DD3/033/104/CRS/14/RD-45274/14

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), Minister Finansów w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 9 października 2009 r. Nr IBPBII/1/415-593/09/BJ, wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Starostwa Powiatowego (Wnioskodawca) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 16 lipca 2009 r., uzupełnionym w dniu 15 września 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania przez Wnioskodawcę świadczeń na rzecz radnych, jest nieprawidłowe.

Dnia 9 października 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając - na podstawie § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek złożony w dniu 16 lipca 2009 r., uzupełniony w dniu 15 września 2009 r.

We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny:

Radni z racji pełnienia funkcji publicznych pełnią obowiązki społeczne i obywatelskie. W związku z pełnieniem obowiązków społecznych Przewodniczący Rady i Członkowie Zarządu mają ustalony limit na rozmowy telefoniczne (telefon komórkowy). Ponadto radni otrzymują artykuły biurowe (np. kalendarze) oraz biorą udział w szkoleniach. Powyższe finansowane jest ze środków bieżących Wnioskodawcy.

W związku z powyższym Wnioskodawca zadał następujące pytania:

1. Czy koszty szkolenia radnego Powiatu, koszty materiałów biurowych i rozmów telefonicznych z racji pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich stanowią dla niego przychód. Jeśli tak, to czy przychód ten jest opodatkowany czy też zwolniony z opodatkowania.

2. Czy w przypadku, gdy dochód ten należy opodatkować Wnioskodawca ma obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy i czy bez zgody radnego można pobrać zaliczkę z jego diety.

Zdaniem Wnioskodawcy, radny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej pełniąc obowiązki o charakterze społecznym i obywatelskim. W celu należytego wywiązywania się ze swych obowiązków, działając w interesie danej społeczności, radni uczestniczą w szkoleniach o tematyce samorządowej. Ponadto radni otrzymują artykuły biurowe, a Przewodniczący Rady i Członkowie Zarządu limit na rozmowy telefoniczne jako niezbędne narzędzie w ich pracy. Biorąc powyższe pod uwagę wnioskodawca uważa, iż ww. świadczenia zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych winny być zwolnione z podatku do kwoty 2.280,00 zł miesięcznie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, iż stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, stwierdzam, co następuje.

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 595, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o samorządzie", organami powiatu są:

Rada powiatu jest organem stanowiącym i kontrolnym w gminie (art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie). Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Zasady i tryb przeprowadzania wyborów do rady powiatu określa odrębna ustawa (art. 9 ust. 3 ustawy o samorządzie).

Radny obowiązany jest kierować się dobrem wspólnoty samorządowej powiatu. Radny otrzymuje stałą więź z mieszkańcami oraz ich organizacjami, a w szczególności przyjmuje zgłaszane przez mieszkańców powiatu postulaty i przedstawia je organom powiatu do rozpatrzenia, nie jest jednak związany instrukcjami wyborców. Radny obowiązany jest brać udział w pracach organów powiatu oraz powiatowych jednostek organizacyjnych, do których został wybrany lub desygnowany. W związku z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych. Na zasadach ustalonych przez radę powiatu, radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Rada powiatu przy ustalaniu wysokości diet radnych bierze pod uwagę funkcje pełnione przez radnego. Dieta nie przysługuje radnemu pełniącemu odpłatnie funkcję członka zarządu w powiecie, w którym uzyskał mandat (art. 21 ust. 1-4a ustawy o samorządzie).

