BPE-2-OP/31101/3712/GW/13 - Podatnik podatku od nieruchomości.

1. Podstawa prawna interpretacji

Artykuł 14j § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. pozycja 749 ze zm.)

2. Rozstrzygnięcie

Po rozpatrzeniu wniosku (...) z dnia 5 lipca 2013 r. (wpływ do organu podatkowego w dniu 10 lipca 2013 r.), uzupełnionego pismami z dnia 19 lipca 2013 r. oraz 7 października 2013 r. w sprawie udzielenia indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie obowiązku podatkowego w zakresie podatku od nieruchomości za nieruchomości (gruntowe i budynkowe) objęte działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, postanawiam uznać stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

3. Stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku

Zgodnie z wpisem w dziale II księgi wieczystej (...) właścicielem nieruchomości położonej (...) jest Skarb Państwa (przy czym w stosownej rubryce nie został ujawniony organ wykonujący uprawnienia Skarbu Państwa). Księga wieczysta dotyczy nieruchomości gruntowych natomiast budynki znajdujące się na działce, dla której prowadzona jest ta księga, nie zostały w niej ujawnione. Wpis Skarbu Państwa - jako właściciela ww. nieruchomości - nastąpił na mocy dekretu z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy. Natomiast z danych z ewidencji gruntów i budynków wynika, iż:

- właścicielem przedmiotowej nieruchomości jest Skarb Państwa;

- gospodarującym jest

Ponadto w kartotece lokali znajduje się ogólny opis 5 budynków (z czego 2 budynki mieszkalne obejmujące 10 mieszkań lokatorskich, część użytkowa, składająca się z 14 garaży oraz powierzchnia magazynowa).

Z uzupełnienia wniosku z dnia 7 października 2013 r. wynika, iż wszystkie ww. budynki znajdowały się na przedmiotowej nieruchomości w dniu wejścia w życie dekretu.

W wyniku postępowania administracyjnego dotyczącego unieważnienia decyzji nacjonalizującej (wszczętego na wniosek spadkobierców właścicieli nieruchomości, o której mowa we wniosku o udzielenie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego), Prezydent m.st. Warszawy decyzją z dnia 2009 r. nr (...) (dalej: "decyzja reprywatyzacyjna"), orzekł o ustanowieniu na 99 lat prawa wieczystego użytkowania na rzecz spadkobierców byłych właścicieli do będącego własnością Skarbu Państwa gruntu zabudowanego (nieruchomość położona (...)). Z treści tej decyzji wynika między innymi, iż:

Do chwili obecnej nie została podpisana umowa o ustanowieniu prawa wieczystego użytkowania przedmiotowego gruntu z uwagi na brak działań spadkobierców właścicieli. W związku z faktem uprawomocnienia się decyzji reprywatyzacyjnej, a także bezskutecznymi próbami protokolarnego przekazania nieruchomości budynkowych spadkobiercom właścicieli (...) z dniem 31 maja bieżącego roku faktycznie zaprzestało administrowania budynkami, położonymi na nieruchomości przy ulicy (...). Po odstąpieniu od administrowania przedmiotową nieruchomością, czynsz z tytułu umowy najmu lokatorzy wpłacają na rachunek depozytowy. W związku z tak przedstawionym stanem faktycznym pytanie (...) dotyczy obowiązku podatkowego (...) w zakresie podatku od nieruchomości za nieruchomość położoną przy ulicy (...) to jest czy (...) będzie zobligowane do opłacania podatku od nieruchomości za nieruchomość gruntową oraz znajdujące się na tej nieruchomości budynki, czy też czy tylko za grunt.

4. Stanowisko wnioskodawcy

Zdaniem. (...) będzie ono zobligowane do opłacania podatku od nieruchomości jedynie od gruntu, albowiem w prawomocnej już decyzji reprywatyzacyjnej Prezydenta m.st. Warszawy z dnia 27 marca 2009 r. stwierdzono między innymi, iż " (...) na gruncie znajdują się budynki, które stanowią odrębną od gruntu nieruchomość, będącą własnością następców prawnych dawnych właścicieli zgodnie z art. 5 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (...)".

5. Ocena stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym

Zgodnie z brzmieniem art. 5 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 z późn. zm.; dalej: "dekret warszawski"), własnością dotychczasowych właścicieli - o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej - pozostają budynki oraz inne przedmioty, znajdujące się na gruntach przechodzących na własność gminy m.st. Warszawy. Natomiast w myśl art. 8 ww. dekretu, w przypadku nieprzyznania dotychczasowemu właścicielowi gruntu wieczystej dzierżawy lub prawa zabudowy wszystkie budynki, które znajdują się na gruncie, przechodzą na własność gminy, która jest zobowiązana do wypłaty właścicielowi ustalonego (zgodnie z zasadami zawartymi w art. 9 dekretu warszawskiego) odszkodowania za budynki, które nadają się do użytkowania lub naprawy. Ponadto w myśl art. 12 dekretu, niniejszy dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, co oznacza, iż wszedł on w życie w dniu 21 listopada 1945 r., to jest w dniu jego ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Nr 50.

Z dniem wejścia w życie przedmiotowego dekretu budynki znajdujące się na nieruchomości stawały się - stosownie do przytoczonego powyżej art. 5 dekretu a także art. XXXIX § 3 dekretu z dnia 11 października 1946 r. - Przepisy wprowadzające prawo rzeczowe i prawo o księgach wieczystych (Dz. U. Nr 57, poz. 321) - przedmiotem odrębnej własności dotychczasowego właściciela (z wyjątkiem budynków zniszczonych, które według orzeczenia władzy budowlanej ze względu na stan zniszczenia nie nadają się do naprawy i powinny ulec rozbiórce). Dekret warszawski wprowadził bowiem czasowe odstępstwo od zasady "superficies solo cedit" i taki status prawny budynków utrwalał się w razie uwzględnienia wniosku złożonego na podstawie art. 7 dekretu warszawskiego. Stosownie do brzmienia tego przepisu, dotychczasowy właściciel nieruchomości, jego następcy prawni, a nawet użytkownicy, byli uprawnieni do złożenia wniosku o przyznanie prawa zabudowy za symboliczną opłatą lub prawa wieczystej dzierżawy z czynszem symbolicznym. Natomiast w przypadku odmownego rozpatrzenia wniosku bądź też bezskutecznego upływu terminu do jego złożenia, budynek z powrotem stawał się częścią składową nieruchomości gruntowej, co następowało z mocy prawa (np. wyrok NSA z dnia 13 stycznia 2010 r., sygn. akt I OSK 475/09), czyli stawał się własnością m.st. Warszawy. Z przytoczonych powyżej przepisów wynika zatem, że dekret warszawski rozwiązywał kwestię własności budynków posadowionych na gruntach objętych tym dekretem, które istniały w chwili jego wejścia w życie, nie dotyczył natomiast budynków wybudowanych w okresie późniejszym. Obecne "odzyskiwanie" budynków w oparciu o dekret odbywa się przede wszystkim w trybie stwierdzenia nieważności decyzji o odmowie przyznania dzierżawy wieczystej lub prawa zabudowy. Stwierdzenie nieważności takiej decyzji skutkuje anulowaniem wszystkich skutków takiej decyzji wstecz, co oznacza uznanie, iż dawni właściciele lub ich następcy prawni w istocie nie utracili własności budynków posadowionych na uwłaszczonym gruncie. Powyższe stwierdzenie skutkuje także tym, iż wniosek o przyznanie takiej dzierżawy wieczystej (złożony w terminie wynikającym z dekretu), wymaga ponownego rozpatrzenia, w wyniku którego wydana zostanie nowa decyzja. W przedmiotowej sprawie Prezydent m.st. Warszawy decyzją z dnia (...) 2009 roku nr (...) ustanowił - w stosunku do spadkobierców byłych właścicieli - na 99 lat prawo wieczystego użytkowania przedmiotowej nieruchomości zabudowanej. Fakt wydania ww. decyzji oznacza - zgodnie z treścią art. 5 dekretu - zachowanie własności budynku przez właściciela (jego spadkobierców).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.; dalej: "u.p.o.l.), opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają grunty oraz budynki lub ich części. Natomiast w myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

Powołany przepis art. 3 ust. 3 rozstrzyga jednoznacznie spór o "pierwszeństwo" właściciela bądź posiadacza samoistnego jako podmiotu podatku od nieruchomości. Jako, że w katalogu podmiotów opodatkowania znalazły się oba podmioty, pojawiała się niekiedy wątpliwość, który z nich jest podatnikiem w sytuacji, gdy właściciel utracił posiadanie samoistne na rzecz innej osoby, a obydwa te podmioty są organom podatkowym znane. Zgodnie z zastrzeżeniem dokonanym w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l., in fine w omawianej sytuacji podatnikiem będzie posiadacz samoistny, bowiem w myśl reguły zawartej w art. 3 ust. 3 u.p.o.l., podmiotowość podatkowa jest związana przede wszystkim z faktem posiadania samoistnego, czyli władania rzeczą jak właściciel (przepis art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stanowi, że posiadaczem samoistnym jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel). Oczywiście w większości przypadków podatnikiem będzie nadal właściciel nieruchomości, ale nie ze względu na przysługującą mu własność, tylko z racji faktycznego władztwa nad rzeczą. Właściciel, który nie jest samoistnym posiadaczem rzeczy, będzie podatnikiem podatku od nieruchomości tylko wtedy, gdy w ogóle nie znajduje się ona w posiadaniu samoistnym, np. pozostaje w posiadaniu zależnym.

Skoro zatem:

Biorąc powyższe pod uwagę, stanowisko (...) uznać należy za prawidłowe.

6. Pouczenie

Wnioskodawcy przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., dalej jako "p.p.s.a."). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcie naruszenia prawa (art. 53 § 2 p.p.s.a.). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działalnie lub bezczynność są przedmiotem skargi.