DD3/033/89/OBQ/14/RD-44779/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 22 sierpnia 2012 r. Nr ITPB2/415-513/12/IB, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Gminy... (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku z dnia 21 maja 2012 r. (data wpływu 23 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania świadczeń dla radnych, jest prawidłowe.

W dniu 23 maja 2012 r. Wnioskodawca złożył wniosek z o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujące zdarzenie przyszłe: Na podstawie art. 15 ustawy o samorządzie gminnym organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy. Rada gminy obraduje na sesjach zwoływanych przez przewodniczącego (art. 20). Do zawiadomień o zwołaniu sesji dołącza się porządek obrad wraz z projektami uchwał - zgodnie ze statutem odbywa się to w formie papierowej lub elektronicznej. Zadaniem przewodniczącego rady gminy jest organizowanie pracy rady oraz prowadzenie obrad. Radni są zobowiązani brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których zostali wybrani lub desygnowani (art. 24).

Radni pełniąc swoje funkcje publiczne oraz realizując zadania z tytułu pełnienia mandatu radnego mogą również uczestniczyć w szkoleniach, seminariach i imprezach kulturalnych związanych z działalnością gminy - gmina ponosiłaby koszt udziału radnego, w tym opłatę za udział w szkoleniu, wyżywienie i nocleg.

Gmina zamierza zakupić laptopy i przekazać je radnym w użyczenie, z zastrzeżeniem, że będą one mogły być wykorzystywane tylko dla celów związanych z odbiorem materiałów na sesję.

Gmina zamierza również zakupić telefony komórkowe i przekazać je radnym w użyczenie. Z budżetu będzie opłacany abonament (w tym koszty rozmów telefonicznych).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy nieodpłatne użyczenie sprzętu komputerowego radnemu Gminy, miesięczne opłaty w formie abonamentu za korzystanie z telefonu komórkowego oraz koszt udziału w szkoleniach, seminariach, itp. w związku z pełnieniem przez niego obowiązków społecznych stanowi dla radnego przychód z działalności wykonywanej osobiście.

2. Jeżeli tak, to czy przychód ten jest opodatkowany, czy też zwolniony z opodatkowania oraz czy powinna być pobrana zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych i jaki należy wystawić PIT.

3. W jaki sposób ustalić przychód radnego w przypadku skierowania na szkolenie, konferencję, itp., w związku z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich.

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne użyczenie sprzętu komputerowego, opłacenie abonamentu telefonicznego przez Wnioskodawcę oraz udział w szkoleniach, konferencjach, itp., nie stanowi dla radnego przychodu.

Artykuł 13 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich bez względu na sposób powołania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 7, tj. przychodów otrzymywanych przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do zarządów rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Radny jest osobą należącą do organu stanowiącego osoby prawnej. Stanowi o tym art. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), zgodnie z którym organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy, a art. 2 ust. 2. ustawy o samorządzie gminnym stanowi, iż gmina posiada osobowość prawną.

Natomiast stosownie do art. 20 przywołanej ustawy obowiązkiem obsługującego Radę Gminy jest dołączenie do zawiadomienia o zwołaniu sesji porządku obrad wraz z projektami uchwał, co Gmina chce czynić w formie elektronicznej.

Radni Gminy, realizując zadania przypisane reprezentowanej przez nich wspólnoty samorządowej, wykonują czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Uczestnictwo w szkoleniach tematycznie związanych z działalnością samorządu, pozwala na bieżące podnoszenie wiedzy i kompetencji radnych, przez co podnosi się poziom, jakość ich pracy, także jakość pracy organu stanowiącego i kontrolnego Gminy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do postanowień ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 i 645), w brzmieniu obowiązującym w 2012 r., zwanej dalej "ustawą o samorządzie", organami gminy są:

Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady gminy oraz wyboru wójta (burmistrza, prezydenta miasta) określają odrębne ustawy (art. 11a ustawy o samorządzie).

Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie (art. 15 ustawy o samorządzie). Radę gminy tworzą radni (art. 17 ustawy o samorządzie), którzy są obowiązani brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których zostali wybrani lub desygnowani (art. 24 ustawy o samorządzie).

Dla zabezpieczenia skutecznego realizowania obowiązków przez radnych ustawodawca objął ochroną ich stosunek pracy (art. 24c i 25 ust. 2 ustawy o samorządzie) oraz zagwarantował im prawo do diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych (art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie), a także przyznał radnym status funkcjonariuszy publicznych (art. 25 ust. 1 ustawy o samorządzie).

Stosownie do postanowień art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", źródłem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych jest działalność wykonywana osobiście, do której kwalifikuje się m.in. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy PIT.

Jednocześnie wskazać należy, że ustawa nie definiuje pojęcia "wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich". Kwestia ta była jednak przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) stwierdził, iż "o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie." Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej.

W świetle powyższego, mimo że ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Bezspornym jest również, że dla prawidłowego funkcjonowania organu gminy, radnym powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie mandatu. Stąd też, sfinansowanie przez Wnioskodawcę uczestnictwa radnego w różnego rodzaju seminariach, konferencjach i imprezach tematycznie dotyczących zagadnień i problemów danej społeczności, jako jej reprezentanta, należy zaliczyć do zajęć związanych z realizacją codziennych obowiązków radnego, będącego członkiem organu jednostki samorządu terytorialnego. Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r. sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych stwierdził, "że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu."

Podzielając powyższy pogląd, uznać należy, iż fakt sfinansowania z budżetu gminy kosztów udziału radnego w szkoleniach na temat działalności gminy, seminariach, konferencjach i imprezach, w sytuacji, gdy udział w tych przedsięwzięciach związany jest z wykonywaniem przez radnego swojego mandatu i związanych z tym obowiązków i uprawień, nie generuje po stronie radnego przychodu w rozumieniu ustawy. Do tego rodzaju świadczeń nie mają bowiem zastosowania przepisy ustawy, zarówno w zakresie źródeł przychodów, ustalania wartości przychodu, jak i zwolnień przedmiotowych. Konsekwencją powyższego jest brak obowiązku Wnioskodawcy do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek od udzielonych świadczeń.

Przychodu w rozumieniu przepisów ustawy nie stanowi również wartość świadczenia w postaci opłacenia radnym, w celach służbowych, abonamentu za korzystanie z telefonu służbowego oraz nieodpłatnego użyczenia sprzętu komputerowego. W sytuacji zatem, gdy Wnioskodawca, uwzględniając potrzebę zapewnienia sprawnego funkcjonowania organu gminy, ponosi koszty związane z korzystaniem przez radnych z telefonów i sprzętu komputerowego i ich wykorzystanie odbywa się zgodnie z przeznaczeniem (tekst jedn.: do celów służbowych), to po stronie radnego nie powstaje z tego tytułu przychód w rozumieniu przepisów ustawy. O przychodzie można mówić wówczas, gdy radny wykorzystywałby ww. sprzęty w celach prywatnych.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opłacenia radnemu, w związku z wykonywanym przez niego mandatem, udziału w szkoleniach, seminariach, oraz różnego rodzaju imprezach kulturalnych odpowiednio w zakresie korzystania ze służbowego telefonu komórkowego i sprzętu komputerowego, ocenić należy jako prawidłowe.

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 22 sierpnia 2012 r. Nr ITPB2/415-513/12/IB, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.