DD3/033/68/KDJ/13/RD-34200/13

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 23 sierpnia 2011 r. Nr ILPB2/415-572/11-7/JK wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 9 maja 2011 r., uzupełnionym pismem złożonym w dniu 4 sierpnia 2011 r. oraz w dniu 18 sierpnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego, jest nieprawidłowe.

Dnia 23 sierpnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając - na podstawie § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na ww. wniosek złożony w dniu 9 maja 2011 r. (uzupełniony pismami złożonymi w dniu 4 sierpnia 2011 r. i w dniu 18 sierpnia 2011 r.), w którym przedstawiono następujące stany faktyczne oraz opis zdarzenia przyszłego.

Od dnia 3 listopada 2009 r. przez kolejnych 20 miesięcy Uniwersytet jest partnerem w Innowacyjnym projekcie badawczym E, realizowanym w ramach programu Civil Justice. Głównym celem projektu jest propagowanie dostępu do wymiaru sprawiedliwości poprzez wykorzystanie O - czyli alternatywnych metod rozwiązywania sporów przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. Podstawowym założeniem projektu jest opracowanie aplikacji typu open-source, umożliwiającej operatorom i użytkownikom O badanie przejrzystości kosztów i jakości takich procedur rozwiązywania sporów. Projekt finansowany będzie z bezzwrotnych środków Specjalnego Programu Civil Justice 2007-2013.

Projekt E nie jest projektem realizowanym z funduszy strukturalnych. Fundusze strukturalne zostały utworzone w budżecie Wspólnoty na mocy Rozporządzenia Rady nr 1260 z dnia 21 czerwca 1999 r. wprowadzającego ogólne przepisy dotyczące funduszy strukturalnych (Dz. U. WE Nr OJ L 161 z 1999 r.). Ich głównym przeznaczeniem jest pomoc w restrukturyzacji i modernizacji gospodarki krajów członkowskich drogą interwencji w kluczowych sektorach i regionach (tzw. poprawa struktury). Na fundusze strukturalne składają się:

* Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (Rozporządzenie (WE) Nr 1783/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 1999 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Dz. U. We Nr L 213 z 13 sierpnia 1999 r., s. 1),

* Europejski Fundusz Społeczny (Rozporządzenie (WE) Nr 1784/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 1999 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego, Dz. U. We Nr L 213 z 13 sierpnia 1999 r., s. 5),

* Sekcja Orientacji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1257/1999 z dnia 17 maja 1999 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) oraz zmieniające i uchylające niektóre rozporządzenia, Dz. U. WE Nr L 160 z 26 czerwca 1999 r., s. 80),

* Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa (Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1263/99 z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie Instrumentu Finansowego Wspierania Rybołówstwa, Dz. U. Nr L 161 z 26 czerwca 1999 r., s. 54).

Tymczasem projekt E realizowany jest ze środków otrzymywanych w ramach Programu Szczegółowego "Civil Justice". Program ten został ustanowiony na mocy decyzji Nr 1149/2007/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 września 2007 r. ustanawiającej na lata 2007-2013 program szczegółowy "Wymiar sprawiedliwości w sprawach cywilnych" jako część programu ogólnego "Prawa podstawowe i sprawiedliwość". Program obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. (art. 1 ust. 2). Zgodnie z art. 13 w ramach bezzwrotnej pomocy ustala się kopertę finansową na realizację niniejszej decyzji w wysokości 109.300.000 EUR na wskazany powyżej okres. Z kolei stosownie do brzmienia art. 4 pkt b program wspiera następujące rodzaje działań na warunkach określonych w rocznych programach prac: szczegółowe projekty ponadnarodowe o znaczeniu wspólnotowym przedstawione przez organ lub jakąkolwiek inną instytucję państwa członkowskiego, organizację międzynarodową lub organizację pozarządową i w każdym przypadku dotyczące co najmniej dwóch państw członkowskich lub co najmniej jednego państwa członkowskiego i jednego państwa, które może być krajem przystępującym albo krajem kandydującym.

Z powyższego wynika zatem, że projekt E jest projektem realizowanym w ramach środków o zupełnie innym pochodzeniu i przeznaczeniu niż fundusze strukturalne. Jak wynika z informacji przedstawionych w zapytaniu, jest to projekt o charakterze naukowym, realizowany przez jednostkę naukową ze środków przeznaczonych na ten cel przez Komisję Europejską.

W przypadku projektu E ilość środków, która ogółem została w jego budżecie przeznaczona dla Uniwersytetu to 18.000 EUR. Z kwoty tej 5.034,26 EUR zostało przelane na specjalnie wyodrębnione konto projektu jako zaliczka, w dalszej części projekt był prefinansowany ze środków Uniwersytetu. Z powyższego wynika zatem, że wynagrodzenie podatnika jest częściowo finansowane ze środków, które zostały bezpośrednio przekazane przez Komisję Europejską, a częściowo z prefinansowania.

