DD3.8222.2.91.2015.OBQ

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 15 maja 2009 r. Nr IBPB II/1/415-187/09/BJ wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Pani (Wnioskodawczyni) przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2009 r. (data wpływu 2 marca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym wynagrodzenia wypłacanego w związku z realizacją programu E. jest:

* prawidłowe - w zakresie tej części wynagrodzenia, które jest finansowane ze środków krajowych,

* nieprawidłowe - w pozostałym zakresie.

W dniu 2 marca 2009 r. Wnioskodawczyni złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawczyni przedstawiła następujący stan faktyczny.

Izba Gospodarcza w W., od którego Wnioskodawczyni otrzymywała wynagrodzenie, w okresie od września 2007 r. do czerwca 2008 r. realizował projekt M. E. w ramach Programu Inicjatywy Wspólnotowej E. Realizacja projektu miała na celu promocję oraz upowszechnianie dobrych praktyk i rezultatów innych partnerstw mogących przyczynić się do zwalczania dyskryminacji i nierówności na rynku pracy i wspierania zdolności przystosowawczych pracowników i przedsiębiorstw do zmian strukturalnych w gospodarce. Projekt ten był współfinansowany w 25% z krajowych środków publicznych a w 75% z Europejskiego Funduszu Społecznego. Środki te były przeznaczone na pokrycie wydatków kwalifikowanych, faktycznie poniesionych oraz związanych z realizacją projektu. Wydatki te obejmowały również wynagrodzenia osób realizujących projekt na podstawie umów o pracę oraz umów cywilnoprawnych. Wynagrodzenia te były wypłacane bezpośrednio ze środków finansowych zgromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym Izby Gospodarczej w W. na realizację Programu E.

Praca Wnioskodawczyni na rzecz projektu rozpoczęła się od dnia 7 września 2007 r. a zakończyła się dnia 30 czerwca 2008 r. W okresie tym jej wynagrodzenie (umowa cywilnoprawna) było kosztem kwalifikowanym projektu i podlegało opodatkowaniu zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zadania wykonywane przez Wnioskodawczynię w tym okresie to działania mające na celu promocję i upowszechnianie dobrych praktyk poprzez: kontakt z partnerami medialnymi projektu - Radiem, Telewizją, Dziennikiem X., przygotowywanie informacji prasowych, przesyłanie zdjęć i informacji do partnerów medialnych, kontakt z beneficjentami i przeprowadzanie wywiadów, promocja podczas konferencji i seminariów. Ponadto w okresie ostatnich trzech miesięcy Wnioskodawczyni dodatkowo przygotowywała dokumentację do wniosków o płatność oraz opisywała dowody księgowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wynagrodzenie Wnioskodawczyni z tytułu realizacji programu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych tylko w części 25% pochodzących z krajowych środków publicznych, czy też opodatkowaniu podlega również pozostałe 75% wynagrodzenia finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej.

Zdaniem Wnioskodawczyni, płatnik podatku (Izba Gospodarcza w W.) powinien potrącać zaliczkę na podatek dochodowy od umowy cywilnoprawnej tylko w części - od 25% finansowanych z krajowych środków publicznych, gdyż pozostałe 75% kwoty wynagrodzenia finansowane było ze środków bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej. Wnioskodawczyni uważa, iż należy skorygować rozliczenia za rok 2008 i zwrócić nienależnie pobrany podatek (w załączeniu przesłała informację dotyczącą zaliczek pobranych na podatek dochodowy w 2008 r.).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochody takie są zwolnione z podatku dochodowego w części dotyczącej zagranicznych środków finansowych, ponieważ spełnione są łącznie dwie przesłanki:

* środki finansowe pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych, w tym również w przypadkach gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy,

* prace wykonywane przez podatnika służą realizacji celu określonego programem finansowym z bezzwrotnej pomocy.

