DD3.8222.2.339.2015.IMD - Ustalenie skutków podatkowych udziału pracowników w imprezie integracyjnej

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 16 grudnia 2011 r. Nr ILPB2/415-937/11-2/WM, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że ze stanowisko Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku z dnia 19 września 2011 r. (data wpływu 16 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udziału pracowników w imprezie integracyjnej, jest prawidłowe,

W dniu 16 września 2011 r. Wnioskodawca złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w jego indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, wchodzącą w skład Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe (PGL LP), która działa na podstawie ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 12, poz. 59) oraz Statutu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 50 Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 18 maja 1994 r. w sprawie nadania statutu Państwowemu Gospodarstwu Leśnemu Lasy Państwowe.

PGL LP jest organizacją sprawującą zarząd nad zasobami leśnymi będącymi własnością Skarbu Państwa w zakresie zarządzanego mienia. Jest szczególnym podmiotem gospodarczym, realizującym nie tylko funkcje gospodarcze, ale także funkcje społeczne, ekologiczne, kulturowe i inne. Lasy Państwowe zatrudniają ok 25,5 tys. osób w Dyrekcji Generalnej, 17 biurach regionalnych dyrekcji, 430 nadleśnictwach oraz zakładach o zasięgu krajowym i regionalnym.

Realizacja licznych i złożonych funkcji organizacji LP wymaga wyjątkowo dobrze zmotywowanego zespołu pracowniczego, przy czym zintegrowanie i wyznaczenie wspólnych celów tak dużej grupy pracowników, rozproszonych na terenie całego kraju, jest zadaniem tak nieodzownym, jak i wyjątkowo trudnym. Jednostki Lasów Państwowych z przyczyn technicznych, tj. braku możliwości zorganizowania imprez dla wszystkich pracowników jednocześnie organizują imprezy o charakterze imprez integracyjnych na różnym szczeblu - poszczególnych jednostek organizacyjnych, regionalnym i krajowym. W związku z tym, uczestnikami poszczególnych spotkań integracyjnych mogą być zarówno pracownicy jednostki realizującej imprezę w imieniu organizatora - dyrektora generalnego LP w przypadku imprezy o charakterze ogólnopolskim, dyrektora regionalnego - w przypadku imprezy o charakterze regionalnym, czy kierownika danej jednostki, jak również pracownicy innych jednostek organizacyjnych PGL LP.

Wnioskodawca podaje, iż w celu integracji załogi organizowane są m.in. różnego rodzaju zawody branżowe i sportowe, rajdy piesze i rowerowe, spływy, itp. Uczestnicy zawodów sportowych rywalizują między sobą w różnego rodzaju dyscyplinach sportowych: piłce siatkowej, brydżu sportowym, biegu na orientację, zawodach strzeleckich itp. W przypadku zawodów regionalnych i krajowych oddelegowane na nie są osoby najlepsze w danej dyscyplinie do reprezentowania poszczególnych jednostek i szczebli organizacyjnych. A w przypadku zawodów o charakterze międzynarodowym najlepsi w kraju. Niektóre imprezy mają charakter imprez plenerowych, ogólnodostępnych, w których mogą wziąć udział wszyscy chętni pracownicy jednostek organizacyjnych. Spotkania te mają zawsze charakter motywacyjno-integracyjny, a ich celem jest zintegrowanie pracowników jednostek LP, a także poznanie i nawiązanie więzi z kolegami wykonującymi te same obowiązki w innych jednostkach organizacyjnych PGL LP. Wymiana doświadczeń zawodowych, wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków, przekłada się na ich wydajność i wysoką jakość wykonywanych obowiązków służbowych, a tym samym przyczynia się do zwiększania przychodów i lepszej realizacji zadań postawionych przed PGL LP.

