DD3/033/110/KDJ/14/RD-41646/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 26 lipca 2010 r. Nr IBPB II/1/415-468/10/BD wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Urzędu Miasta (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 kwietnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania przez Wnioskodawcę kosztów szkolenia radnych, materiałów biurowych, rozmów telefonicznych, czasopism i kalendarzy-jest prawidłowe.

Dnia 26 lipca 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając - na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 27 kwietnia 2010 r., w którym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Radni pełniąc swoje funkcje na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) oraz na podstawie Statutu Gminy wyjeżdżają w podróże służbowe krajowe i zagraniczne oraz uczestniczą w szkoleniach tematycznych, które finansowane są ze środków własnych Gminy oraz w seminariach, konferencjach i różnych imprezach kulturalnych, sportowych itp., niejednokrotnie jako zaproszeni goście jak również w seminariach, konferencjach i imprezach kulturalnych, sportowych itp. organizowanych i opłacanych przez Miasto.

Ponadto radni w celu sprawowania swojej funkcji korzystają z artykułów biurowych, czasopism samorządowych oraz przeprowadzają rozmowy telefoniczne związane z zagadnieniami sprawowanej przez siebie funkcji radnego na koszt Gminy.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytanie:

Czy koszt szkolenia radnego oraz koszt zużycia przez niego artykułów biurowych i możliwość korzystania z telefonów na terenie Urzędu Miasta, wyposażenie radnych w czasopisma o problemach samorządowych (np. "...", "..."), zakup wizytówek oraz kalendarzy z terminarzem jest dla radnego przychodem do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym gmina posiada osobowość prawną. W art. 15 ust. 1 tej ustawy organem stanowiącym i kontrolnym w gminie jest rada gminy. Do kompetencji rady gminy należą wyszczególnione w powołanej wyżej ustawie o samorządzie gminnym jak i innych ustawach sprawy pozostające w zakresie działania gminy. Zakres uprawnień rady gminy w skład, której wchodzą radni został określony w szczególności w art. 18 ww. ustawy o samorządzie gminnym. Do zadań rady gminy należy między innymi: uchwalanie statutu gminy, uchwalanie programów gospodarczych, podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach określonych w odrębnych ustawach, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, współpraca ze społecznościami regionalnymi innych państw itp. Radni zobowiązani są brać udział w pracach rady i komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których zostali wybrani lub desygnowani. Realizacja powyższych działań bardzo często wykracza poza siedzibę urzędu - odbywając się w siedzibach różnych organizacji czy placówek zewnętrznych (konferencje, seminaria). Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - źródłem przychodów jest działalność wykonywana osobiście przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich bez względu na sposób ich powoływania. Aby radni mogli właściwie i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa wykonywać swoje obowiązki - gmina na terenie, której działa rada zapewnia radnym udział w szkoleniach, umożliwia korzystanie z instalacji telefonicznej oraz wyposaża radnego w niezbędne artykuły biurowe. Rada Miasta nie funkcjonuje w oderwaniu od Urzędu Miasta i od Gminy i większość swoich funkcji uchwałodawczych, kontrolnych, merytorycznych wykonuje na terenie siedziby Urzędu Miasta. Zdaniem Wnioskodawcy, w tym przypadku nie powstaje przychód po stronie radnego do opodatkowania, gdyż udział w szkoleniach, możliwość korzystania z telefonów na terenie Urzędu i korzystanie z artykułów biurowych, czasopism i kalendarzy związane jest z realizacją zadań własnych Gminy i obowiązków radnego jako członka organu stanowiącego Gminy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznał za nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, Minister Finansów stwierdza co następuje:

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 i 645), zwanej dalej "ustawą o samorządzie", rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż radni w celu sprawowania swojej funkcji korzystają z artykułów biurowych, czasopism samorządowych oraz przeprowadzają rozmowy telefoniczne związane z zagadnieniami sprawowanej przez siebie funkcji radnego na koszty Wnioskodawcy.

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", należy zauważyć, iż na podstawie art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Jednocześnie wskazać należy, że ustawa nie definiuje pojęcia "wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich". Kwestia ta była jednak przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) stwierdził, iż "o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie." Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego, mimo że ustawa nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Bezspornym jest, że dla prawidłowego funkcjonowania organu gminy jakim jest rada gminy, członkom tej rady (radnym) powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie ich funkcji. Stąd też, sfinansowanie przez Gminę szkoleń radnemu w zakresie funkcjonowania tego organu gminy, jego zadań i kompetencji, jak również materiałów biurowych, usług telekomunikacyjnych czy czasopism i kalendarzy należy zaliczyć do instrumentów niezbędnych w realizowaniu codziennych obowiązków radnego, jako członka tego organu jednostki samorządu terytorialnego. Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r. sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych (w tym kosztów szkoleń radnych, sfinansowania im dostępu do Internetu, kosztów używania telefonów służbowych, zakupu gazet, wizytówek itp.) stwierdził, "że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu."

Stąd też, sfinansowanie przez Gminę uczestnictwa radnych w szkoleniach dotyczącym funkcjonowania tego organu, jak również materiałów biurowych, usług telekomunikacyjnych czy czasopism i kalendarzy, nie generuje po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem do tego rodzaju świadczenia nie mają zastosowania przepisy ustawy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 kwietnia 2010 r., należy uznać za prawidłowe.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 26 lipca 2010 r. Nr IBPB II/1/415-468/10/BD, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.