Istota funduszy strukturalnych i pomocy udzielanej z tych funduszy polega na tym, że środki z nich pochodzące służą realizacji polityki strukturalnej, której celem jest pomoc słabiej rozwiniętym regionom i sektorom gospodarek państw członkowskich. Określenie "pochodzą" obejmuje również taką sytuację kiedy pewne środki dany podmiot wydatkuje początkowo ze środków własnych lub uzyskanych (pożyczonych) od Skarbu Państwa, a następnie refinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Środki te nie stanowią źródła wtórnego finansowania Budżetu Państwa lecz stanowią wsparcie konkretnych celów strukturalnych w państwie członkowskim. W związku z tym Wnioskodawczyni twierdzi, iż wynagrodzenia osób zatrudnionych przy bezpośredniej realizacji projektu unijnego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a i b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powinny korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ środki na realizację projektu w istocie pochodzą z funduszy bezzwrotnych Unii Europejskiej.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, uznał za nieprawidłowe w części dotyczącej finansowania wynagrodzenia z bezzwrotnej pomocy ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz za prawidłowe w części dotyczącej finansowania wynagrodzenia ze środków krajowych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do postanowień art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powyższy przepis wyraża zatem zasadę powszechności opodatkowania, która oznacza, że wszelkie przywileje w podatku dochodowym od osób fizycznych (w tym zwolnienia przedmiotowe) stanowią wyjątek, istotne odstępstwo od sprawiedliwości podatkowej, co powoduje, że normy prawne je ustanawiające muszą być interpretowane ściśle. W ich przypadku niedopuszczalne jest zarówno stosowanie wykładni zawężającej, jak i wykładni rozszerzającej. Dotyczy to m.in. zwolnienia zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy.

Na podstawie tego przepisu wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

Zastosowanie przedmiotowego zwolnienia wymaga zatem łącznego spełnienia dwóch przesłanek, tj. przesłanki określonej w lit. a oraz lit. b wyżej przytoczonego przepisu.

Przesłanka z lit. a dotyczy źródła pochodzenia dochodów i jest spełniona wówczas, gdy środki pochodzą m.in. od organizacji międzynarodowej i przyznano je na podstawie jednostronnej deklaracji lub umowy zawartej z tą organizacją przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, także wówczas gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy.

Przesłanka z lit. b dotyczy bezpośredniej realizacji celu programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy i jest spełniona wyłącznie wtedy, gdy osoba fizyczna (podatnik) bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy. Tym samym nie jest spełniona w odniesieniu do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem (podwykonawcy).

Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa sądowo-administracyjnego podnosi się argument - który Minister Finansów podziela - że treść użytego w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b ustawy, wyrazu "bezpośrednio" należy odczytywać w związku z dalszą częścią tego przepisu, z której wynika, iż bezpośrednio nie realizują programu pomocowego podwykonawcy, oraz z treścią lit. a tego unormowania, która wskazuje podmioty uprawnione do przekazywania środków. Podkreśla się również, iż "nie do przyjęcia jest taka wykładnia omawianego przepisu, iż do zakresu podmiotów objętych zwolnieniem podatkowym - zaliczają się również osoby będące pracownikami czy wykonawcami dzieła dla bezpośredniego wykonawcy zadań, dla realizacji których objęte zwolnieniem środki zostały przyznane, o ile zatrudnione są przy wykonywaniu prac związanych z realizacją tych zadań" (prawomocny wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 22 czerwca 2009 r. sygn. akt I SA/Bd 230/09). Ten sposób rozumienia warunku "bezpośredniości" widoczny jest m.in. w orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego, przykładowo w wyrokach: z dnia 15 kwietnia 2009 r. sygn. akt II FSK 58/08, z dnia 17 listopada 2010 r. sygn. akt II FSK 1265/09, z dnia 13 maja 2011 r. sygn. akt II FSK 48/10, z dnia 20 stycznia 2012 r. sygn. akt II FSK 1425/10, z dnia 19 czerwca 2012 r. sygn. akt II FSK 2487/10, z dnia 13 czerwca 2012 r. sygn. akt II FSK 2460/10, z dnia 22 czerwca 2012 r. sygn. akt II FSK 2564/10, a także z dnia 24 czerwca 2014 r. sygn. akt II FSK 1918/12.

