DD3.8222.2.191.2015.CRS - Zwolnienie od podatku dochodowego przychodu związanego z bezpłatnym szczepieniem pracowników mundurowych.

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 15 lutego 2012 r. Nr IBPB II/1/415-952/11/BD wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w W. (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 17 listopada 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wynikających ze sfinansowania pracownikom szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby - jest nieprawidłowe.

Dnia 15 lutego 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając - na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) -w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych.

Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu w dniu 17 listopada 2011 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Pracownicy socjalni Wnioskodawcy, ze względu na rodzaj wykonywanej pracy, większość czasu pracy spędzają w środowisku zagrożeń biologicznych zawartych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. z 2005 r. Nr 81, poz. 716 z późn. zm.).

Przywołując treść art. 222¹ § 1 Kodeksu pracy oraz art. 21 ust. 1 pkt 11 i pkt 11a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca wskazał, że aby osiągnięty przez pracowników przychód w postaci zapewnienia szczepionek był zwolniony z opodatkowania konieczność szczepienia musiałaby wynikać np. z Kodeksu pracy lub przepisów wykonawczych do niego wydanych.

Następnie zaznaczył, iż szczegółowy wykaz czynników biologicznych, o których mowa w Kodeksie pracy określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. Zgodnie z § 16 ust. 1 tegoż rozporządzenia, w przypadku wystąpienia lub możliwości wystąpienia w środowisku pracy szkodliwego czynnika biologicznego, przeciw któremu jest dostępna szczepionka, stosuje się odpowiednie przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach, które w załączniku do rozporządzenia określa wykaz stanowisk pracy oraz szczepień ochronnych wskazanych do wykonania pracownikom podejmujących pracę lub zatrudnionym na tych stanowiskach.

W załączniku do w ww. rozporządzenia, określono obowiązek szczepienia ochronnego WZW typ B dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy definiując je jako, stanowiska pracy, na których występuje narażenie na kontakt z materiałem biologicznym pochodzenia ludzkiego (krew i inne płyny ustrojowe oraz wydaliny i wydzieliny chorych). Wnioskodawca powołuje się również na treść § 16 ust. 2 ww. rozporządzenia, który mówi, iż pracodawca zleca wykonanie prac związanych z narażeniem na kontakt ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi zakwalifikowanymi do grupy 3 lub 4 zagrożenia pracownikom właściwie zabezpieczonym, w tym przy użyciu dostępnych szczepionek.

Wirusowe zapalenie wątroby (WZW) - jak wskazuje Wnioskodawca - zostało sklasyfikowane do trzeciej grupy zagrożeń według ww. rozporządzenia i określone jako "Czynniki, które mogą wywołać u ludzi ciężkie choroby, są niebezpieczne dla pracowników, a rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej jest bardzo prawdopodobne. Zazwyczaj istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia."

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy wartość szczepień ochronnych przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW) sfinansowanych przez pracodawcę dla pracowników socjalnych będzie zwolniona od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 i pkt 11a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość szczepień ochronnych przeciw WZW (wirusowemu zapaleniu wątroby), przekazanych pracownikom narażonym na zagrożenia czynnikami biologicznymi zakwalifikowanymi do trzeciej grupy według rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki, sfinansowana ze środków pracodawcy, z zabezpieczeń BHP, jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 i pkt 11a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 221 § 5 Kodeksu Pracy, § 16 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki jak i ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach.

Zdaniem Wnioskodawcy można bowiem uznać, że jeżeli szczepienie pracowników przeciwko WZW będzie dotyczyć pracowników wykonujących pracę, gdzie istnieją potencjalne zagrożenia biologiczne WZW w środowisku pracy, będzie świadczeniem z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy to nie będzie ono podlegać opodatkowaniu zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, uznał za prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 oraz za nieprawidłowe w części dotyczącej zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11a.

Na tle przedstawionego stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Minister Finansów stwierdza co następuje.

Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Na podstawie art. 21 ust. 1 wolne od podatku dochodowego są:

* świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw

* (pkt 11),

* świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, wynikające z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym ze względu na szczególne warunki i charakter pełnionej służby, przysługujące osobom pozostającym w stosunku służbowym, przyznane na podstawie odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw (pkt 11a).

