DD3/033/92/OBQ/14/RD-42995/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), Minister Finansów w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 18 lipca 2008 r. Nr IBPB2/415-752/08/MK, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Urzędu Gminy i Miasta (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 18 kwietnia 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania przez Wnioskodawcę kosztów szkolenia radnych, jest nieprawidłowe.

Dnia 18 lipca 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając - na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 18 kwietnia 2008 r.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny:

Radni Rady Miejskiej celem rzetelnego pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich uczestniczą w szkoleniach związanych z tematyką samorządową. Szkolenia te są finansowane ze środków bieżących Urzędu.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania:

1. Czy koszt szkolenia radnych gminy i miasta z racji pełnienia obowiązków społecznych stanowi dla radnego przychód.

2. Czy przychód ten podlega zwolnieniu wynikającemu z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

3. Czy do ww. przychodu należy stosować koszty uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do postanowień przepisu art. 13 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) za przychód z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Jak z powyższego wynika przychody radnego zaliczane są do przychodów z samodzielnej działalności. Pojęcie przychodu zdefiniowane zostało w art. 11 ust. 1 powołanej ustawy podatkowej, zgodnie z którym przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku podatkowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W świetle tego przepisu sfinansowanie przez Wnioskodawcę kosztów szkolenia radnego jest świadczeniem nieodpłatnym i stanowi jego przychód. Stosownie zaś do postanowień art. 9 ust. 1 ustawy podatkowej opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W art. 21 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie przewidział zwolnienia z opodatkowania opłaty poniesionej na szkolenie osób osiągających dochody z działalności wykonywanej osobiście. Zatem sfinansowanie przez Wnioskodawcę kosztów szkolenia radnego nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych. Zgodnie z zapisami art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z osiągnięciem ww. dochodów należy zastosować koszty uzyskania przychodów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do postanowień art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 i 645), zwanej dalej "ustawą o samorządzie", organami gminy są:

Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady gminy oraz wyboru wójta (burmistrza, prezydenta miasta) określają odrębne ustawy (art. 11a ust. 2 ustawy o samorządzie).

Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie. Jeżeli siedziba rady gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy, rada nosi nazwę rady miejskiej (art. 15 ustawy o samorządzie).

Radę gminy tworzą radni (art. 17 ustawy o samorządzie), którzy są obowiązani brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których zostali wybrani lub desygnowani (art. 24 ustawy o samorządzie).

Dla zabezpieczenia skutecznego realizowania obowiązków przez radnych ustawodawca objął ochroną ich stosunek pracy (art. 24c i 25 ust. 2 ustawy o samorządzie) oraz zagwarantował im prawo do diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych (art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie), a także przyznał radnym status funkcjonariuszy publicznych (art. 25 ust. 1 ustawy o samorządzie).

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", należy zauważyć, iż na podstawie art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Ustawa nie definiuje pojęcia "wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich". Kwestia ta była jednak przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) stwierdził, iż "o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie." Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego, mimo że ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności działa na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Bezspornym jest, że dla prawidłowego funkcjonowania organu gminy jakim jest rada gminy, członkom tej rady (radnym) powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie ich funkcji. Stąd też, szkolenie radnego w zakresie funkcjonowania tego organu gminy, jego zadań i kompetencji należy zaliczyć do instrumentów niezbędnych w realizowaniu codziennych obowiązków radnego, jako członka tego organu jednostki samorządu terytorialnego. Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r., sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych (w tym kosztów szkoleń radnych, sfinansowania im dostępu do Internetu, kosztów używania telefonów służbowych, zakupu gazet, wizytówek itp.) stwierdził, iż "poza powyższymi wywodami Naczelny Sąd Administracyjny zwraca uwagę, że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu."

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca finansuje radnym szkolenia związane z tematyką samorządową, mające na celu rzetelne pełnienie przez nich obowiązków społecznych i obywatelskich.

Stąd też, uczestnictwo radnego w szkoleniu dotyczącym funkcjonowania tego organu, nie generuje po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem do tego rodzaju świadczenia nie mają zastosowania przepisy ustawy, w tym także obowiązujące w niej zwolnienia podatkowe, m.in. powołane przez Wnioskodawcę zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy, czy koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 18 kwietnia 2008 r., należy uznać za nieprawidłowe.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 18 lipca 2008 r. Nr IBPB2/415-752/08/MK, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.