Wydatki na zorganizowanie imprez ponoszone są ze środków obrotowych jednostki ją organizującej. W ich skład wchodzą wydatki związane m.in. z zakupami usług zakwaterowania, wyżywienia, ubezpieczenia, wynajęcia pomieszczeń do rozgrywek sportowych, zabezpieczenia medycznego, obsługi sędziowskiej, opłaty za obiekty sportowe. Koszty organizacji imprez większej liczby jednostek organizacyjnych rozliczane są na wszystkie jednostki organizacyjne. Po zakończeniu spotkania następuje odsprzedaż kompleksowej usługi organizacji spotkania integracyjnego jednostkom uczestniczącym. Czyli np. kosztami organizacji imprezy regionalnej, w której udział wzięli chętni lub wyznaczeni do reprezentowania swojej jednostki pracownicy, zostaną obciążone wszystkie jednostki organizacyjne RDLP.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy wydatki poniesione na organizację imprez integracyjnych w formie zawodów branżowych i sportowych (przejazdy, wyżywienie, zakwaterowanie, organizacja zawodów), sfinansowane ze środków obrotowych jednostek organizacyjnych PGL LP, dolicza się na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów pracowników biorących udział w integracji - reprezentujących swoje jednostki w zawodach sportowych.

2. Czy na poszczególnych jednostkach współfinansujących organizację Wnioskodawcy ciąży obowiązek płatnika z przedmiotowego tytułu.

Przedmiotem interpretacji indywidualnej z dnia 16 grudnia 2011 r. Nr ILPB2/415-937/11-2/WM, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu jest kwestia dotycząca skutków podatkowych finansowania udziału pracowników Wnioskodawcy w imprezach integracyjnych. Natomiast w zakresie skutków podatkowych udziału osób nie będących pracownikami Wnioskodawcy wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy, w świetle obowiązującego stanu prawnego, należy stwierdzić, że wartość wydatków poniesionych na organizację imprez integracyjnych w formie zawodów branżowych i sportowych nie stanowi dla pracowników przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, na Wnioskodawcy, ani na jednostkach współfinansujących organizację tych imprez nie ciąży obowiązek płatnika z przedmiotowego tytułu.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-19, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. A zatem świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia mogą być uznane za przychód jedynie po otrzymaniu tych świadczeń przez podatnika. Każde świadczenie otrzymywane przez pracownika w związku z pozostawaniem w stosunku pracy, bez względu na źródło finansowania, zaliczane jest do jego przychodu ze stosunku pracy. Jeżeli nie jest to świadczenie zwolnione z opodatkowania, to zakład pracy jest obowiązany od jego wartości pobrać zaliczkę na podatek dochodowy.

Z powyższego wynika, że przychodem ze stosunku pracy nie jest jedynie wynagrodzenie za pracę, ale także inne, otrzymane przysporzenia majątkowe, takie jak nieodpłatne świadczenia, czy też świadczenia częściowo odpłatne. Do nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych związanych ze stosunkiem pracy zalicza się między innymi udział w imprezach o charakterze imprez integracyjnych.

Jeżeli przedmiotem nieodpłatnego świadczenia lub świadczenia częściowo odpłatnego nie jest rzecz lub usługa wchodząca w zakres działalności pracodawcy, wartość pieniężną tego rodzaju świadczenia ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b ustawy. Stąd też, w sytuacji usług zakupionych przez pracodawcę, wartość pieniężną tych świadczeń ustała się według cen zakupu.

W myśl przepisu art. 11 ust. 2a cyt. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Stosownie do art. 31 ww. ustawy, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów m.in. przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy.

Przedmiotowe imprezy integracyjne (sportowe), mają charakter otwarty, co oznacza, że udział w nich mają prawo brać wszyscy pracownicy. Opłata za tak zorganizowaną imprezę najczęściej ma formę opłaty zryczałtowanej. W praktyce pracodawca nie posiada informacji, który z pracowników z tej imprezy skorzystał, a nawet jeśli tak, to w jakim zakresie. Przy takim stanie faktycznym, gdy wartości świadczeń nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika, gdzie opłata jest wznoszona ryczałtowo, bez względu na to, czy pracownik z usług korzystał, czy też nie, brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów organizowanych imprez. Wnioskodawca stanął na stanowisku, iż nie sposób bowiem stwierdzić, czy konkretny pracownik rzeczywiście otrzymał świadczenie i jaka jest jego wartość.

