DD3.8222.2.312.2015.MCA

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 22 lipca 2015 r. Ministerstwo Finansów DD3.8222.2.312.2015.MCA

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 i 699) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 17 grudnia 2013 r. Nr ILPB1/415-1047/13-2/TW, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Sp. z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2013 r. (data wpływu 17 września 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2013 r. Wnioskodawca złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w jego indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą związaną z oprogramowaniem (edycyjną, pozostałą), działalność w zakresie sprzętu komputerowego oraz działalność związaną z informatyką, bazami i przetwarzaniem danych. Działalność gospodarcza Wnioskodawcy przede wszystkim koncentruje się na wykonywaniu specjalistycznych usług informatycznych dla podmiotu będącego jego jedynym udziałowcem. Wnioskodawca posiada dobrą pozycję w branży komputerowej, opinię rzetelnego podmiotu gospodarczego oraz dobrego partnera biznesowego. Wykonanie usług świadczonych przez Wnioskodawcę w każdym przypadku wymaga współpracy i ścisłego współdziałania jego pracowników z osobami współpracującymi (tekst jedn.: osobami niebędącymi jego pracownikami). Usługi te polegają na realizacji różnorodnych koncepcji informatycznych, w ramach których Wnioskodawca przy udziale swoich pracowników oraz pozostałych osób współpracujących, tworzy przede wszystkim ściśle określone moduły oprogramowania. Osoby współpracujące wykonują na rzecz Wnioskodawcy różne usługi z branży IT oraz dzieła w rozumieniu prawa autorskiego (programy komputerowe wraz z dokumentacją techniczną) na podstawie umów cywilno-prawnych, w ramach których: piszą programy komputerowe (na podstawie specyfikacji funkcjonalno-technicznych), tworzą aplikacje komputerowe wykorzystywane w ramach jego działalności, testują i usuwają błędy oprogramowania, wdrażają oprogramowanie, w tym dokonują jego konfiguracji, integracji i dostosowania do preferencji, tworzą dokumentacje techniczne dotyczące oprogramowania oraz realizują pozostałe zadania programistyczne związane z przedmiotem działalności Wnioskodawcy. Osoby współdziałające posiadają status przedsiębiorców, samodzielnie występują w obrocie gospodarczym, prowadzą własne działalności rynkowe i wykonują swoje usługi w siedzibie Wnioskodawcy lub poza nią. Wnioskodawca udostępnia im również odpłatnie (za określonym wynagrodzeniem) miejsca we własnych pomieszczeniach biurowych, wyposażenie, sprzęt komputerowy oraz pozostałe narzędzia i materiały niezbędne do realizacji umów. Osoby współpracujące przenoszą na Wnioskodawcę autorskie prawa majątkowe do wszystkich utworów i ich elementów składowych na ściśle określonych (w treści umów) polach eksploatacji. Pozycja gospodarcza Wnioskodawcy, oprócz wysokiej jakości wykonywanych usług i realizowanych projektów informatycznych, zbudowana jest również za pomocą dobrych relacji ze swoimi pracownikami oraz osobami współpracującymi. Wnioskodawca, w celu utrzymania się na rynku usług IT, szczególnie dba o rozwój zawodowy swoich pracowników, oferuje dobre warunki współdziałania z osobami współpracującymi oraz zmuszony jest również (ze względu na podobne, standardowe czynności podmiotów konkurencyjnych), prowadzić różne działania mające na celu poprawę atmosfery pracy, zintegrowanie pracowników z firmą oraz pomiędzy sobą.