W tej sytuacji, za ugruntowany należy uznać pogląd prezentowany przez sądy, zgodnie z którym jeżeli podatnik będący beneficjentem środków pochodzących ze źródeł wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy zleca osobie fizycznej (bez względu na rodzaj umowy) wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem, dochody tej osoby otrzymane w związku z wykonaniem zlecenia nie korzystają ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy, gdyż nie została spełniona przesłanka określona w lit. b tej regulacji. Podatnikiem bezpośrednio realizującym cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy nie jest bowiem osoba fizyczna, której zlecono wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym programem, lecz podmiot, któremu powierzono w sensie ekonomicznym i technicznym realizację konkretnego projektu, i który ponosi pełną odpowiedzialność za prawidłowe jego wykonanie (jest stroną umowy przyznającej środki z bezzwrotnej pomocy).

Mając powyższe na uwadze należy zauważyć, iż niewątpliwie w przedstawionym stanie faktycznym przesłanka dotycząca pochodzenia dochodów została spełniona, gdyż środki w części pochodzącej z Europejskiego Funduszu Społecznego spełniają przesłanki określone w lit. a w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy.

Tym niemniej, przyjmując ugruntowane już orzecznictwo sądowo-administracyjne dotyczące art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b ustawy, uznać należy, iż nie został spełniony warunek z lit.b. Zgodnie z opisanym we wniosku stanem faktycznym, Wnioskodawczyni nie jest podatnikiem, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b ustawy. Faktu tego nie zmienia wykonywanie przez Wnioskodawczynię określonych zadań na rzecz realizacji projektu (za wynagrodzeniem w ramach umowy cywilnoprawnej). Przedmiotowe czynności wykonywane są bowiem na zlecenie podmiotu bezpośrednio realizującego cel programu oraz przy wykorzystaniu środków przez niego otrzymanych, a nie przekazanych bezpośrednio Wnioskodawczyni. Innymi słowy, wprawdzie Wnioskodawczyni jest zaangażowana w realizację celu programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy, jednak to nie Wnioskodawczyni realizuje program bezpośrednio. Za bezpośrednią realizację celu programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy odpowiada bowiem Izba Gospodarcza w W., która jest stroną umowy o dofinansowanie, i która ponosi pełną odpowiedzialność za prawidłowe wykonanie postanowień zawartej umowy (beneficjent pomocy).

W konsekwencji, wynagrodzenie Wnioskodawczyni otrzymane w ramach umowy cywilnoprawnej w części pochodzącej z Europejskiego Funduszu Społecznego nie jest objęte zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy, bowiem nie została spełniona przesłanka wymieniona w lit. b tej regulacji. Dochody te na gruncie ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem brak jest podstaw do złożenia korekty zeznania za 2008 r. Stąd w tym zakresie, stanowisko Wnioskodawczyni należy uznać za nieprawidłowe.

Za prawidłowe uznaje się natomiast stanowisko Wnioskodawczyni odnoszące się do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych części wynagrodzenia finansowanego z budżetu państwa. Katalog zwolnień przedmiotowych określony w art. 21 ustawy, nie zawiera bowiem przepisu zwalniającego z opodatkowania przedmiotowego wynagrodzenia. Także w odniesieniu do tych przychodów nie zostało wydanie rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Przychody uzyskiwane na podstawie umowy cywilnoprawnej należy zakwalifikować do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy. Tym samym płatnik jest obowiązany do poboru i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy od dochodu Wnioskodawczyni, na zasadach określonych w art. 41 i 42 ustawy.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 15 maja 2009 r. Nr IBPB II/1/415-187/09/BJ, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.