DD3.8222.2.219.2015.IMD

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 i 699) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 29 maja 2014 r. Nr IPTPB1/415-117/14-2/AG wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko. Spółka z o.o. (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 4 marca 2014 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z uczestnictwem pracowników w imprezie integracyjnej - jest prawidłowe.

Dnia 29 maja 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając - na podstawie § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie produkcji i handlu materiałami elektrotechnicznymi. Z okazji 25-lecia działalności Wnioskodawca zamierza zorganizować imprezę integracyjną w formie pikniku z dodatkowymi atrakcjami. Uczestnikami będą obecni i byli pracownicy (emeryci). Ich udział w imprezie jest fakultatywny. Imprezę zorganizuje specjalistyczna firma, która obciąży Wnioskodawcę kosztami wynajęcia obiektu, cateringu, rozrywek zapewnianych pracownikom, które mają służyć ich integracji (wspólne zdjęcie, fotoreportaż pamiątkowy, pamiątkowe gadżety), kosztami transportu pracowników na imprezę, itp. Wnioskodawca zakupi pakiet usług, które zostaną ujęte na fakturze przez organizatora w jednej pozycji, bez szczegółowego podziału. Spółka nie sporządza listy pracowników biorących udział w imprezie. Opłata za zorganizowanie imprezy integracyjnej ustalana jest ryczałtowo (na podstawie przybliżonej zadeklarowanej liczby uczestników) bez względu na rzeczywistą liczbę pracowników uczestniczących w imprezie oraz bez względu na to, ile spożyli posiłków i z jakich atrakcji skorzystali. Liczba osób określana jest szacunkowo na potrzeby ustalenia ilości posiłków. Podczas spotkania pracownicy Wnioskodawcy będą mogli skorzystać z usług gastronomicznych. Pracownicy nie mają przydzielonych racji żywnościowych. Każdy z pracowników ma możliwość wyboru, jaki posiłek (artykuł spożywczy) chce zjeść, jakie napoje chce wypić (tzw. szwedzki stół). Wnioskodawca nie będzie w stanie ewidencjonować ilości spożytych przez danego pracownika produktów. Pracownicy będą mogli również skorzystać z atrakcji zapewnianych przez Wnioskodawcę (np. będą mogli wziąć udział w zawodach sportowych, w dyskotece, itp.). Wnioskodawca nie będzie w stanie prowadzić ewidencji pozwalającej na ustalenie, który z pracowników, z jakich atrakcji skorzystał. Wnioskodawca nie będzie w stanie określić, który z pracowników pojechał autobusem, a który własnym samochodem. Autobus zostanie podstawiony w umówione miejsce i zainteresowani pracownicy będą mogli skorzystać z takiego transportu. Strona nie prowadzi jednak ewidencji pozwalającej na ustalenie, którzy konkretnie pracownicy przyjadą na imprezę autobusem, a którzy skorzystali z innych środków transportu (np. z własnego samochodu).

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania:

1. Czy wzięcie udziału w imprezie integracyjnej zorganizowanej przez Wnioskodawcę prowadzi do powstania u pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji, czy Wnioskodawca powinien zwiększać przychody pracowników z tytułu umowy o pracę w związku z tym, że wzięli oni udział w imprezie integracyjnej.

Jeśli odpowiedź na powyższe pytanie byłaby twierdząca, Wnioskodawca prosi dodatkowo o wyjaśnienie:

1. Czy należy ustalić przychód dla wszystkich pracowników Wnioskodawcy w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie sporządza listy pracowników biorących udział w imprezie i ma świadomość, że nie wszyscy pracownicy w niej biorą udział z różnych przyczyn (np. choroba).

2. W jaki sposób Wnioskodawca powinien ustalić przychód pracownika, skoro nie prowadzi żadnych ewidencji pozwalających na ustalenie, co zjadł i wypił dany pracownik, z jakich atrakcji zapewnianych w czasie imprezy skorzystał.

Zdaniem Wnioskodawcy, wzięcie udziału w zorganizowanej imprezie integracyjnej nie prowadzi do powstania u pracownika przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji, Wnioskodawca nie powinien zwiększać przychodów pracowników z tytułu umowy o pracę w związku z tym, że wzięli oni udział w imprezie integracyjnej.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., przychodem są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W tym przepisie zróżnicowano, zależnie od rodzaju świadczenia, możliwość zaliczenia tego świadczenia do przychodu podatnika wskazując, że:

Skoro bowiem ustawodawca rozróżnia w art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., dwa znaczenia słów "otrzymać" i "postawić do dyspozycji", oznacza to, że zwrot "otrzymać" nie może być rozumiany jako "postawić do dyspozycji". Nie można więc zwrotów tych utożsamiać, gdyż zbędne okazałoby się ich rozróżnienie w ustawie podatkowej. W konsekwencji w odniesieniu do świadczeń w naturze (innych nieodpłatnych świadczeń) przychód podatkowy powstaje wówczas, gdy nie są one tylko postawione do dyspozycji podatnika, lecz zostały przez niego otrzymane.