W roku 2012 r. Wnioskodawca przeprowadził dla swoich pracowników oraz osób współpracujących, cykl merytoryczno-zawodowych szkoleń firmowych wewnętrznych, konferencji oraz spotkań projektowych związanych z wykonywaniem powstających kolejnych modułów oprogramowania, jak również zorganizował dla pracowników i osób współpracujących imprezę integracyjną. Przedmiot wszystkich szkoleń wewnętrznych, konferencji i spotkań projektowych stanowiło podniesienie wiedzy, kwalifikacji i umiejętności zawodowych pracowników oraz osób współpracujących, wykonujących zamówione moduły oprogramowania, prowadzenie warsztatów w zakresie wymiany doświadczeń oraz podejmowanie konkretnych działań zmierzających do rozwiązania bieżących problemów występujących przy wykonywaniu usług i tworzeniu poszczególnych projektów. Impreza integracyjna dla pracowników oraz osób współpracujących miała na celu zintegrowanie pracowników z firmą Wnioskodawcy oraz pomiędzy sobą, jak również wywarcie pozytywnego wpływu na osoby współpracujące realizujące poszczególne projekty. Jej celem była również poprawa atmosfery pracy, wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków pracowniczych, jak również poprawę zasad współpracy i komunikacji z osobami współpracującymi. Nie było to zwykłe spotkanie polegające na prostej konsumpcji. Opisywane spotkanie utrwaliło oraz dostosowało do siebie zachowania współpracujących ze sobą ludzi w grupach oraz niewątpliwie pozytywnie wpłynęło na funkcjonowanie poszczególnych zespołów pracowniczych. Na potrzeby powyżej opisanych zdarzeń gospodarczych, dla swoich pracowników oraz osób z nią współpracujących, Wnioskodawca dokonał nabycia: usług cateringowych na potrzeby szkoleń wewnętrznych, organizowanych konferencji i spotkań projektowych oraz przeprowadzonej imprezy integracyjnej, oraz usług gastronomicznych wyłącznie na potrzeby szkoleń wewnętrznych oraz spotkań projektowych. Powyżej opisane działania Wnioskodawcy nie kreowały jego dobrego wizerunku, czy pozytywnych relacji z kontrahentami, a były one jedynie przejawem zwykłego, powszechnego postępowania, stanowiącego jeden z elementów występowania Wnioskodawcy jako przedsiębiorcy i pracodawcy w branży usług IT. Standardem w tym segmencie rynkowym jest bowiem oferowanie dobrych warunków pracy oraz korzystnych zasad współpracy, zawieranych z wysoko wykwalifikowanymi specjalistami (programistami, inżynierami, projektantami etc.). Celem opisanych wydatków nie było stworzenie profesjonalnego wizerunku Wnioskodawcy. Wszystkie nabywane usługi zostały skonsumowane w siedzibie Wnioskodawcy. Opisane transakcje zakupów usług zostały sfinansowane z jego środków obrotowych oraz udokumentowane stosownymi fakturami VAT. Wszystkie nabyte towary lub usługi zostały zużyte przez pracowników w trakcie szkoleń, konferencji i spotkań, a Wnioskodawca dokonując opisanych wydatków kierował się zasadą racjonalizacji i minimalizacji kosztów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że poniesionych w roku 2012 wydatków na nabycie usług cateringowych oraz usług gastronomicznych z przeznaczeniem na potrzeby szkoleń wewnętrznych, konferencji i spotkań projektowych oraz przeprowadzonej imprezy integracyjnej, Wnioskodawca nie ma obowiązku doliczyć do przychodów ze stosunku pracy i opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość zakupionych usług cateringowych oraz usług gastronomicznych dla pracowników, przeznaczonych na potrzeby szkoleń wewnętrznych, konferencji oraz spotkań projektowych związanych z tworzeniem modułów oprogramowania i realizacją projektów oraz przeprowadzonej imprezy integracyjnej, stanowi koszt świadczeń związanych z wykonywaną pracą, które nie mają charakteru osobistego, a Wnioskodawca jako pracodawca, płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, nie ma obowiązku doliczenia ich do wynagrodzenia pracowników, opodatkowania podatkiem dochodowym oraz wykazania w informacji rocznej PIT-11.

Zgodnie z zapisami art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. Nr 51, poz. 307, ost. zm. Dz. U. z 2012 r. poz. 1540), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Źródłem przychodów jest między innymi stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura i renta (art. 10 ust. 1 pdf).

Stosownie do art. 11 ust. 1 pdf przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle powyższego, aby pieniądze i wartości pieniężne mogły być traktowane jako przychód, wystarczy, by były one postawione do dyspozycji podatnika, natomiast świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia mogą być uznane za przychód jedynie po otrzymaniu tych świadczeń przez podatnika (por. wyrok WSA z 23 września 2011 r., I SA/Po 407/11).