Ponadto, w przypadku zawodów sportowych i branżowych, do reprezentowania jednostki oddelegowane są osoby najlepsze w danej dyscyplinie. W tej sytuacji pracownicy uczestnicząc w zawodach branżowych i sportowych występują w imieniu i na rzecz swojego pracodawcy. Celem udziału pracownika w zawodach branżowych i sportowych jest nie rekreacja pracownika, ale lepsza motywacja do pracy, względy promocyjne i firmowe. Przez uczestnictwo w zawodach utrwalają oni i promują wizerunek firmy. Trudno w takiej sytuacji przyjąć, iż wysyłając drużynę sportową składającą się z pracowników jednej lub kilku jednostek i ponosząc koszty jej udziału w imprezie, pracodawcy mają na celu przysporzenie na rzecz pracowników.

W takiej sytuacji, zdaniem Wnioskodawcy, mamy raczej do czynienia z sytuacją odwrotną, to oddelegowani pracownicy, najlepsi w danej dziedzinie sportowej, podejmują działania na rzecz firmy. W związku z powyższym, nie sposób przyjąć, iż działania pracodawcy zostały poczynione jako świadczenie na rzecz pracownika. Natomiast osoby, które reprezentują pracodawcę na firmowym turnieju, nie uzyskują z tego tytułu żadnych korzyści.

Na potwierdzenie prezentowanego wyżej stanowiska Wnioskodawca przywołuje interpretacje przepisów prawa podatkowego dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów pracowników z tytułu uczestnictwa w zawodach sportowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na tle stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdzam, co następuje.

Opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych reguluje ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwana dalej "ustawą PIT".

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody (w tym ze stosunku pracy), z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przepisy ustawy PIT nie zawierają definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy PIT. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze.

W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż na gruncie tej ustawy, termin "nieodpłatne świadczenie" ma "szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy". W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10, NSA potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy PIT.

Kwestia rozumienia pojęcia "innych nieodpłatnych świadczeń" - w kontekście świadczeń pracowniczych - była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13, stwierdził, iż "zdaniem Trybunału, przeprowadzona powyżej analiza pozwala na określenie cech istotnych kategorii "innych nieodpłatnych świadczeń" jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Należy przyjąć, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów)."

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium - wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) - nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.

W świetle powyższego - mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy PIT przychodów ze stosunku pracy - nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odnosząc powyższe do informacji przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, iż Wnioskodawca w celu integracji załogi organizuje lub współorganizuje m.in. różnego rodzaju zawody branżowe i sportowe, rajdy piesze i rowerowe, spływy, itp. Uczestnicy zawodów sportowych rywalizują między sobą w różnego rodzaju dyscyplinach sportowych: piłce siatkowej, brydżu sportowym, biegu na orientację, zawodach strzeleckich itp. W przypadku zawodów regionalnych i krajowych oddelegowane na nie są osoby najlepsze w danej dyscyplinie do reprezentowania poszczególnych jednostek i szczebli organizacyjnych. A w przypadku zawodów o charakterze międzynarodowym najlepsi w kraju. Niektóre imprezy mają charakter imprez plenerowych, ogólnodostępnych, w których mogą wziąć udział wszyscy chętni pracownicy jednostek organizacyjnych. Spotkania te mają zawsze charakter motywacyjno-integracyjny, a ich celem jest zintegrowanie pracowników jednostek LP, a także poznanie i nawiązanie więzi z kolegami wykonującymi te same obowiązki w innych jednostkach organizacyjnych PGL LP. Wymiana doświadczeń zawodowych, wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków, przekłada się na ich wydajność i wysoką jakość wykonywanych obowiązków służbowych, a tym samym przyczynia się do zwiększania przychodów i lepszej realizacji zadań postawionych przed PGL LP.

W tym stanie rzeczy oraz wobec jednoznacznego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego wyrażonego w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. uznać należy, że udział pracowników w imprezach zorganizowanych lub współorganizowanych przez Wnioskodawcę, nie generuje po stronie pracowników przychodu w rozumieniu ustawy PIT.

Z tych też względów, za prawidłowe uznaje się stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym udział pracowników Wnioskodawcy w wymienionych imprezach nie prowadzi do powstania przychodu ze stosunku pracy podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 16 grudnia 2011 r. Nr ILPB2/415-937/11-2/WM.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.