Wnioskodawca nabędzie towary i usługi, ale z uwagi na otwarty charakter organizowanej imprezy, nie będzie w stanie wskazać, w jakim rozmiarze poszczególni uczestnicy imprezy skorzystali z zakupionych usług i towarów. Oznacza to, że zakupione towary i usługi, będą w istocie postawione do dyspozycji uczestników imprezy, a nie przez nich otrzymane. Nie można będzie bowiem ustalić, kto z tego świadczenia skorzystał i w jakim zakresie. Nie można nawet wykluczyć, że nie każdy pracownik skorzysta ze świadczenia.

Przychodem pracownika, podlegającym opodatkowaniu, nie może być wartość nieodpłatnego świadczenia wyliczona przez podzielenie poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów zorganizowania imprezy przez liczbę osób uczestniczących w tej imprezie. Nie znajduje to umocowania w obowiązujących przepisach prawa, w szczególności w art. 11 ust. 1, 2a i 2b oraz art. 12 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotą podatków dochodowych jest opodatkowanie skonkretyzowanego przysporzenia, a nie potencjalnej możliwości jego uzyskania. Reguła ta zwłaszcza dotyczy uzyskanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, w odniesieniu do których ustawodawca w sposób jednoznaczny posłużył się zwrotem "otrzymane". Tak więc w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). O przychodzie pracownika można mówić wówczas, gdy skorzystał faktycznie z postawionych do jego dyspozycji nieodpłatnych świadczeń, a ponadto możliwe było ustalenie wartości otrzymanego świadczenia według zasad określonych w art. 12 ust. 3 u.p.d.o.f. Odmienne stanowisko prowadziłoby do tezy, iż podatek należy zapłacić od wyższej wartości przychodu niż faktycznie otrzymany lub zapłacić nawet, gdy przychód nie został otrzymany. Wskazać należy, że przepis art. 11 ust. 1 u.p.d.o.f., determinuje możliwość uznania za przychód wartości nieodpłatnego świadczenia z jego otrzymaniem. W świetle powyższego, w przypadku świadczeń nieodpłatnych opodatkowaniu może podlegać tylko przychód rzeczywiście otrzymany, a nie możliwy do otrzymania (wartość otrzymanego świadczenia, a nie możliwość skorzystania ze świadczenia). Osiągnięty przez pracownika przychód powinien więc mieć charakter realny i skonkretyzowany. Nie sposób natomiast przyjąć, aby potencjalna możliwość uzyskania przez pracownika świadczenia o niemożliwej do określenia wartości, była podstawą do powstania u niego przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Stanowisko Wnioskodawcy zgodne jest m.in. z wyrokami NSA II FSK 1064/11, II FSK 1256/11, II FSK 1428, II FSK 1828/11.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, uznał za nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, Minister Finansów stwierdza co następuje.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia "nieodpłatne świadczenie". W uchwałach z dnia 18 listopada 2002 r. sygn. akt FPS 9/02 oraz z dnia 16 października 2006 r. sygn. akt FPS 1/06 NSA ustalił znaczenie terminu "nieodpłatne świadczenie" na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Uznał, iż "ma ono szerszy zakres niż w prawie cywilnym, obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy." W uchwale z dnia 24 maja 2010 r. sygn. akt II FPS 1/10 NSA potwierdził, że powyższe stanowisko ma zastosowanie również do podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do sytuacji wynikających z art. 11 ust. 1 w związku z art. 12 ust. 1 i 3 tej ustawy.

Kwestia opodatkowania nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez pracowników od pracodawców budziła wątpliwości po stronie pracowników oraz pracodawców i prowadziła do sporów interpretacyjnych. Orzecznictwo sądów administracyjnych w tej materii również było niejednolite. Zagadnienie to zostało ostatecznie rozstrzygnięte przez Trybunał Konstytucyjny, który w wyroku z dnia 8 lipca 2014 r. sygn. akt K 7/13 stwierdził: "wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) - nie jest natomiast spełnione, gdy pracodawca proponuje pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych czy szkoleniowych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu (konferencji, szkoleniu) dobrowolnie, po jego stronie nie pojawia się korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku. Nie sposób bowiem zakładać, że gdyby nie "kursokonferencja" organizowana przez pracodawcę pracownik wydałby pieniądze na uczestnictwo w takim przedsięwzięciu. Trudno też poważnie utrzymywać, że przychodem pracownika z umowy o pracę czy stosunku służbowego jest możliwość okazjonalnego uczestnictwa w obiedzie czy kolacji, a wartość zjedzonych przez niego potraw i wypitych napojów wyznacza podstawę opodatkowania."

Wobec tak jednoznacznego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego stwierdzić należy, iż uczestnictwo pracownika w imprezie integracyjnej organizowanej przez pracodawcę, zarówno dobrowolnej, jak i obowiązkowej, nie stanowi dla pracownika przysporzenia majątkowego, a tym samym nie jest nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy i nie stanowi przychodu ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy.

Przechodząc na grunt rozpatrywanej sprawy należy wskazać, iż w związku z udziałem w imprezie integracyjnej zorganizowanej przez Wnioskodawcę jej uczestnicy nie uzyskają nieodpłatnego świadczenia, a tym samym, po stronie pracowników nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy, w tym ze stosunku pracy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należy uznać za prawidłowe.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 29 maja 2014 r. Nr IPTPB1/415-117/14-2/AG, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidulanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.