Na podstawie art. 12 ust. 1 pdf, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z powyższego przepisu wynika, że przychodami są: wypłaty pieniężne, świadczenia w naturze, inne nieodpłatne świadczenia lub świadczenia częściowo odpłatne. Konsekwencją tego zróżnicowania przychodów jest wskazanie w kolejnych przepisach ustawy o podatku dochodowym sposobu obliczania wartości pieniężnej świadczeń w naturze, innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Sposób obliczania wartości dla każdej ze wskazanych kategorii świadczeń został określony odmiennie, w zapisach art. 12 ust. 2 i ust. 3 pdf oraz art. 11 ust. 2, ust. 2a i ust. 2b pdf.

Dla potrzeb wykazania, że dane świadczenie jest przychodem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pdf konieczne jest jego przyporządkowanie do jednej z kategorii świadczeń wymienionych w tym przepisie i zastosowanie właściwej metody obliczenia jego wartości, pamiętając, że ustawodawca nie przewidział możliwości ustalania wartości ww. świadczeń w inny sposób niż określony w przepisach ustawy. Jeśli nie jest możliwe obliczenie wartości świadczenia według metod określonych przepisami tej ustawy, nie można pracownikowi przypisać przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Ustawa podatkowa nie zawiera definicji pojęcia "nieodpłatnego świadczenia". Zgodnie z art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Orzecznictwo sądowe wskazuje, że dla celów podatkowych ww. pojęcie posiada szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby, ale również wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Zatem co do zasady, do nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń na rzecz pracownika związanych ze stosunkiem pracy, zaliczyć należy wszystkie poniesione przez pracodawcę wydatki (tekst jedn.: ich wartość). Jednakże, przychód ze stosunku pracy nie powstaje, jeżeli nie ma możliwości przypisania poszczególnemu pracownikowi określonej wielkości świadczenia, która na niego przypada.

W opisanym stanie faktycznym Wnioskodawca samodzielnie organizuje szkolenia wewnętrzne, konferencje oraz spotkania projektowe, są one konieczne do prawidłowego wykonywania usług, a ich podstawowym celem jest uzyskanie przez pracowników odpowiedniego poziomu wiedzy, kwalifikacji oraz praktycznych umiejętności zawodowych, umożliwiających stworzenie i wykonanie kolejnych modułów oprogramowania w ramach realizowanych projektów. Wnioskodawca nie korzysta z usług szkoleniowych świadczonych przez firmy zewnętrzne. Opisywane szkolenia, konferencje oraz spotkania odbywają się w siedzibie Wnioskodawcy. Poszczególni pracownicy biorą w nich udział w związku z prawidłowym wykonywaniem bieżących obowiązków pracowniczych, związanych z zatrudnieniem na określonych stanowiskach pracy oraz w ramach posiadanych uprawnień zawodowych. Uczestnictwo pracowników w wymienionych formach podnoszenia wiedzy i umiejętności zawodowych jest celowe i niezbędne z punktu widzenia prowadzonej działalności gospodarczej i właściwego świadczenia usług przez Wnioskodawcę. Udział pracowników w opisanych zdarzeniach w ewidentny sposób wpływa na zwiększenie ich wiedzy, kwalifikacji oraz umiejętności zawodowych, potrzebnych do stworzenia i wykonania poszczególnych modułów programowych. Tego rodzaju szkolenia (konferencje i spotkania) są naturalnym składnikiem procesu zatrudnienia oraz stosunku pracy. Ponoszenie różnych wydatków na rzecz pracowników z tytułu szkoleń potrzebnych do prawidłowego wykonywania pracy jest bezsprzecznie dokonywane w interesie samego Wnioskodawcy, który zatrudnia pracowników w celu realizacji przychodów. Nie ulega przecież wątpliwości, że w pełni wykwalifikowana siła robocza zwiększa efektywność pracy i przyczynia się do wzrostu efektywności prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawcy.

Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 listopada 2009 r. (II FSK 893/08), w sytuacji, gdy pracodawca ponosi wydatki na szkolenia pracowników, które mają związek z wykonywaną pracą, poprzez podnoszenie ich kwalifikacji w zakresie wykonywanych zadań służbowych, pracownicy nie uzyskują z tego tytułu przychodu.

Z tytułu nabycia przez Wnioskodawcę usług cateringowych oraz usług gastronomicznych przeznaczonych na potrzeby prowadzonych szkoleń, konferencji oraz spotkań projektowych, a także imprezy integracyjnej, pracownicy nie otrzymują żadnych korzyści, a wartość wymienionych usług nie stanowi jakiegokolwiek przysporzenia na ich rzecz. Wydatków Wnioskodawcy na nabyte usługi nie można uznać za wydatki ponoszone "za pracowników", ani w ramach wypłat pieniężnych, ani świadczenia w naturze, ani nieodpłatnych świadczeń. Podkreślić trzeba, że w przypadku usług zakupionych na potrzeby imprezy integracyjnej, nie można w żaden sposób ustalić, w jakim zakresie dany pracownik z nich korzystał oraz czy w ogóle z nich skorzystał. Nie sposób również przyjąć, że każdy pracownik Wnioskodawcy, który brał udział w tym spotkaniu, wykorzystał zakupione usługi w taki sam sposób (tekst jedn.: w tej samej skali, w tym samym wymiarze i w takim samym stopniu). W niniejszej sprawie nie ma bowiem żadnej możliwości zindywidualizowania wartości usług na konkretnego pracownika.

Jak zauważył w jednym z ostatnich wyroków NSA: "w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). Zatem, o przychodzie pracownika można by mówić, gdyby korzystał z postawionych do dyspozycji świadczeń, a ponadto możliwe byłoby ustalenie wartości tego świadczenia według metod określonych w u.p.d.o.f." (por. wyrok NSA z 20 lutego 2013 r. II FSK 1256/11).

Zauważyć również należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera legalnej definicji przychodu. Pomimo szerokiego określenia przychodów pracowników, zasadniczym jest ustalenie, czy w danym stanie faktycznym przychód ma charakter trwały, realny i skonkretyzowany, a nie jedynie hipotetyczny, czy szacunkowy. Orzecznictwo sądów administracyjnych wskazuje, że "przychodem jest trwałe, realne powiększenie majątku podatnika", a opodatkowaniu podlega jedynie przychód możliwy do określenia w sposób jednoznaczny i konkretny. Zatem przychód dla pracownika może powstać wówczas, gdy istnieje możliwość określenia wartości świadczenia, które pracownicy faktycznie otrzymali oraz gdy istnieje obiektywna możliwość ustalenia, jaka część określonego świadczenia przypada na konkretnego pracownika. Ponieważ pracownicy Wnioskodawcy są zobowiązani do wzięcia udziału w poszczególnych szkoleniach (konferencjach oraz spotkaniach) ze względu na konieczność prawidłowego wykonania usług informatycznych świadczonych przez Wnioskodawcę oraz uczestniczą w nich w ramach wykonywania obowiązków wynikających ze stosunku pracy, ani kosztu tych szkoleń, ani kosztów pozostałych świadczeń z nimi związanych, nie można uznać za przychód uczestników szkoleń (pracowników). Zgodnie z zawartą w art. 17 k.p. regułą ogólną, pracodawca nie ma obowiązku fachowego szkolenia pracownika, a tylko ułatwiania mu podnoszenia kwalifikacji. Opisane działania Wnioskodawcy stanowią jedną z form ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych jego pracowników. Na podstawie art. 1031 k.p., pod pojęciem "podnoszenia kwalifikacji zawodowych" rozumie się zdobywanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności przez pracownika, z inicjatywy pracodawcy albo za jego zgodą. Pracodawcy mogą w dowolny sposób zwiększać poziom kwalifikacji swoich pracowników. Przez zwiększanie wiedzy, kwalifikacji oraz umiejętności zawodowych należy rozumieć wszelkie formy mające na celu zdobywanie wiedzy lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności związanych z wykonywaniem stosunku pracy. Niezależnie od formy tego rodzaju działań (organizacji szkoleń, konferencji, kursów specjalistycznych etc), jeśli są one niezbędne dla wykonywania obowiązków pracowniczych w ramach wykonywanej pracy, to wszelkie koszty, które ponosi zakład pracy na pracownika, nie stanowią przychodu określonego w regulacji prawnej art. 12 ust. 1 pdf. Przychodu ze stosunku pracy nie stanowią zatem wydatki Wnioskodawcy poniesione na opisane szkolenia, konferencje oraz spotkania projektowe pracowników, ponieważ w ich wyniku podnoszone są kwalifikacje zawodowe pracowników rozumiane jako doskonalenie umiejętności zawodowych niezbędnych dla wykonywania pracy na zajmowanych stanowiskach służbowych. Przychodu pracownika stanowić nie może nie tylko wartość szkoleń, których obowiązek przeprowadzenia wynika z obowiązujących przepisów k.p., ale również wszystkich tych, bez przeprowadzenia których pracownicy nie mogą wykonywać pracy zgodnie z warunkami zatrudnienia u danego pracodawcy. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że opisane zakupy Wnioskodawcy nie stanowią przychodu pracowników i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Nie można bowiem ustalić wartości zindywidualizowanego świadczenia otrzymanego przez poszczególnych pracowników, a ponadto udział pracowników w szkoleniach wewnętrznych, konferencjach oraz spotkaniach projektowych jest ściśle związany z wykonywaniem obowiązków zawodowych pracowników, wynikających wprost ze stosunku pracy.

