DD3/033/211/CRS/14/RD-69067/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 10 stycznia 2014 r. Nr IPTPB2/415-633/13-4/KSM, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Pani... (Wnioskodawczyni) przedstawione we wniosku z dnia 26 września 2013 r., uzupełnionym w dniu 27 grudnia 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, jest prawidłowe.

W dniu 10 października 2013 r. Wnioskodawczyni złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w jej indywidualnej sprawie.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, uzupełnionym w dniu 27 grudnia 2013 r., Wnioskodawczyni przedstawiła następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest posiadaczem gospodarstwa rolnego w.... Na gruntach wchodzących w skład tego gospodarstwa, w czerwcu 2013 r. aktem notarialnym, ustanowiła służebność przesyłu polegającą na:

Służebność ustanowiona została na rzecz. Spółka z o.o. z siedzibą w... i jej następców prawnych.

Wnioskodawczyni wskazała, że w dniu 2 lipca 2013 r. otrzymała jednorazowe wynagrodzenie w wysokości 8100 zł (osiem tysięcy sto złotych) z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz kwotę 6900 zł (sześć tysięcy dziewięćset złotych) tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za 10 lat wstecz.

Przedmiotowa działkę nr 1625 Wnioskodawczyni otrzymała w darowiźnie od rodziców w 1999 r. Na działce zlokalizowane są dwa gazociągi średniego ciśnienia, tj. nr... o długości ok. 80 m, który biegnie ukośnie od granicy zachodniej do granicy wschodniej oraz nr... o długości ok. 40 m, który biegnie wzdłuż granicy, zachodnią częścią działki. Od biegnącego gazociągu na szerokość po 3 m z każdej strony obowiązuje strefa ochronna. Dla zaspokojenia roszczeń Wnioskodawczyni, na podstawie "umowy o ustanowieniu odpłatnej służebności przesyłu" w 2013 r. otrzymała od. Spółki z o.o. wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności i za bezumowne korzystanie z nieruchomości za 10 lat wstecz. Zostało ono ustalone szacunkowo. Nie jest to świadczenie za faktycznie wykonaną pracę, lecz określone z góry, ma charakter ekwiwalentny i w uznaniu Wnioskodawczyni jest to odszkodowanie za utracone walory działki i ograniczenie w zawiadowaniu nią.

Ponadto Wnioskodawczyni podała, że przedmiotowa działka stanowi obecnie użytek zielony, nie jest wykorzystywana w prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej i nie są na niej prowadzone działy specjalne produkcji rolnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie na podstawie umowy o ustanowienie służebności przesyłu na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego jest zwolnione z podatku dochodowego.

2. Czy otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości za 10 lat wstecz wypłacone na podstawie zawartej umowy, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Przedmiotem interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 10 stycznia 2014 r. Nr IPTPB2/415-633/13-4/KSM jest odpowiedź na pytanie nr 1. Wniosek w zakresie pytania nr 2 został rozpatrzony odrębnie.

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane odszkodowanie na podstawie umowy o ustanowienie służebności przesyłu na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego jest zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 3054 ustawy - Kodeks cywilny.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej, stwierdzam, co następuje.

Uprawnienie do otrzymania wynagrodzenia związanego z ustanowieniem służebności przesyłu wprowadzono z dniem 3 sierpnia 2008 r. w art. 3051 i art. 3052 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

W myśl art. 305¹ Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Natomiast art. 305² Kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem (§ 1). Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (§ 2).

Zgodnie z art. 305⁴ Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W świetle powyższego służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia), zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą PIT", wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

- w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

W orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, w myśl którego po dniu 2 sierpnia 2008 r. przepis art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT, odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (wyrok NSA: z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 2131/11, z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10 oraz z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10).

Na uwagę zwraca w szczególności wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, w którym NSA stwierdził, że ustanowienie nowego rodzaju służebności odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej wychodziło naprzeciw potrzebom gospodarczym i w sposób ustawowy regulowało istniejącą już, zapoczątkowaną uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2003 r. sygn. akt...., praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji. Zastąpienie zatem takiej służebności służebnością przesyłu, oznacza, że po dniu 2 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej, lecz jedynie służebności przesyłu, której istota jest taka sama jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej. Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych służebności. Jednocześnie, w ocenie NSA, trudno przyjąć, aby wprowadzeniu nowych rozwiązań na gruncie prawa cywilnego, towarzyszyło założenie i zamiar ustawodawcy dokonania modyfikacji w systemie zwolnień podatkowych. Pozostawienie po dniu 2 sierpnia 2008 r. omawianego przepisu w niezmienionym brzmieniu, zdaniem NSA, należy interpretować jako brak zamiaru ustawodawcy wyeliminowania przedmiotowego zwolnienia podatkowego, a poprzestanie na literalnej wykładni tego przepisu prowadzi do niedających się zaakceptować w państwie prawa wniosków. Zatem przy uwzględnieniu wykładni historycznej i funkcjonalnej, NSA uznał, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT, odnosi się do ustanawianych służebności przesyłu.

Mając na uwadze fakt, iż powyższe stanowisko NSA odzwierciedla jednolitą i utrwaloną linię orzecznictwa w kwestii stosowania art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT, w dniu 21 maja 2014 r. Minister Finansów - dążąc do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej - wydał interpretację ogólną Nr DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, w której uznał, iż odszkodowanie za ustanowienie służebności gruntowej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu.

Odnosząc powyższe wyjaśnienia do stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej - zgodnie z którym Wnioskodawczyni posiada gospodarstwo rolne (a), na gruncie wchodzącym w skład tego gospodarstwa ustanowiona została służebność przesyłu (b), za ustanowienie służebności przesyłu Wnioskodawczyni otrzymała jednorazowe wynagrodzenie w kwocie 8 100 zł (c) - uznać należy, iż ww. kwota korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy PIT.

W świetle powyższego za prawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie o ceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, a co za tym idzie należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 10 stycznia 2014 r. Nr IPTPB2/415-633/13-4/KSM, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.