DD/PB6/033-071-147/06/IK - Opodatkowanie w Polsce świadczeń otrzymanych w Stanach Zjednoczonych Ameryki z tytułu pracy naukowej świadczonej w ramach stypendium postdoktoranckiego

Pytanie podatnika

Czy podlega opodatkowaniu w Polsce świadczenie otrzymane w Stanach Zjednoczonych Ameryki, z tytułu pracy naukowej świadczonej w ramach stypendium postdoktoranckiego?

Postanowienie

Działając na podstawie art. 14e oraz art. 14a § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), udzielając interpretacji w zakresie postanowień umowy z dnia 08.10.1974 r. między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 1976 r. Nr 31, poz. 178),

Minister Finansów uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku w sprawie dotyczącej interpretacji prawa podatkowego w zakresie ustalenia obowiązku podatkowego w 2005 roku, w związku pobytem na stypendium w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

Uzasadnienie

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku Pani X od dnia 01.10.2002 r. do 30.09.2005 r. przebywała w Stanach Zjednoczonych Ameryki na trzyletnim stypendium postdoktoranckim, tzw. "Hubble Fellowship" przyznanym przez X Science Institute. W ramach tego stypendium Podatniczka pracowała naukowo w dziedzinie astronomii; najpierw w S., a następnie w P., jako "Research Scholar".

W roku 2005 Pani X uznana została za rezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki. Z chwilą upływu 5-letniego okresu zwolnienia od opodatkowania stypendium naukowego, o którym mowa w art. 18 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, od otrzymywanego przez Podatniczkę stypendium naukowego potrącany był podatek oraz składki na ubezpieczenie społeczne.

Zdaniem Pani X, w roku 2005 ciążył na niej nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, w związku z czym obowiązana jest wykazać i opodatkować uzyskane w Stanach Zjednoczonych Ameryki wynagrodzenie w rocznym zeznaniu podatkowym za rok 2005. Ponadto, Podatniczka stwierdza, iż otrzymywane wynagrodzenie, traktować należy, dla celów podatkowych, jako stypendium naukowe.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, zważono, co następuje.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), osoby fizyczne podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast art. 3 ust. 2a ustawy stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Powołane przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy).

Rozstrzygające znaczenie ma zatem ustalenie miejsca zamieszkania podatnika. Jak stanowi art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Chodzi tu o miejscowość, która stanowi centrum życiowe danej osoby. Miejsce zamieszkania, aby mogło być uznane za stałe, musi być traktowane przez daną osobę w taki sposób, aby można było stwierdzić, że osoba ta robi wszystko, co niezbędne, aby mieć go do własnej dyspozycji w każdym czasie, a nie tylko od czasu do czasu, lub dla pobytu, który z założenia nosi charakter tymczasowości (wyjazd służbowy, pobyt szkoleniowy, praca na czas określony itp.). Okres pobytu nie jest w żaden sposób limitowany; może trwać zarówno jeden dzień, jak i kilka lat. Miejsce pobytu czasowego, nie zmienia jednak statusu podatkowego w kraju zamieszkania.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 7 lit. b) umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o uniknięciu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski" oznacza jakąkolwiek osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski dla celów jej opodatkowania.

Biorąc powyższe pod uwagę w przedstawionym stanie faktycznym uznać należy, że Pani X w roku 2005 stale zamieszkiwała w Polsce, a jej pobyt w Stanach Zjednoczonych Ameryki w tym samym okresie miał charakter tymczasowy, i nie pociągał za sobą zmiany statusu podatkowego w Polsce.

W związku z tym, w roku 2005 Pani X, podlegała w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. W konsekwencji, spoczywa na niej obowiązek wykazania i rozliczenia w Polsce dochodów uzyskanych w Polsce, jak również pozostałych dochodów, bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (w tym dochodów ze stypendium uzyskanego w Stanach Zjednoczonych Ameryki).

Zgodnie z art. 18 ust. 1 pkt 1 polsko-amerykańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osoba fizyczna, która ma miejsce zamieszkania w jednym z Umawiających się Państw w czasie, kiedy przebywa okresowo w drugim Umawiającym się Państwie przede wszystkim celem:

- studiowania na uniwersytecie lub innej uznanej instytucji dydaktycznej w tym drugim Umawiającym się Państwie albo

- odbycia praktyki potrzebnej dla podniesienia kwalifikacji zawodowych lub specjalizacji zawodowej, albo

- studiowania lub uczestniczenia w badaniach jako zdobywca nagrody, pomocy finansowej lub stypendium od organizacji rządowej, religijnej, badawczej, literackiej lub pedagogicznej,

będzie zwolniona od opodatkowania przez to drugie Umawiające się Państwo w zakresie m.in. kwot z tytułu nagród, pomocy finansowej i stypendiów na okres nie przekraczający 5 lat podatkowych, począwszy od dnia przybycia do tego drugiego Umawiającego się Państwa.

Po okresie zwolnienia, o którym mowa wyżej, stypendia naukowe, opodatkowane są zarówno w Polsce, jak i Stanach Zjednoczonych Ameryki.

W celu zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w Polsce, należy zastosować określoną w umowie metodę unikania podwójnego opodatkowania (metoda proporcjonalnego odliczenia).

Na podstawie art. 20 ust. 1 polsko-amerykańskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zgodnie z postanowieniami prawa polskiego i z zachowaniem przewidzianych w nim ograniczeń (z uwzględnieniem dokonywanych zmian bez naruszenia podstawowych zasad) Polska zezwoli osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce na zaliczenie na poczet należnych w Polsce podatków odpowiednich kwot podatków, zapłaconych w Stanach Zjednoczonych.

W myśl art. 27 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1, osiąga również dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania nie stanowi o zastosowaniu metody określonej w ust. 8, dochody te łączy się z dochodami ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym przypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi dochodowemu zapłaconemu w obcym państwie. Odliczenie to nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym.

W przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 1, uzyskującego wyłącznie dochody z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zasadę określoną w ust. 9 stosuje się odpowiednio (art. 27 ust. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W związku z tym, w 2005 r. Pani X powinna deklarować do opodatkowania w Polsce wszystkie swoje dochody, również te uzyskane na terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki, a następnie zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia, podatek zapłacony za granicą odliczyć od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów uzyskanych w kraju i za granicą w części, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany za granicą.

Przy określaniu dochodu uzyskanego za granicą podlegającego opodatkowaniu, należy wziąć pod uwagę art. 21 ust. 1 pkt 23a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu, wolna od podatku dochodowego jest część dochodów osób, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy, przebywających czasowo za granicą i uzyskujących dochody z tytułu stypendiów - w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju określonej w odrębnych przepisach, za każdy dzień, w którym otrzymywane było stypendium.

Minister Finansów informuje, że interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Odpowiedź nie jest wiążąca dla podatnika, jest natomiast wiążąca dla właściwych organów podatkowych i organów kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Na niniejsze postanowienie, na podstawie art. 14e § 2, art. 14a § 4 oraz art. 236 § 1 i § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, Stronie przysługuje zażalenie do Ministra Finansów w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia.