DD2/033/116/KOI/08/PK-524 - Możliwość zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych przychodu uzyskanego ze zbycia udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego przy założeniu, że nabywca przejmuje do spłaty w całości zobowiązanie kredytowe zbywcy.

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), Minister Finansów zmienia z urzędu, interpretację indywidualną z dnia 12 lutego 2008 r., nr ITPB1/415-664/07/MK, wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w imieniu Ministra Finansów na wniosek z dnia 28 września 2007 r. o udzielenie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, gdyż stwierdza jej nieprawidłowość.

Dnia 12 lutego 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając - na podstawie § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na wniosek z dnia 28 września 2007 r. (data wpływu 23 listopada 2007 r.).

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni nabyła - na podstawie umowy sprzedaży i ustanowienia hipoteki z dnia 3 marca 2006 r. - udział wynoszący połowę spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Transakcja ta została sfinansowana z zaciągniętego przez Wnioskodawczynię kredytu bankowego (umowa kredytowa z dnia 27 stycznia 2006 r.).

Następnie na mocy aktu notarialnego z dnia 4 października 2006 r. Wnioskodawczyni zbyła osobie trzeciej swój udział w ww. prawie za cenę 65.000 zł, przy czym nabywca zobowiązał się zapłacić całość należności do dnia 18 października 2006 r. w ten sposób, że przejmie za Wnioskodawczynię w całości do spłaty jej zobowiązanie kredytowe wynikające z umowy kredytowej z dnia 27 stycznia 2006 r.

Dokonując oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego, Wnioskodawczyni stwierdziła we wniosku, że dokonana przez nią transakcja powinna być zwolniona z zapłaty podatku dochodowego.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawczyni uznał za prawidłowe. Wskazał, że przychód osiągnięty przez Wnioskodawczynię w formie zwolnienia z długu wobec banku, został przeznaczony na spłatę kredytu uprzednio zaciągniętego na nabycie udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu.

Po zapoznaniu się z aktami sprawy, Minister Finansów zważył co następuje:

Stanowisko, iż w przedstawionym stanie faktycznym spełniony został warunek do zastosowania zwolnienia przedmiotowego, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.), tj. że kwota należności ze sprzedaży, która nie została wypłacona Wnioskodawczyni, tylko została przeznaczona na spłatę kredytu przejętego przez nabywcę jest wolna od podatku, jest niezgodne z obowiązującym stanem prawnym.

Osoba trzecia może wstąpić na miejsce dłużnika, który zostaje z długu zwolniony (przejęcie długu) - art. 519 § 1 kodeksu cywilnego. Zgodnie z § 2 tego przepisu, przejęcie długu może nastąpić:

Zgodnie z art. 521 § 1 kodeksu cywilnego, jeżeli skuteczność umowy o przejęcie długu zależy od zgody dłużnika, a dłużnik zgody odmówił, umowę uważa się za nie zawartą.

Jeżeli skuteczność umowy o przejęcie długu zależy od zgody wierzyciela, a wierzyciel zgody odmówił, strona, która według umowy miała przejąć dług, jest odpowiedzialna względem dłużnika za to, że wierzyciel nie będzie od niego żądał spełnienia świadczenia (art. 521 § 2 k.c.).

"Przepis art. 519 § 1 k.c. i następne realizują model sukcesyjnego (translatywnego) przejęcia długu, który to model tym różni się od modelu nowacyjnej zmiany dłużnika, że zmiana dłużnika w odniesieniu do długu w wysokości określonej w umowie przejęcia nie narusza tożsamości dotychczasowego zobowiązania. Przejemca określonego długu zwalnia z długu, w zakresie określonym umową przejęcia dotychczasowego dłużnika, z zachowaniem jednak tożsamości przejmowanego zobowiązania i bez zmiany jego podmiotowej konfiguracji, w zakresie długu nieobjętego umową przejęcia. Innymi słowy, przejęcie długu nie narusza treści istniejącego stosunku zobowiązaniowego, a następuje jedynie sukcesja szczególna po stronie zobowiązanej do świadczenia, co oznacza, że nowy dłużnik zobowiązuje się zaspokoić wierzyciela, ale tylko w zakresie wynikającym z umowy przejęcia długu. Osoba trzecia wstępuje więc na miejsce dłużnika, ale w zakresie określonym umową o przejęcie długu i tylko w tym zakresie przejemca staje się nowym dłużnikiem wierzyciela". - Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2007 r., sygn. akt III CSK 438/06.

Stosownie do art. 28 ust. 1-2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 179 z późn. zm. - w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r.), zwanej dalej "ustawą", przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z przychodami (dochodami) z innych źródeł. Podatek ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10 % uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, chyba że podatnik w tym samym terminie złoży oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczy na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e) ustawy.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy, wolne od podatku są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c):

Zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ustawy, pozwala na uniknięcie zapłacenia podatku, tylko na zasadach i po spełnieniu warunków przewidzianych tym przepisem. Użyte przez ustawodawcę określenie "na spłatę kredytu lub pożyczki" należy rozumieć w sposób dosłowny. Chodzi w tym przypadku o wywiązanie się przez kredytobiorcę z długu względem banku w sposób określony w umowie kredytowej. Zwolnienia i ulgi podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności i równości opodatkowania i dlatego muszą być interpretowane ściśle z wyłączeniem stosowania interpretacji rozszerzającej.

W żadnym razie za "spłatę kredytu" nie może uchodzić czynność prawna polegająca na zwolnieniu z długu w związku z jego przejęciem przez inną osobę. Skutkiem tej czynności jest uwolnienie kredytobiorcy z obowiązku spłaty kredytu, który to obowiązek powstaje po stronie osoby przejmującej. Innymi słowy, zadłużenie kredytowe istnieje nadal, tylko zmieniła się osoba dłużnika. W sytuacji, w której przejmujący zadłużenie nie spłaca go, a zatem - niezależnie od podmiotu obowiązanego do spłaty kredytu - skutek ten (czyli spłata kredytu) w ogóle nie wystąpi.

Reasumując, ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ustawy, wyraźnie sprecyzował warunki, od spełnienia których uzależnione jest prawo podatnika do skorzystania z ulgi podatkowej. Jednym z nich jest przeznaczenie przez podatnika uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości przychodu na spłatę kredytu bankowego, zaciągniętego na cele określone w lit. a).

W przedmiotowej sprawie warunek ten nie został spełniony, ponieważ przejęcie długu przez inną osobę nie stanowi spłaty kredytu przez Wnioskodawczynię. Przejęcie długu Wnioskodawczyni względem banku przez nabywcę udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, nie jest tożsame ze spłatą kredytu przez Wnioskodawczynię.

W świetle powyższego stanu faktycznego i prawnego należało, z urzędu, zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

Zmiana interpretacji indywidualnej dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi Ministra Finansów na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli Minister Finansów nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem Ministra Finansów, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.