Reasumując, Wnioskodawca jako pracodawca, nie ma obowiązku opisanych wydatków poniesionych na usługi cateringowe oraz usługi gastronomiczne, opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz wykazać w informacji rocznej PIT-11 sporządzonej dla pracownika.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych zakupu usług cateringowych oraz usług gastronomicznych z przeznaczeniem na potrzeby szkoleń wewnętrznych, konferencji i spotkań projektowych, oraz nieprawidłowe w części dotyczącej skutków podatkowych zakupu usług cateringowych oraz usług gastronomicznych z przeznaczeniem na potrzeby imprezy integracyjnej.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdzam, co następuje.

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym dochodów osób fizycznych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą PIT".

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody (w tym ze stosunku pracy), z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy PIT oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku.

Dochodem ze źródła przychodów, jakim jest stosunek pracy, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym, z kolei przychodami z tego źródła są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 9 ust. 2 i art. 11 ust. 1 ustawy PIT).

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przepisy ustawy PIT nie zawierają definicji nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 ustawy PIT. Rozumienie tego pojęcia zostało jednak wypracowane w judykaturze.

W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 Naczelny Sąd Administracyjny ustalił znaczenie tego terminu w oparciu o przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Naczelny Sąd Administracyjny uznał, iż na gruncie tej ustawy, termin "nieodpłatne świadczenie" ma "szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy". W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10, NSA potwierdził powyższe stanowisko uznając, że ma ono również zastosowanie do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 ustawy PIT.

Kwestia rozumienia pojęcia "innych nieodpłatnych świadczeń" - w kontekście świadczeń pracowniczych - była również przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13, stwierdził, iż "zdaniem Trybunału, przeprowadzona powyżej analiza pozwala na określenie cech istotnych kategorii "innych nieodpłatnych świadczeń" jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f. Należy przyjąć, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

* po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

* po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

* po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów)."

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium - wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) - nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie "kursokonferencja" organizowana przez pracodawcę pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania.

Natomiast bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu; nie występuje zdarzenie, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak podstaw do określenia jego wysokości. Tak więc, udział w spotkaniu (wyjeździe) integracyjnym czy szkoleniu zaoferowanym przez pracodawcę pracownikom, nie oznacza uzyskania przychodu przez pracownika, gdyż (...) nie ma podstaw, by świadczenie adresowane do wszystkich przypisać indywidualnym uczestnikom, jako ich wymierną korzyść.

W świetle powyższego - mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy PIT przychodów ze stosunku pracy - nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika, bez ustalonej za nie zapłaty, jest świadczeniem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (przykładem tego rodzaju świadczenia jest zaoferowanie pracownikowi przez pracodawcę udziału w szkoleniu, spotkaniu integracyjnym lub wzięcie w nich udziału).

