DD3/033/251/IMD/14/RD-86992/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 22 kwietnia 2010 r. Nr IBPB II/1/415-437/10/BD, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Pana (Wnioskodawca), przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2010 r., uzupełnionym w dniu 23 lutego 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 stycznia 2010 r. Wnioskodawca złożył wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 listopada 2008 r. aktem notarialnym została podpisana ugoda i umowa ustanowienia służebności przesyłu pomiędzy Wnioskodawcą a Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w B. (MPWiK). W postanowieniach tego dokumentu ustalono na rzecz Wnioskodawcy wartość odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z części nieruchomości w kwocie 4000 zł z tytułu przebiegu kolektorów od 1978 r. do dnia sporządzenia aktu. Uzgodniono również, że do dnia 31 grudnia 2008 r. należna kwota zostanie wypłacona Wnioskodawcy przez MPWiK. Wnioskodawca otrzymał należną kwotę w ustalonym terminie i w rozliczeniu rocznym za 2008 r. wykazał tę kwotę jako uzyskany dochód w 2008 r., oraz naliczył i zapłacił z tego tytułu podatek dochodowy w wysokości 19%. Wypłacone odszkodowanie miało charakter jednorazowy i dotyczyło okresu minionego.

Jednocześnie w akcie tym została zawarta umowa służebności przesyłu na czas nieoznaczony odpłatnie na rzecz MPWiK za wynagrodzeniem w przypadającej dla Wnioskodawcy wysokości 60 zł miesięcznie płatnej do 15 dnia każdego miesiąca począwszy od stycznia 2009 r.

W dniu 9 grudnia 2009 r. doszło do pisemnej ugody zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a Gminą B. na podstawie, której ustalono warunki wypłaty odszkodowania z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości oraz ustanowienia odpłatnej służebności przesyłu dla przebiegu kolektorów deszczowych zlokalizowanych na nieruchomości. Następnie w dniu 15 grudnia 2009 r. aktem notarialnym podpisana została umowa ustanowienia służebności przesyłu pomiędzy Wnioskodawcą a Gminą. Z postanowień tych wynika, iż z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości w latach 2000-2009 w związku z przebiegiem kolektorów deszczowych ustalono na rzecz Wnioskodawcy jednorazowe wynagrodzenie w kwocie 4783 zł, którego wypłata miała miejsce w terminie do dnia 31 grudnia 2009 r. Natomiast umowa ustanowienia służebności przesyłu określa roczne wynagrodzenie z tytułu ustanowienia na rzecz Gminy B. służebności przesyłu w kwocie przypadającej dla Wnioskodawcy 1770 zł, wypacanej począwszy od 2010 r. w formie opłaty rocznej płatnej do dnia 30 czerwca każdego roku.

Wnioskodawca dodatkowo podkreślił, iż nie jest posiadaczem gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, odszkodowanie nie dotyczyło szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Odszkodowanie dotyczyło szkód powstałych na działkach budowlanych, których Wnioskodawca jest współwłaścicielem, a na których w 1978 r. zabudowano studzienki kanalizacyjne i kolektory deszczowe w ilości 9 sztuk oraz rurociągi odprowadzające wody ściekowe z pobliskiego osiedla (bloków mieszkalnych). Z racji tych działań nieruchomość ta została pogorszona - a stanowiła w miejskim planie zagospodarowania przestrzennego działki pod budownictwo jednorodzinne - utraciła m.in. walory rynkowe i nie jest możliwe jej zagospodarowanie w zakresie działek z przeznaczeniem pod budownictwo mieszkalne jednorodzinne. Inwestycje nie były przeprowadzone na gruntach gospodarstwa rolnego a przeprowadzone zostały przez podmioty do tego uprawnione i dotyczyły infrastruktury technicznej, zostały wybudowane pod ziemią.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy zawarta ze MPWiK odpłatna umowa ustanowienia służebności przesyłu rodzi skutek dla podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. czy od otrzymanej w 2009 r. kwoty z tytułu realizacji tej umowy należy naliczyć i zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

2. Czy z tytułu otrzymywania wynagrodzenia wynikającego z umowy ustanowienia służebności przesyłu zawartej z Gminą B. począwszy od 2010 r. należy naliczać i zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, ustalone wynagrodzenie z tytułu ustanowienie służebności przesyłu na rzecz Spółki jak i Gminy jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych, gdyż z racji braku możliwości zlikwidowania znajdujących się na działkach wnioskodawcy kolektorów i rurociągów, służebność ta jest niejako przymusowa i konieczna, a przeznaczenie tych działek na inny cel nie jest możliwe.

Przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 22 kwietnia 2010 r. Nr IBPB II/1/415-437/10/BD jest pisemna interpretacja przepisów prawa podatkowego dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu. W pozostałym zakresie dokonano odrębnego rozstrzygnięcia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia opisanego w stanie faktycznym, Minister Finansów stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Moment powstania przychodu określa art. 11 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem przychodami (...) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Stosownie do postanowień art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.).

Wskazać należy, iż cytowane wyżej zwolnienie przedmiotowe zawiera kilka warunków, których jednoczesne spełnienie uprawnia do jego stosowania. Zwolnieniem objęte są wyłącznie:

* odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód),

* posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,

* m.in. z tytułu ustanowienia służebności gruntowej w związku z budową na tych gruntach urządzeń infrastruktury technicznej, przez którą rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych, a także budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów jej rafinacji.

Na tle stosowania art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy dochodziło do sporów pomiędzy podatnikami a organami podatkowymi, rozstrzyganych przez sądy administracyjne. W orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowane jest stanowisko, w myśl którego zwolnienie, dotyczące odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy, odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (wyrok NSA: z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 2131/11, z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10 oraz z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10).

Mając na uwadze fakt, iż powyższe stanowisko odzwierciedla jednolitą i utrwaloną linię orzecznictwa w przedmiotowej kwestii, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, Minister Finansów wydał w dniu 21 maja 2014 r. interpretację ogólną (pismo Nr DD3/033/126/CRS/14/RD-466264/14), w której zaakceptował przedstawioną w tym orzecznictwie wykładnię art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy.

Stąd też na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy, wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej (służebności przesyłu) w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.).

W świetle przytoczonych przepisów wypłacone Wnioskodawcy wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na gruncie niewchodzącym w skład gospodarstwa rolnego nie korzysta ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy. Tym samym Wnioskodawca ma obowiązek zapłaty podatku dochodowego od otrzymanej kwoty świadczenia.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 22 kwietnia 2010 r. Nr IBPB II/1/415-437/10/BD wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.