Od dnia 1 lipca 2008 r. Sąd Okręgowy jest partnerem w innowacyjnym projekcie badawczym J, realizowanych ramach 7 Programu Ramowego. Głównym celem projektu jest zaproponowanie rozwiązania opartego na technologiach innowacyjnych, które usunęłoby parę problemów, które obecnie dotykają wydziały karne sądów europejskich, a tym samym poprawienie efektywności codziennych czynności sądowych takich jak zapisywanie zeznań, udostępnianie informacji, przetwarzanie dokumentów, badanie dowodów, konsultowanie plików, itp. Celem projektu jest rozwinięcie zintegrowanego systemu pozyskiwania zapisów audio/wideo zeznań złożonych w sądach, archiwizowanie niejednolitych (heterogenicznych) dokumentów, przetwarzanie informacji i zsynchronizowanie zapisów audio/wideo i tekstu. Wsparcie takiego systemu aplikacjami opartymi na technologiach Web zagwarantuje dostarczenie informacji do upoważnionych użytkowników (dopuszczonych zgodnie z prawem dostępu), w rzeczywistym czasie i poprzez przyjazny interfejs. Projekt finansowany jest z bezzwrotnych środków 7 Programu Ramowego 2007-2013.

Od dnia 1 maja 2011 r. Uniwersytet będzie partnerem w innowacyjnym projekcie badawczym H realizowanym w ramach 7 Programu Ramowego. Głównym celem projektu jest dalsze doskonalenie metod zapobiegania praniu brudnych pieniędzy. Jest to inteligentny system ostrzegania nowej generacji A, który będzie potrafił wykorzystywać ogromne bazy danych nowoczesnego społeczeństwa, a tym samym otworzy owe możliwości dla wszystkich instytucji i organizacji zajmujących się obecnie zapobieganiem praniu brudnych pieniędzy (FIU, LEA, banki), etc. Ta baza danych to tzw. Plan Telekomunikacyjny, gdzie ludzie, organizacje i społeczności komunikują się ze sobą nawzajem za pomocą różnego rodzaju sieci: komórkowych, telefonicznych i Internetu. H umożliwi połączenie ww. Planu Telekomunikacyjnego z tradycyjnym Planem Finansowym używanym już przez organizacje A.

Środki przeznaczone na wynagrodzenie Wnioskodawcy w ramach projektu J nie są prefinansowane, tzn. są one bezpośrednio przekazywane z Komisji Europejskiej. Natomiast środki w projekcie H są częściowo prefinansowane, a częściowo przekazywane bezpośrednio z Komisji Europejskiej.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał pytanie:

Czy wnioskodawcy przysługuje zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy - w odniesieniu do wynagrodzenia otrzymywanego za realizację programu J - w omawianym przypadku znajduje zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Dochód otrzymany przez podatnika pochodzić będzie ze środków programu ramowego badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej (7 Program Ramowy) a podatnik bezpośrednio realizować będzie cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy jako badacz. W istocie w tego rodzaju projektach nie ma osoby fizycznej, która bardziej bezpośrednio niż badacz realizowałaby cele programu. Interpretacja, zgodnie z którą badaczowi nie przysługuje wskazane zwolnienie byłaby więc nieracjonalna, ponieważ wówczas żadna osoba fizyczna nie byłaby w stanie spełnić warunku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b. Innymi słowy zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 wskazanej ustawy, nigdy nie znalazłoby zastosowania.

W tym miejscu podnieść jednak należy, że w przypadku projektów realizowanych ze środków dla powstania obowiązku podatkowego nie ma znaczenia, czy środki na wynagrodzenia przekazywane bezpośrednio przez Komisję, czy też są prefinansowane. Tego typu procedura ma miejsce praktycznie we wszystkich typach projektów unijnych, a prefinansowanie, stosownie do orzecznictwa wojewódzkich sądów administracyjnych dotyczącego projektów o analogicznym systemie finansowania, nie uniemożliwia zwolnienia od podatku dochodowego. Sposób wypłaty środków finansowych pochodzących z bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej udzielanej w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 2004-2006 jest kwestią techniczną, która nie zmieniała charakteru środków, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a u.p.d.o.f. (I SA/Bd 916/10, wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 15 grudnia 2010 r.). Nawet w sytuacji, gdy środki pomocowe są przejściowo finansowane ze środków budżetowych, to taki sposób rozliczania może skutkować pozbawieniem prawa do korzystania ze zwolnienia podatkowego. Następcze opodatkowania na skutek wypłaty środków za pośrednictwem budżetu państwa jest niezgodne z celem udzielenia bezzwrotnej pomocy. Ciężar finansowania bezzwrotnej pomocy obarcza instytucje unijne, natomiast w obowiązujących przepisach brak jest uregulowania warunkujących zastosowanie przedmiotowej ulgi podatkowanej wyłącznie od sposobu wypłacania środków finansowych. Kluczowe znaczenie ma natomiast ustalenie źródła pochodzenia środków składających się na bezzwrotną pomoc, czyli podmiotu, który ostatecznie poniesie ekonomiczny ciężar bezzwrotnej pomocy. Ekonomiczny ciężar takiej pomocy ponoszą ostatecznie instytucje Unii Europejskiej.

Wyrażenie "pochodzą" użyte dla identyfikacji źródła finansowania w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. a ustawy u.p.d.o.f. nie zostało zdefiniowane przez ustawodawcę, należało odwołać się do jego znaczenia językowego w potocznym rozumieniu. Jedno ze słownikowych określeń tego wyrażenia oznacza "brać początek z czegoś, wywodzić się, mieć swoją przyczynę w czymś" (por. Słownik języka polskiego pod redakcją S. Skorupki, wyd. PWN 1968 r., str. 571). W kontekście interpretowanego przepisu oznacza to pierwsze źródło finansowania, z którego przekazane zostały środki objęte bezzwrotną pomocą. W przedmiotowej sprawie nie ulega natomiast wątpliwości, że pierwotnym źródłem finansowania były środki Komisji Europejskiej (uzasadnienie ww. wyroku). Orzeczenie analogicznej treści zostało również wydane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (wyrok z dnia 26 stycznia 2010 r., I Sa/Łd 729/09). Zgodnie z tezą pierwszą tego wyroku przepis art. 21 ust. 1 pkt 46 u.p.d.o.f. odsyła w sposób ogólny do "pochodzenia" środków bezzwrotnej pomocy. Stąd też uzasadnione jest stanowisko, że w istocie chodzi tu o pierwotne źródło, z którego pochodzi dochód. Bez znaczenia pozostaje okoliczność, czy środki są wypłacane bezpośrednio przez instytucje międzynarodowe czy też następuje to za pośrednictwem podmiotów krajowych, w tym przy wykorzystaniu mechanizmu prefinansowania.

Co więcej podkreślić należy, że stanowisko to jest konsekwentnie podtrzymywane także we wcześniejszym orzecznictwie NSA: wyroki z dnia 16 września 2008 r. II FSK 874/07; z 30 października 2008 r., II FSK 1069/07; z 28 stycznia 2009 r., II FSK 1573/07; z 16 kwietnia 2009 r. II FSK 59/08).

Reasumując, Wnioskodawca stwierdził, iż jako osoba realizująca bezpośrednio cel projektu oraz otrzymująca wynagrodzenie ze środków pochodzących z bezzwrotnej pomocy zagranicznej, spełnił wszystkie przesłanki do objęcia go zwolnieniem od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w odniesieniu do wynagrodzenia otrzymywanego za realizację programu J, uznał za prawidłowe. Natomiast w zakresie analizy skutków podatkowych wynagrodzenia otrzymywanego za realizację projektu E i H wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż dochód otrzymywany przez Wnioskodawcę z tytułu bezpośredniej realizacji projektu J objęty jest zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż w chwili dokonywania wypłaty będą one finansowane ze środków unijnych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego Minister Finansów stwierdza, co następuje:

Niezgodne z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania interpretacji indywidualnej, jest stanowisko Wnioskodawcy, iż wynagrodzenie otrzymane z tytułu wykonywania zadań przy realizacji projektu w ramach 7 Ramowego Programu Badań Unii Europejskiej, objęte jest zwolnieniem od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy.

Stosownie do dyspozycji art. 11 ust. 1 ustawy, przychodami (...), są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 9 ust. 1 ustawy).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 46, wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

Zatem korzystanie z tego zwolnienia jest uzależnione od łącznego spełnienia obydwu przesłanek określonych w tym przepisie.

Niewątpliwie w przedstawionej we wniosku sprawie przesłanka dotycząca pochodzenia dochodów została spełniona, gdyż środki programów ramowych badań UE zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w lit. a przepisu. Tym niemniej, przyjmując ugruntowane już orzecznictwo sądowo-administracyjne dotyczące art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b ustawy, uznać należy, iż zwolnieniem podatkowym nie są objęte osoby będące pracownikami (podwykonawcami) bezpośredniego wykonawcy.

W wyrokach wpisujących się w ten nurt orzecznictwa podnosi się argument, który Minister Finansów podziela, że treść użytego w art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b ustawy, wyrazu "bezpośrednio" należy odczytywać w związku z dalszą częścią tego przepisu, z której wynika, iż bezpośrednio nie realizują programu pomocowego podwykonawcy, oraz z treścią lit. a tego unormowania, która wskazuje na podmioty uprawnione do przekazywania środków. Podkreśla się również, iż "nie do przyjęcia jest taka wykładnia omawianego przepisu, iż do zakresu podmiotów objętych zwolnieniem podatkowym - zaliczają się również osoby będące pracownikami czy wykonawcami dzieła dla bezpośredniego wykonawcy zadań, dla realizacji których objęte zwolnieniem środki zostały przyznane, o ile zatrudnione są przy wykonywaniu prac związanych z realizacją tych zadań" (prawomocny wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 22 czerwca 2009 r. sygn. akt I SA/Bd 230/09). Ten sposób rozumienia warunku "bezpośredniości" widoczny jest m.in. w orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego, przykładowo w wyrokach: z dnia 15 kwietnia 2009 r. sygn. akt II FSK 58/08, z dnia 17 listopada 2010 r. sygn. akt II FSK 1265/09, z 13 maja 2011 r. sygn. akt II FSK 48/10, z dnia 20 stycznia 2012 r. sygn. akt II FSK 1425/10, z dnia 19 czerwca 2012 r. sygn. akt II FSK 2487/10. Dodatkowo, w wyroku z dnia 13 czerwca 2012 r. sygn. akt II FSK 2460/10 Sąd wskazał, iż "za zasadnością dokonanej wykładni art. 21 ust. 1 pkt 46 lit. b u.p.d.o.f. przemawiają nie tylko dyrektywy wykładni językowej, ale także dyrektywy wykładni historycznej, systemowej i celowościowej. Analiza dokonywanych zmian legislacyjnych tego przepisu wskazuje bowiem, że od początku intencją ustawodawcy było objęcie tym zwolnieniem wyłącznie podatników bezpośrednio realizujących cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy. Dopiero odmienna od oczekiwań ustawodawcy praktyka doprowadziła do dodania zdania drugiego, w brzmieniu aktualnie obowiązującym, w którym ustawodawca wprost stwierdził, że zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu - zleca, bez względu na rodzaj umowy - wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem. Ponadto przyjęcie założenia przeciwnego powodowałoby, że te same środki byłyby dwukrotnie zwolnione z opodatkowania - zarówno u beneficjenta pomocy, jak i u zatrudnionych przez niego osób. Celem zaś ustawodawcy było zwolnienie z opodatkowania tylko jednego podmiotu, bezpośrednio realizującego cel programów pomocowych, a nie kolejnych podmiotów pośrednio realizujących czynności zlecone przez beneficjenta."

W tej sytuacji, za ugruntowaną należy uznać linię orzeczniczą dotyczącą interpretacji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy, zgodnie z którą dochód pracownika (zleceniobiorcy) uzyskany w związku z wykonywaniem czynności na zlecenie pracodawcy (zleceniodawcy) będącego beneficjentem środków pochodzących ze źródeł wymienionych w lit. a przepisu, nie korzysta ze zwolnienia od podatku, bowiem nie została spełniona przesłanka określona w lit. b tej regulacji. Przechodząc na grunt rozpatrywanej sprawy, to Sądowi Okręgowemu jako partnerowi w innowacyjnym projekcie J a nie Wnioskodawcy przydzielono środki finansowe na wykonanie działań w ramach projektu. A zatem to Sąd Okręgowy bezpośrednio realizuje ten projekt. Wnioskodawca wprawdzie wykonuje czynności związane z programem pomocowym, jednakże robi to na zlecenie i dla podmiotu bezpośrednio realizującego cel tego programu i przy wykorzystaniu środków od niego otrzymanych (a nie przekazanych przez podmiot upoważniony). Innymi słowy, wprawdzie Wnioskodawca realizuje cel programu, jednak nie realizuje programu bezpośrednio, ale pośrednio poprzez wykonanie zadania powierzonego przez Sąd Okręgowy. Analiza przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych prowadzi do wniosku, iż podatnikiem realizującym bezpośrednio cel programu może być jedynie podmiot, któremu powierzono w sensie ekonomicznym i technicznym realizację konkretnego projektu i który ponosi pełną odpowiedzialność za prawidłowe jego wykonanie, a tym podmiotem nie jest Wnioskodawca, a Sąd Okręgowy będący partnerem w projekcie badawczym J.

W konsekwencji, dochód Wnioskodawcy z tytułu wykonywania czynności przy realizacji projektu J w ramach 7 Programu Ramowego Badań Unii Europejskiej, nie korzysta ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 9 maja 2011 r., uzupełnionym w dniu 4 sierpnia 2011 r. oraz w dniu 18 sierpnia 2011 r., należy uznać za nieprawidłowe.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 23 sierpnia 2011 r. Nr ILPB2/415-572/11-7/JK, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.