Odnosząc powyższe do informacji przedstawionych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, iż Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, która wymaga ścisłego współdziałania pracowników Wnioskodawcy między sobą oraz z osobami spoza firmy posiadającymi status przedsiębiorców. W 2012 r. Wnioskodawca przeprowadził dla swoich pracowników oraz osób współpracujących cykl merytoryczno-zawodowych szkoleń firmowych wewnętrznych, konferencji oraz spotkań projektowych. Dodatkowo zorganizował imprezę integracyjną. Celem tych działań było podniesienie wiedzy, kwalifikacji i umiejętności pracowników oraz zintegrowanie pracowników z firmą, a w efekcie lepsze wykonywanie obowiązków służbowych oraz umocnienie pozycji Wnioskodawcy na rynku branży IT. Na potrzeby szkoleń wewnętrznych, konferencji, spotkań projektowych oraz imprezy integracyjnej Wnioskodawca zakupił usługi cateringowe, z których pracownicy korzystali w trakcie uczestnictwa w ww. wydarzeniach.

W tym stanie rzeczy oraz w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. uznać należy, że udział pracowników Wnioskodawcy w szkoleniach wewnętrznych, konferencjach, spotkaniach projektowych oraz imprezie integracyjnej, dla potrzeb których Wnioskodawca zakupił - i udostępnił pracownikom - usługi cateringowe oraz usługi gastronomiczne, nie prowadzi do powstania u pracownika przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy PIT. Konsekwencją powyższego jest brak obowiązku doliczenia do przychodów ze stosunku pracy, a następnie opodatkowania, wartości udostępnionych świadczeń.

Za prawidłowe należy zatem uznać stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, zgodnie z którym wartość zakupionych usług cateringowych oraz usług gastronomicznych dla pracowników, przeznaczonych na potrzeby szkoleń wewnętrznych, konferencji oraz spotkań projektowych związanych z tworzeniem modułów oprogramowania i realizacją projektów oraz przeprowadzonej imprezy integracyjnej, stanowi koszt świadczeń związanych z wykonywaną pracą, które nie mają charakteru osobistego, a Wnioskodawca jako pracodawca, płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, nie ma obowiązku doliczenia ich do wynagrodzenia pracowników, opodatkowania podatkiem dochodowym oraz wykazania w informacji rocznej PIT-11.

Niezależnie od powyższego, w kontekście przywołanych we wniosku wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego (sygn. akt: II FSK 893/08 oraz II FSK 1256/11), dodać należy, że na przestrzeni ostatnich lat orzecznictwo sądów administracyjnych dotyczące podatkowych aspektów nieodpłatnych świadczeń na rzecz pracowników nie było jednorodne. Przed wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lipca 2014 r. orzecznictwo sądowo-administracyjne zostało ujednolicone jedynie w zakresie dotyczącym opodatkowania pakietów świadczeń medycznych. Nie ustabilizował się natomiast kierunek orzecznictwa w zakresie dotyczącym np. opodatkowania przychodów z tytułu finansowania przez pracodawców udziału pracowników w różnego rodzaju przedsięwzięciach organizowanych przez pracodawcę (np. imprezach integracyjnych). Część składów orzekających korzystała in extenso z rozwiązań przyjętych we wskazanych wyżej uchwałach Naczelnego Sądu Administracyjnego, część zaś stała na stanowisku, że rozważań przyjętych w zakresie pakietów medycznych nie można bezpośrednio i w całości stosować do innych nieodpłatnych świadczeń. Powyższe oznacza, że na etapie wydania przywołanych wyroków NSA, orzecznictwo sądowo-administracyjne w zakresie nieodpłatnych świadczeń ponoszonych na rzecz pracownika w związku ze zorganizowaniem przez pracodawcę spotkania integracyjnego lub szkoleniowego, jeszcze się nie ustabilizowało. W konsekwencji, ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w tych wyrokach, nie mogły być "wiążące" dla organu podatkowego, w sprawach innych niż będących przedmiotem zaskarżenia.

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 17 grudnia 2013 r. Nr ILPB1/415-1047/13-2/TW.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl