DD3/033/148/CRS/14/RD-53613/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 4 kwietnia 2012 r. Nr IBPB II/1/415-1063/11/MK, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Muzeum (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2011 r., uzupełnionym w dniach 8 marca 2012 r., 12 marca 2012 r. i 30 marca 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych świadczenia związanego z zapewnieniem pracownikom okularów korygujących wzrok - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 grudnia 2011 r. Wnioskodawca złożył wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania świadczeń związanych z zapewnieniem pracownikom okularów korygujących wzrok podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniach 8 marca 2012 r., 12 marca 2012 r. i 30 marca 2012 r.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący opis zdarzenia przyszłego:

Wnioskodawca przekazał Komisji Zakładowej projekt zarządzenia Dyrektora w sprawie wprowadzenia procedury wewnętrznej dotyczącej zwrotu kosztów za zakup okularów korygujących wzrok dla obsługujących monitory ekranowe. Komisja zakwestionowała zapis:

"Gdy pracownik w przypadku pogorszenia się wzroku zwróci się do pracodawcy przed terminem badań okresowych z prośbą o skierowanie na badania w terminie wcześniejszym, refundacja kosztów do okularów podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym:

1. jeżeli więc pracownik zwraca się do pracodawcy z prośbą o skierowanie na profilaktyczne badania lekarskie przed czasem upływu wyznaczonego terminu przez lekarza uprawnionego do tych badań - to takie badanie nie jest przeprowadzone w ramach obowiązkowej profilaktycznej opieki zdrowotnej, w związku z czym refundacja jest opodatkowana"

powołując się na interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 16 marca 2011 r. nr DD3/033/30/CRS/11/95, z której to interpretacji wynika, że w przypadku badań profilaktycznych (wstępne, okresowe, kontrolne) refundacja kosztów nie podlega opodatkowaniu.

Zasięgając porady prawnej Wnioskodawca uzyskał informację, że jeżeli badanie lekarskie zostało przeprowadzone na wniosek pracownika poza terminem wynikającym z harmonogramu badań okresowych, wówczas kwotę refundacji należy opodatkować. Pomimo tej opinii Komisja Zakładowa dalej podtrzymuje swoją decyzję.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy, gdy pracownik zwraca się do pracodawcy z prośbą o skierowanie na badania przed upływu badań okresowych (np. w przypadku pogorszenia wzroku) a lekarz w wyniku przeprowadzonego badania wskażę potrzebę ich stosowania lub wymiany dotychczas stosowanych okularów na inne, to refundacja kosztów przez pracodawcę powinna być opodatkowana, w sytuacji gdy badanie nie zostało przeprowadzone w ramach badań profilaktycznych (wstępne, okresowe i kontrolne).

Zdaniem Wnioskodawcy, badania okresowe powinny być przeprowadzone w terminie wskazanym przez lekarza, który bierze pod uwagę warunki pracy albo stan zdrowia konkretnego pracownika. Poza tym trybem profilaktyczne badania kontrolne przeprowadzane są po każdej nieobecności chorobowej pracownika trwającej dłużej niż 30 dni. Jeżeli więc pracownik zwraca się do pracodawcy o skierowanie na badania lekarskie przed czasem (np. w przypadku pogorszenia wzroku) a pracodawca wyraża na nie zgodę, to takie badanie nie jest przeprowadzone w ramach obowiązującej profilaktycznej opieki zdrowotnej, w związku z czym refundacja za zakup okularów korygujących powinna być opodatkowana.

Powyższe twierdzenie Wnioskodawca oparł na opinii prawnej, z której wynika, że w opisanej sytuacji, czyli w przypadku gdy pracownik zwróci się do pracodawcy z prośbą o skierowanie na badanie przed terminem upływu badań okresowych (np. w przypadku pogorszenia wzroku) a lekarz w wyniku przeprowadzonego badania wskaże potrzebę ich stosowania lub wymiany dotychczas stosowanych okularów, to refundacja za zakup okularów powinna być opodatkowana.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na tle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", przychodami (...) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do postanowień art. 9 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów enumeratywnie wymienionych przez ustawodawcę oraz dochodów, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku w drodze rozporządzenia.

Katalog zwolnień przedmiotowych określony w art. 21 ust. 1 ustawy w pkt 11 zwalnia od podatku świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zwany dalej "k.p.", w art. 207 zawiera ogólną normę nakładającą na pracodawcę odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.

Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 207 § 2 k.p.), a koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników (art. 207 § 21 k.p.).

W ramach obowiązków wynikających z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca jest m.in. zobligowany do finansowania z własnych środków kosztów badań wstępnych (przed podjęciem pracy), a także badań okresowych i kontrolnych pracowników (art. 229 k.p.). Uszczegółowieniem tych regulacji są przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu opieki profilaktycznej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 68, poz. 332, z późn. zm.).

Zgodnie z § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Skierowanie to powinno zawierać m.in. określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane.

Podkreślenia wymaga, iż brak jest w tych przepisach regulacji, która ograniczałaby prawo pracodawcy do skierowania pracownika na badania w sytuacji, gdy formalnie zachowuje jeszcze ważność wydane uprzednio zaświadczenie lekarskie. Przeciwnie, biorąc pod uwagę ciążący na pracodawcy generalny obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zgłoszenie pracodawcy przez pracownika pogorszenia stanu zdrowia powinno skłonić pracodawcę do skierowania pracownika na badania profilaktyczne.

Wskazać również należy na postanowienia § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), z których wynika, iż pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 grudnia 2002 r. (I PK 44/02, OSNP 2004 Nr 12, poz. 209) wskazał, iż "aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 k.p. jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika."

Stąd niewątpliwie pogorszenie wzroku pracownika należy traktować jako zmianę jego stanu zdrowia, uzasadniającą konieczność wcześniejszego niż wynikałoby to z obowiązującego zaświadczenia lekarskiego, przeprowadzenia badania lekarskiego.

Wynik badania okulistycznego wskazujący na konieczność stosowania lub wymiany okularów, obliguje pracodawcę do zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza.

W takiej sytuacji, refundacja poniesionych i udokumentowanych przez pracownika kosztów zakupu okularów korygujących wzrok, która będzie dokonana przez Wnioskodawcę, stanowić będzie przychód pracownika ze stosunku pracy, który objęty jest zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy.

W świetle powyższego za nieprawidłowe należy uznać stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, a co za tym idzie należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.