Przechodząc na grunt przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą", należy zauważyć, iż na podstawie art. 13 pkt 5 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście uważa się przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Ustawa nie definiuje pojęcia "wykonywania obowiązków społecznych lub obywatelskich". Kwestia ta była jednak przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 25 listopada 1997 r. (sygn. akt U. 6/97) stwierdził, iż "o pełnieniu obowiązku obywatelskiego możemy mówić wtedy, gdy dana osoba uczestniczy w zawiadywaniu sprawami państwowymi jako obywatel, zgodnie z zasadami demokratyzmu instytucji publicznych. Z pełnieniem obowiązków społecznych natomiast, mamy do czynienia wówczas, gdy dana osoba uczestniczy w pracy instytucji (w szczególności instytucji samorządu terytorialnego) jako reprezentant pewnej społeczności, biorąc udział w rozwiązywaniu problemów tej społeczności w jej interesie." Z tych względów za wykonywanie obowiązków społecznych lub obywatelskich należy rozumieć przede wszystkim wykonywanie obowiązków związanych z uczestniczeniem obywateli w sprawowaniu władzy publicznej, zarówno wykonawczej, sądowniczej, jak i ustawodawczej. Będą to również obowiązki związane z wykonywaniem określonych funkcji w ramach organizacji o charakterze społecznym (organizacje pozarządowe).

W świetle powyższego, pomimo braku ustawowej definicji pojęcia obowiązków społecznych lub obywatelskich, to niewątpliwie sprawowanie funkcji radnego, który jako reprezentant lokalnej społeczności działa na jej rzecz, mieści się w tym terminie.

Bezspornym jest, że dla prawidłowego funkcjonowania organu powiatu jakim jest rada powiatu, członkom tej rady (radnym) powinny być stworzone odpowiednie warunki, pozwalające na efektywne sprawowanie ich funkcji. Stąd też, szkolenie radnego w zakresie funkcjonowania organu powiatu, jego zadań i kompetencji należy zaliczyć do instrumentów niezbędnych w realizowaniu codziennych obowiązków radnego, jako członka tego organu jednostki samorządu terytorialnego. Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 21 września 2011 r. sygn. akt II FSK 535/11 dotyczącym świadczeń otrzymywanych od gminy przez radnych (w tym kosztów szkoleń radnych, sfinansowania im dostępu do Internetu, kosztów używania telefonów służbowych, zakupu gazet, wizytówek itp.) stwierdził, iż "poza powyższymi wywodami Naczelny Sąd Administracyjny zwraca uwagę, że ocena czy świadczenie jednostki samorządu terytorialnego na rzecz radnego należy zakwalifikować jako podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychód wymaga oceny konkretnego stanu faktycznego w odniesieniu do konkretnego wydatku. Istotna jest tu okoliczność czy poniesione przez taką jednostkę wydatki są wydatkami związanymi z funkcjonowaniem jej organów. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.) przewiduje w art. 226 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 prognozowanie obok dochodów bieżących także wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego, w tym właśnie wydatki związane z funkcjonowaniem jej organów. Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu terytorialnego są kosztem tej jednostki finansowanym z jej budżetu.

Uprawnione byłoby zatem w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie rozpoznającym sprawę stwierdzenie, że wydatki związane z funkcjonowaniem organu gminy jakim jest rada gminy (art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym), w skład której wchodzą radni (art. 17 tej ustawy), nie mogą stanowić nieodpłatnego świadczenia dla podmiotów wchodzących w skład tego organu.".

Podzielając powyższy pogląd, uznać należy, iż fakt sfinansowania radnym z budżetu powiatu szkolenia, materiałów biurowych i rozmów telefonicznych, w związku z wykonywaniem przez radnych swoich mandatów i związanych z tym obowiązków i uprawień, nie generuje po stronie radnych przychodu w rozumieniu ustawy. Do tego rodzaju świadczeń nie mają bowiem zastosowania przepisy ustawy, zarówno w zakresie źródeł przychodów, ustalania wartości przychodu, jak i zwolnień przedmiotowych, w tym wymienionego przez Wnioskodawcę zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy. Konsekwencją powyższego jest brak obowiązku Wnioskodawcy do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek od udzielonych świadczeń.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 16 lipca 2009 r., uzupełnionym w dniu 15 września 2009 r., należy uznać za nieprawidłowe.

Z tych względów należało zmienić z urzędu interpretację indywidualną z dnia 9 października 2009 r. Nr IBPBII/1/415-593/09/BJ, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

ZMIANA INTERPRETACJI INDYWIDUALNEJ dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji indywidualnej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej "ustawą"). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.