Przytoczone przepisy stanowią wyjątek od wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy zasady powszechności opodatkowana. Jednocześnie jest wtórny w stosunku do przedmiotu opodatkowania ustawy PIT, bowiem warunkiem zastosowania któregokolwiek ze zwolnień przedmiotowych, w tym z art. 21 ust. 1 pkt 11 i 11a ustawy, jest uprzednie zakwalifikowanie otrzymanych świadczeń do przychodów w rozumieniu przepisów ustawy. O ile bowiem dane świadczenie nie jest przychodem w rozumieniu przepisów ustawy, nie może być objęte zwolnieniem. Inaczej mówiąc nie można zwolnić z opodatkowania czegoś co nie podlega opodatkowaniu.

Stosowanie do art. 207 § 2 pkt 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502, z późn. zm.), pracodawca ma obowiązek ochrony życia i zdrowia pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki, w tym obowiązek reagowania na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywania środków podejmowanych w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy. Z przepisów tej ustawy wynika także obowiązek zapewnienia pracownikom profilaktycznej ochrony zdrowia niezbędnej z uwagi na warunki wykonywania pracy i czynniki występujące w środowisku pracy w związku z wykonywanymi pracami (procesami pracy). Przepisy te, w tym także przepisy wydanego na podstawie Kodeksu pracy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 69, poz. 332, z późn. zm.), nie regulują jednak kwestii szczepień przeciwko grypie ani szczepień ochronnych pracowników.

Natomiast z przepisu art. 222¹ § 1 Kodeksu pracy wynika, iż w przypadku zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych pracodawca ma obowiązek stosować wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe - ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Zgodnie z art. 222¹ § 3 Kodeksu pracy, minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy, uwzględniając zróżnicowane działanie czynników biologicznych na organizm człowieka oraz konieczność podjęcia niezbędnych środków zabezpieczających przed zagrożeniami wynikającymi z wykonywania pracy w warunkach narażenia na działanie czynników biologicznych, określił w drodze rozporządzenia: klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych, wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych, szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne, w tym rodzaje środków niezbędnych do zapewnienia ochrony zdrowia i życia pracowników narażonych na działanie tych czynników, zakres stosowania tych środków oraz warunki i sposób monitorowania stanu zdrowia narażonych pracowników oraz sposób prowadzenia rejestrów prac i pracowników.

Pracodawca jest więc obowiązany, zgodnie z wyżej przytoczonym przepisem, stosować w przedmiotowym zakresie przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 81, poz. 716, z późn. zm.). Podkreślić należy, iż zgodnie z § 16 przedmiotowego rozporządzenia w przypadku wystąpienia lub możliwości wystąpienia w środowisku pracy szkodliwego czynnika biologicznego, przeciw któremu jest dostępna szczepionka, stosuje się przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Stąd w myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy w celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych przeprowadza się zalecane szczepienia ochronne wymagane przy wykonywaniu czynności zawodowych, określonych na podstawie art. 20 ust. 4. Natomiast, zgodnie z brzmieniem art. 20 ust. 2 ww. ustawy pracodawca lub zlecający wykonanie prac przed podjęciem czynności zawodowych informuje pracownika lub osobę mającą wykonywać pracę, narażoną na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych, o rodzaju zalecanego szczepienia ochronnego wymaganego przy wykonywaniu czynności zawodowych, określonych na podstawie art. 20 ust. 4 ww. ustawy. Z art. 20 ust. 3 ww. ustawy jednoznacznie wynika, iż koszty przeprowadzania szczepień, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, oraz zakupu szczepionek ponosi pracodawca.

W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 3 stycznia 2012 r. w sprawie wykazu rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności (Dz. U. z 2012 r. poz. 40), wydanego na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego w art. 20 ust. 4 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, określono m.in., iż przy wykonywaniu pracy w urzędach zalecane jest także szczepienie przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby (typu A i B).

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, iż objęcie pracowników socjalnych szczepieniem przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby nie generuje po ich stronie przychodu w rozumieniu ustawy, bowiem zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi "Koszty przeprowadzania szczepień, o których mowa w ust. 1, oraz zakupu szczepionek ponosi pracodawca".

Z tych też względów, za nieprawidłowe uznaje się stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 i 11a ustawy zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych podlega wartość szczepień ochronnych pracowników socjalnych.

Jak wskazano bowiem wyżej wartość świadczenia w postaci szczepienia przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy, zatem nie może być zwolnione z opodatkowania coś co temu opodatkowaniu nie podlega.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 15 lutego 2012 r. Nr IBPB II/1/415-952/11/BD, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.