na podstawie zaświadczeń wydanych w państwach członkowskich lub zaświadczenia powiatowego urzędu pracy o rejestracji bezrobotnego, przedstawionych przez osobę ubiegającą się o przyznanie tego prawa. Zgodnie z powyższym, obywatel Polski, który pracował za granicą i powrócił do kraju może ubiegać się o tzw. zasiłek transferowy.

Stosownie do art. 70 rozporządzenia 1408/71 świadczenia udzielane są przez instytucję każdego z państw unijnych, do którego bezrobotny udaje się w celu poszukiwania pracy. Natomiast właściwa instytucja państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które przyznało zasiłek (któremu wcześniej podlegał bezrobotny) zobowiązana jest do zwrotu kosztów tych świadczeń.

Zwrot wypłacanego zasiłku dla bezrobotnych następuje na zasadach określonych w art. 98 rozporządzenia 1408/71, na podstawie udokumentowanych rzeczywistych wydatków, bądź w kwocie zryczałtowanej. Państwa mogą jednak przewidzieć inne sposoby dokonywania zwrotów lub wypłat, lub też mogą zrezygnować z dokonywania jakichkolwiek zwrotów.

W świetle powyższych przepisów, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż kosztem wypłaty zasiłku dla bezrobotnych obciążona będzie instytucja państwa, do którego bezrobotny uda się w celu poszukiwania pracy. Zwrot kosztów, pod warunkiem, że państwa członkowskie nie zrezygnują z jego dokonywania, nastąpi w okresie późniejszym i niekoniecznie będzie odpowiadał kwocie rzeczywiście poniesionych wydatków. Bez względu jednak na późniejszy zwrot, instytucją wypłacającą zasiłek jest właściwa instytucja państwa, do którego udał się bezrobotny, ze środków tego państwa.

Jak wynika z wniosku, Wnioskodawca wypłaca zasiłek transferowy osobom, które zachowały prawo do zasiłku dla bezrobotnych nabytego w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 35 ust. 1 pkt 3 ustawy, do poboru zaliczek miesięcznych jako płatnicy są obowiązane organy zatrudnienia - od świadczeń wypłacanych z Funduszu Pracy - pomniejszonych o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b) tej ustawy.

Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy, w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

Na podstawie powyższych przepisów, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, iż jeżeli zasiłki transferowe wypłacane są z Funduszu Pracy, to wówczas Powiatowy Urząd Pracy jako płatnik będzie zobowiązany do sporządzenia i przekazania podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu imiennych informacji o wypłaconych świadczeniach i pobranej zaliczce na podatek dochodowy (PIT-11).

Jeżeli natomiast zasiłki transferowe nie są wypłacane z Funduszu Pracy, czyli nie obciążają w momencie wypłaty kasy organu zatrudnienia, wówczas Powiatowy Urząd Pracy będzie zobowiązany do sporządzenia informacji, o której mowa w art. 42a ustawy (PIT-8C) i nie będzie na nim ciążył jako na płatniku obowiązek poboru zaliczki.

Zgodnie bowiem z art. 42a ustawy, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52 i art. 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

W świetle powyższej analizy, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Minister Finansów może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przepis ten nie zawiera ograniczeń czasowych, co oznacza, że jeśli stwierdzona zostanie nieprawidłowość wydanej interpretacji indywidualnej Minister Finansów może, z urzędu, zmienić ją w dowolnym czasie.

W ocenie Ministra Finansów, w interpretacji indywidualnej z dnia 23 kwietnia 2009 r., Nr IBPBII/1/415-112/09/BJ, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nieprawidłowo uznał, iż zasiłek dla bezrobotnych transferowany z państw członkowskich Unii Europejskiej wypłacany jest z Polski (obciąża państwo, do którego bezrobotny udał się w celu poszukiwania pracy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Polski podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosowanie do art. 4a ustawy, powyższy przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z powyższych przepisów wynika, iż w pierwszej kolejności obowiązek podatkowy ustala się w oparciu o ustawę a następnie o umowy mające na celu rozgraniczenie obowiązku podatkowego nałożonego ustawodawstwami dwóch umawiających się państw, co wynika z ograniczającego i korygującego charakteru umów.

Jak wynika z informacji przedstawionych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, w przypadku transferowanego zasiłku dla bezrobotnych, zgodnie z art. 70 ust. 1 rozporządzenia 1408/71, właściwa instytucja państwa, w którym przyznano bezrobotnemu zasiłek transferowy (dalej jako państwo właściwe) zobowiązana jest do zwrotu kosztów tych świadczeń.

