D-3/443/88/04 - Ewidencjonowanie obrotu lombardu za pomocą kasy fiskalnej

Pytanie podatnika

Czy lombard z racji pozostawionych towarów korzysta ze zwolnienia od ewidencjonowania obrotu za pomocy kasy fiskalnej?

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Lublinie na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.) w odpowiedzi na złożone dnia 20 sierpnia 2004 r. zapytanie informuje o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego:

Zapytanie dotyczy usług lombardowych tj.:

1. czy przez cenę zakupu towarów używanych pozostawionych w lombardzie należy rozumieć tylko kwotę udzielonej pożyczki, czy należy ją powiększyć o kwotę odsetek których nie zapłacenie spowodowało przejście na własność lombardu zastawionych rzeczy?

2. czy lombard z racji pozostawionych towarów korzysta ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotów przy zastosowaniu kasy fiskalnej?

Ad 1. Podatnicy prowadzący lombard mają obowiązek obok księgi przychodów i rozchodów - zgodnie z przepisami § 6 pkt 2 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów - prowadzić również "Ewidencję udzielonych pożyczek i zastawionych rzeczy".

Kwota udzielonej pożyczki, umownych odsetek oraz przyjęcie zastawionej rzeczy podlegają niezwłocznie wpisaniu do "ewidencji" i są przenoszone z zawartej umowy zastawu, którą w lombardach dokumentuje się pożyczką udzieloną pod zastaw.

Umowa zastawu zawiera opis zastawionej rzeczy i jej wartość rynkową, która co najmniej odpowiada kwocie pożyczki wraz z umownymi odsetkami. Jak z powyższego wynika wartość rynkowa zastawu nazwana przez podatnika "ceną zakupu" stanowi wartość sprzedażną dla właściciela lombardu, który w razie niespłacenia pożyczki może rzecz sprzedać i zaspokoić się z ceny albo zachować ją dla siebie.

Działalność w zakresie udzielania pożyczek pod zastaw (prowadzenie lombardu) charakteryzuje się tym, że prowadzący taką działalność z tytułu świadczenia swoich usług uzyskuje prowizję, która przybierać może dwojaką formę.

Po pierwsze przychodem podmiotu świadczącego usługi lombardu jest wartość spłaconych odsetek.

Sytuacja taka występuje gdy pożyczkobiorca zwraca pożyczkę i odzyskuje zastawiony przedmiot.

Po drugie kwotę prowizji stanowić może różnica pomiędzy wartością przedmiotu zastawu a kwota udzielonej pożyczki.

Taki stan faktyczny ma miejsce, gdy pożyczkobiorca nie zwraca pożyczki i przedmiot zastawu przechodzi na własność właściciela lombardu, który następnie go sprzedaje.

Kwoty ustalone w powyższy sposób stanowią wynagrodzenie podatnika prowadzącego lombard i podlegają zaewidencjonowaniu w podatkowej księdze jako przychód ze świadczenia swoich usług.

Z objaśnień do księgi podatkowej stanowiącej załącznik do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm.) wynika, że kwotę prowizji stanowiącą wartość spłaconych w danym miesiącu odsetek lub różnice między kwotą uzyskaną ze sprzedaży zastawionych rzeczy wpisuje się do księgi na koniec miesiąca jako przychód.

Ad 2. Jeżeli Pani przejmuje w zamian za nie spłaconą pożyczkę zastawione w lombardzie przedmioty i dokonuje ich dostawy to zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa tych towarów na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 cyt. ustawy VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.

Dostarczone towary będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w/g stawek właściwych dla danego towaru.

Ponieważ dokonuje Pani dostawy towarów używanych o których mowa w art. 120 ust. 19 ustawy VAT, to może Pani korzystać z zasad opodatkowania na podstawie art. 120 ust. 4 ustawy VAT. Podstawą opodatkowania jest marża stanowiąca różnicę pomiędzy całkowitą kwotą, którą musi zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku.

Kwotą nabycia będzie w przypadku prowadzonej przez Panią działalności równowartość udzielonej pożyczki.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z 2004 r.) podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Decydujący wpływ na obowiązek rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących posiada zatem status nabywcy towarów i usług.

Na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 234, poz. 1971 z późn. zm.) do dnia 31 grudnia 2004 r. zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania podatników sprzedających towary lub usługi wymienione w poz. 1-46 załącznika nr 1 do rozporządzenia, jeżeli w poprzednim roku podatkowym udział obrotów ze sprzedaży tych towarów lub usług w obrotach ogółem podatnika z tytułu działalności wymienionej w art. 29 ust. 1 ustawy, był większy niż 70 %.

Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, traci moc po upływie dwóch miesięcy, licząc od końca pierwszego półrocza danego roku, w którym obowiązuje zwolnienie, jeżeli w okresie tego półrocza udział obrotów ze sprzedaży towarów i usług zwolnionych z ewidencjonowania, wymienionych w poz. 1-46 załącznika nr 1 rozporządzenia w obrotach ogółem, z tytułu działalności wymienionej w art. 29 ust. 1 ustawy był równy lub niższy niż 70 %. Pod poz. 18 w/w załącznika wymienione usługi pośrednictwa finansowego do których zalicza się działalność lombardów.

Informacja udzielona według stanu prawnego na dzień 20 września 2004 r.