DD3/033/108/CRS/14/RD-47330/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) Minister Finansów, w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 6 maja 2010 r. Nr IBPBII/1/415-160/10/MK, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Urzędu Miejskiego (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2010 r. (data wpływu 9 lutego 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania świadczeń otrzymywanych przez radnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 lutego 2010 r. Wnioskodawca złożył wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny.

Radni pełniąc funkcje publiczne oraz realizując zadania z tytułu pełnienia mandatu radnego uczestniczą w szkoleniach związanych z działalnością samorządu gminy. Koszt udziału radnego w szkoleniu (w tym opłata np. za udział w szkoleniu, wyżywienie, noclegi itp.), pokrywany jest ze środków budżetu gminy.

Z budżetu opłacany jest również abonament (w tym koszty rozmów telefonicznych) za telefon komórkowy, z którego korzysta, w związku z pełnioną funkcją przewodniczący rady miejskiej.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy koszt udziału radnych w szkoleniach (w tym koszt za udział w szkoleniu, za wyżywienie, noclegi itp.) oraz koszt abonamentu (rozmów telefonicznych) pokrywany z budżetu gminy, w związku z pełnieniem funkcji publicznej z tyt. wykonywania mandatu radnego (pełnienie obowiązków społecznych) jest dla radnego przychodem, od którego radny powinien zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych.

2. Czy świadczenia te korzystają ze zwolnienia zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, radni, realizując zadania przypisane reprezentowanym przez nich wspólnotom samorządowym, wykonują czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich. Uczestnictwo w szkoleniach tematycznie związanych z działalnością samorządu, pozwala na bieżące podnoszenie wiedzy i kompetencji radnych, przez co podnosi się jakość ich pracy, a tym samym jakość pracy organu stanowiącego i kontrolnego w gminie, jakim jest rada. Wydatki z tytułu udziału radnych w różnego rodzaju szkoleniach, seminariach oraz wydatki z tytułu używania telefonu komórkowego, to koszty ponoszone przez gminę w celu zapewnienia radnym odpowiednich warunków wykonywania ich mandatu.

W ocenie Wnioskodawcy świadczenia te powinny pozostawać wolne od podatku dochodowego, bądź korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do postanowień ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 i 645), zwanej dalej "ustawą o samorządzie", organami gminy są:

Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady gminy oraz wyboru wójta (burmistrza, prezydenta miasta) określają odrębne ustawy (art. 11a ustawy o samorządzie).

Rada gminy jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie (art. 15 ustawy o samorządzie). Radę gminy tworzą radni (art. 17 ustawy o samorządzie), którzy są obowiązani brać udział w pracach rady gminy i jej komisji oraz innych instytucji samorządowych, do których zostali wybrani lub desygnowani (art. 24 ustawy o samorządzie).

Dla zabezpieczenia skutecznego realizowania obowiązków przez radnych ustawodawca objął ochroną ich stosunek pracy (art. 24c i 25 ust. 2 ustawy o samorządzie) oraz zagwarantował im prawo do diet oraz zwrotu kosztów podróży służbowych (art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie), a także przyznał radnym status funkcjonariuszy publicznych (art. 25 ust. 1 ustawy o samorządzie).

Stosownie do postanowień art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą PIT", źródłem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych jest działalność wykonywana osobiście, do której kwalifikuje się m.in. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy PIT.

Stosownie do postanowień art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT, źródłem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych jest działalność wykonywana osobiście, do której kwalifikuje się m.in. przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy PIT.

Jednocześnie wskazać należy, że ustawa PIT nie definiuje pojęcia "wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich". Kwestia ta była jednak przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) stwierdził, iż "o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie." Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej.

W świetle powyższego, mimo że ustawa PIT nie definiuje pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności ma działać na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Bezspornym jest również, że dla prawidłowego funkcjonowania organu gminy, radnym powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie mandatu. Stąd też, sfinansowanie przez Wnioskodawcę uczestnictwa radnego w różnego rodzaju szkoleniach tematycznie dotyczących zagadnień i problemów danej społeczności, jako jej reprezentanta, należy zaliczyć do zajęć związanych z realizacją codziennych obowiązków radnego, będącego członkiem organu jednostki samorządu terytorialnego. Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r. sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych stwierdził, "że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu.".

Podzielając powyższy pogląd, uznać należy, iż udział radnych w szkoleniach, seminariach, tematycznie związanych z działalnością samorządu nie generuje po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem do tego rodzaju świadczenia nie mają zastosowania przepisy ustawy PIT. To samo odnosi się do korzystania przez przewodniczącego rady z telefonu służbowego, o ile jest on wykorzystywany do takich celów. O przychodzie można byłoby mówić jedynie w sytuacji, gdyby radny wykorzystywał telefon do celów prywatnych.

Z tych względów stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 9 lutego 2010 r. jest nieprawidłowe.

W świetle powyższego należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 maja 2010 r. Nr IBPBII/1/415-160/10/MK, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.