Stosownie do art. 70 ust. 2 rozporządzenia 1408/71, zwroty są ustalane i dokonywane na podstawie udokumentowanych rzeczywistych wydatków lub w kwocie zryczałtowanej, na zasadach określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) Nr 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. dotyczącego stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 (dalej: rozporządzenie 574/72).

Zgodnie z art. 97 ust. 1 rozporządzenia 574/72, kwota wypłaconych świadczeń jest zwracana przez instytucję państwa właściwego na rzecz instytucji, która wypłaciła te świadczenia, w wysokości wynikającej z rozliczenia tej ostatniej instytucji. Oznacza to, że o formie zwrotu kosztów wypłaconego transferowanego zasiłku dla bezrobotnych (rzeczywiste wydatki lub kwota zryczałtowana) decyduje zawsze instytucja państwa, do którego udał się bezrobotny, tj. w tym przypadku instytucja polska. W praktyce polskich instytucji zawsze stosuje się rozliczenie w oparciu o rzeczywiste wydatki.

Zgodnie z art. 70 ust. 3 rozporządzenia 1408/71, państwa członkowskie mogą ustalić między sobą inne sposoby dokonywania zwrotów lub wypłat, lub też mogą zrezygnować z dokonywania jakichkolwiek zwrotów pomiędzy instytucjami podlegającymi ich kompetencji. Jak wynika z informacji przekazanych przez polskie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Polska nie zawarła tego rodzaju porozumienia z żadnym państwem członkowskim UE, EOG ani Szwajcarią.

Z informacji przedstawionych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej wynika, iż zwrot kosztów wypłaconych przez polskie instytucje zasiłków transferowych dla bezrobotnych następuje zawsze, zaś kwota tego zwrotu zawsze odpowiada kwocie rzeczywiście poniesionych przez Fundusz Pracy wydatków. Oznacza to, iż Fundusz Pracy występuje tu jedynie jako instytucja kredytująca świadczenia dla bezrobotnych wypłacane de facto na koszt innych państw. W związku z powyższym, wypłacany przez polski Urząd Pracy zasiłek transferowy dla bezrobotnych, zwracany następnie w rzeczywistej wysokości przez właściwą instytucję państwa członkowskiego Unii Europejskiej, jest świadczeniem pochodzącym z tego drugiego państwa.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż do transferowego zasiłku dla bezrobotnych nie będzie miał zastosowania art. 35 ust. 1 pkt 3 ustawy dotyczący poboru zaliczek przez organy zatrudnienia, a co za tym idzie nie ma również zastosowania art. 39 ust. 1, gdyż w przypadku omawianych wypłat polski Urząd Pracy nie pełni funkcji płatnika (nie mieści się zatem w zakresie art. 39 ust. 1 ustawy). W konsekwencji na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek sporządzania informacji PIT-11.

Odnosząc się natomiast do kwestii obowiązku wystawiania informacji PIT-8C należy stwierdzić, iż obowiązek jej sporządzenia zależy od tego, czy dany transferowy zasiłek dla bezrobotnych będzie podlegał w Polsce opodatkowaniu, w świetle postanowień właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej przez Polskę z państwem członkowskim Unii Europejskiej, z którego zasiłek pochodzi.

Jeżeli z treści właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania będzie wynikało prawo do opodatkowania w Polsce dochodu z tytułu transferowego zasiłku dla bezrobotnych, w związku z obowiązkami podatkowymi uregulowanymi w ustawie, to Powiatowy Urząd Pracy będzie zobowiązany do sporządzenia informacji PIT-8C, o wysokości wypłaconych dochodów, zgodnie z art. 42a ustawy.

Jeżeli natomiast zgodnie z postanowieniami właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania dochód ten będzie wyłączony z opodatkowania w Polsce, to należy przyjąć, iż na polskim Urzędzie Pracy nie będzie spoczywał obowiązek wystawienia informacji PIT-8C.

W świetle powyższego za nieprawidłowe należy uznać stwierdzenie Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach zawarte w interpretacji indywidualnej z dnia 23 kwietnia 2009 r., iż:

* jeżeli zasiłki transferowe wypłacane są z Funduszu Pracy, to wówczas Powiatowy Urząd Pracy, jako płatnik będzie zobowiązany do sporządzenia i przekazania podatnikowi oraz właściwemu urzędowi skarbowemu imiennych informacji o wypłaconych świadczeniach i pobranej zaliczce na podatek dochodowy (PIT-11);

* jeżeli zasiłki transferowe nie są wypłacane z Funduszu Pracy, czyli nie obciążają w momencie wypłaty kasy organu zatrudnienia, wówczas Powiatowy Urząd Pracy będzie zobowiązany do sporządzenia informacji, o której mowa w art. 42a ustawy (PIT-8C) i nie będzie na nim ciążył jako na płatniku obowiązek poboru zaliczek.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.