BS/339/95 - Odpowiedzialność Skarbu Państwa za wkłady oszczędnościowe.

Zgodnie z art. 49 pkt 1 Prawa bankowego (Dz. U. z 1992 r. Nr 72, poz. 359 z późn. zm.), Skarb Państwa odpowiada za zobowiązania banków z tytułu wkładów oszczędnościowych zgromadzonych w bankach państwowych, a także w innych bankach, które korzystały z tego uprawnienia przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. - Prawo bankowe. W myśl art. 17 Prawa bankowego wkładami oszczędnościowymi są oszczędności pieniężne osób fizycznych, zgromadzone w bankach na rachunkach oszczędnościowych.

W dniu 12 stycznia 1995 r. trybunał Konstytucyjny, na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, ogłosił powszechnie obowiązującą wykładnię art. 49 pkt 1 Prawa bankowego. Uchwała Trybunału Konstytucyjnego ma moc obowiązującą od dnia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Zgodnie z wykładnią Trybunału Konstytucyjnego odpowiedzialność Skarbu Państwa z art. 49 pkt 1 Prawa bankowego powstaje w okresie zawieszenia działalności banku, o ile w okresie zawieszenia bank zaprzestał regulować swoje zobowiązania z tytułu wkładów oszczędnościowych. Jeżeli więc w okresie zawieszenia swojej działalności bank, mimo wezwania wierzyciela, nie reguluje swojego zobowiązania, wówczas wierzyciel będący posiadaczem wkładu oszczędnościowego może żądać, aby Skarb Państwa spełnił należne mu od banku świadczenie.

W związku z powyższym, środki pieniężne na realizację odpowiedzialności Skarbu Państwa za wkłady oszczędnościowe zgromadzone w bankach, o których mowa w art. 49 pkt 1 i których działalność została zawieszona, będą przekazywane na bieżąco na wniosek organu zarządzającego bankiem w okresie zawieszenia, skierowany do Ministra Finansów reprezentującego Skarb Państwa w powyższej sprawie. Wypłaty z budżetu państwa będą dokonywane za pośrednictwem dyrektora izby skarbowej, na której obszarze działania znajduje się siedziba banku.

W przypadku ogłoszenia upadłości banku, którego zobowiązania z tytułu zgromadzonych w nim wkładów oszczędnościowych zostały już uregulowane przez Skarb Państwa, Skarb Państwa wstępuje w prawa wkładców, których roszczenia zaspokoił. W szczególności dotyczy to pierwszeństwa przy zaspokajaniu należności przypadających od upadłego banku.

W przypadku banków, objętych odpowiedzialnością Skarbu Państwa, których upadłość została ogłoszona przed dniem opublikowania uchwały Trybunału Konstytucyjnego, Skarb Państwa zaspokoi roszczenia posiadaczy wkładów oszczędnościowych, w części w jakiej nie zostały one jeszcze zaspokojone z masy upadłości oraz ze środków budżetu państwa, bezpośrednio po przekazaniu do Ministra Finansów w informacji syndyka masy upadłości o wysokości pozostałych do zaspokojenia roszczeń z tytułu wkładów oszczędnościowych. Z dniem ogłoszenia upadłości banku lokaty terminowe stają się płatne na żądanie. Odsetki określone w umowie rachunku bankowego nie biegną od dnia ogłoszenia upadłości.

Wypłaty z budżetu państwa będą dokonywane za pośrednictwem dyrektora izby skarbowej, na obszarze działania której znajduje się siedziba banku.