ćDI/100000/43/399/2014 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników kwoty wartości upustu w stosunku do ceny rynkowej udzielonego pracownikom przez spółkę przy zakupie akcji.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku uznaje stanowisko zawarte we wniosku z dnia 18 marca 2014 r. złożonym w dniu 24 marca 2014 r. przez (...) za nieprawidłowe w części dotyczącej nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników kwoty wartości upustu w stosunku do ceny rynkowej udzielonego pracownikom przez spółkę przy zakupie akcji.

W dniu 24 marca 2014 r. do Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wpłynął wniosek z dnia 18 marca 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 kwietnia 2014 r. doręczonym dnia 24 kwietnia 2014 r.

Wnioskodawca w treści złożonego wniosku wskazał, iż pracownicy (...) będącej spółką córką (...) korporacji mają możliwość comiesięcznego kupowania akcji tejże korporacji. Zakup akcji finansowany jest w 100% z własnych środków pracowników poprzez comiesięczne potrącenia z wynagrodzenia netto. Jednakże przy zakupie akcji stosowany jest upust w stosunku do ceny rynkowej. Upust ten udzielony jest jedynie pracownikom (...)

Spółka zamierza wprowadzić do Regulaminu Wynagradzania zapis mówiący, że pracodawca udostępnia pracownikom akcje korporacji po cenach niższych niż rynkowe.

Wnioskodawca kieruje pytanie czy w przypadku braku zapisu w Regulaminie Wynagradzania o udostępnieniu pracownikom akcji korporacji po cenach niższych niż rynkowe, wartość upustu udzielonego pracownikom (...) stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz czy w przypadku zapisu w Regulaminie Wynagradzania o udostępnieniu pracownikom akcji korporacji po cenach niższych niż rynkowe, wartość upustu udzielonego pracownikom (...) stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W opinii wnioskodawcy nabycie akcji spółki w ramach planu na preferencyjnych warunkach przez pracowników skutkuje powstaniem przychodów ze stosunku pracy po stronie pracowników, w wysokości wartości upustu, czyli różnicy pomiędzy ceną rynkową akcji z dnia ich nabycia, a odpłatnością ponoszoną przez pracowników.

Pracownicy uzyskują przychód w momencie (miesiącu) nabycia akcji.

Na podstawie pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, kwoty upustu uprawniającego pracowników do zakupu akcji po cenach niższych niż rynkowe nie będą stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pod warunkiem wprowadzenia zapisu do Regulaminu Wynagradzania mówiącego, że "pracodawca udostępnia pracownikom akcje korporacji po cenach niższych niż rynkowe".

Uzupełniając wniosek pismem z dnia 19 kwietnia 2014 r. doręczonym dnia 24 kwietnia 2014 r. wnioskodawca dodał, iż wartość upustu stanowi przychód w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Mając na uwadze treść wniosku, jak również obowiązujące w tym przedmiocie przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku zważył co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uznać należy za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie z przywołanym przez wnioskodawcę § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością.

Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów, przedmiotów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik zobowiązany byłby w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tychże dóbr.

Podsumowując, jeżeli świadczenie na rzecz pracownika wynikające z regulaminu wynagradzania przybiera postać zakupu po cenach niższych niż detaliczne świadczeń pozapłacowych w formie artykułu, przedmiotu lub usługi - oraz nie stanowi ekwiwalentu w formie pieniężnej i stanowi przychód uzyskiwany przez pracownika w ramach stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, to zostanie ono wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie powołanego wyżej przepisu rozporządzenia.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

W tym miejscu należy jednak zauważyć, iż akcja nie mieści się w pojęciu artykułu, przedmiotu lub usługi. Jako ogół praw i obowiązków, część kapitału zakładowego nie może być w żaden sposób utożsamiana z kartą, talonem lub też innym znakiem uprawniającym do wymiany na konkretną usługę czy towar tj. formą niepieniężnego zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formą usług. Poprzez swój specyficzny charakter odrywa się ona od relacji łączącej pracownika z pracodawcą - może być odsprzedana i stanowić dodatkowe źródło dochodu, co w sposób zasadniczy różni ją np. od pakietów medycznych czy karnetów sportowych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla jednocześnie, iż przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej, lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Wprowadzony art. 7 ustawy z dnia 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz. U. z 2012 r. poz. 1342) art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Wydanie pisemnej interpretacji dotyczy wyłącznie tych przepisów, z których bezpośrednio wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę składek na ubezpieczenie społeczne. Natomiast brak jest podstaw prawnych, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych mógł w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wypowiadać się co do tego czy nabycie akcji w ramach planu na preferencyjnych warunkach przez pracowników skutkuje powstaniem przychodów ze stosunku pracy po stronie pracowników, w wysokości upustu, czyli różnicą pomiędzy ceną rynkową akcji z dnia ich nabycia a odpłatnością ponoszoną przez pracowników oraz w jakim momencie pracownicy uzyskują dany przychód, gdyż rozstrzyganie tego typu kwestii leży w gestii organów podatkowych.

W związku z czym, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, odmawia wydania interpretacji, co do tychże zagadnień - przedstawionych we własnym stanowisku w sprawie, uznając jednocześnie, iż na potrzeby ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wnioskodawca dostatecznie rozstrzygnął kwestie przychodu w opisie stanu faktycznego.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Wydziału Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.