BM/415-38/07/Z/MCY - Czy na spółce ciążą obowiązki płatnika w przypadku wypłacania przychodów z tytułu zawarcia umowy agencyjnej?

Jednostka wnioskiem z dnia 29 czerwca 2007 r. wystąpiła do Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu o interpretację zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, kontrola skarbowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Z przedstawionego w przedmiotowym wniosku stanu faktycznego wynika, że jednostka zawiera z niezależnymi przedsiębiorcami (Agentami) umowy agencyjne, których celem jest wzajemna współpraca podmiotów.

Stosownie do postanowień umowy Spółka powierza, a Agent zobowiązuje się w ramach swojego przedsiębiorstwa do stałego wykonywania czynności pośrednictwa leasingowego w imieniu i na rzecz Spółki. W powyższym zakresie funkcjonują trzy podtypy umów różniące się sposobem kalkulacji wynagrodzenia oraz zakresem powierzonych czynności. W dalszej części wniosku Spółka przytacza postanowienia umów, które regulują wzajemne stosunki stron umowy, dokonując ich obszernej analizy.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem w zakresie dotyczących obowiązków płatnika, w kontekście zawieranych umów agencyjnych. Przedstawiając własne stanowisko w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca szeroko odniósł się do postanowień przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), a w szczególności do postanowień art. 5b. W konsekwencji przedmiotowych rozważań zdaniem Wnioskodawcy spółka zawiera umowy z niezależnymi przedsiębiorcami, co skutkuje tym, że na Spółce nie ciążą obowiązki płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Organ podatkowy pierwszej instancji postanowieniem z dnia 6 sierpnia 2007 r. Nr ZD/4060-58/2/07 uznał stanowisko Spółki za prawidłowe w oparciu o przedstawiony przez Stronę stan faktyczny, przyjmując za punkt wyjścia założenie (zgodnie ze stanowiskiem Spółki), iż jedną ze stron umowy jest osoba prowadząca działalność gospodarczą.

Na postanowienie to Wnioskodawca złożył zażalenie, w którym zarzuca:

Zdaniem Spółki zaskarżone postanowienie wydane zostało z naruszeniem obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego, gdyż Wnioskodawca nie otrzymał od organu podatkowego jednoznacznej odpowiedzi na zadane pytanie, "w jaki sposób należy interpretować przepisy prawa podatkowego w jego indywidualnej sprawie na tle konkretnego stanu faktycznego". W konsekwencji nie zostało rozstrzygnięte zagadnienie, które "miało zasadnicze znaczenie dla odpowiedzi na pytanie Spółki przedstawione we wniosku".

W świetle powyższego - w ocenie Spółki - zaskarżone postanowienie powinno zostać uchylone z uwagi na fakt, że obarczone jest wadą formalnoprawną, która ma istotny wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Na wstępie należy zwrócić uwagę na treść przepisu art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.- Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2007 r. Zgodnie z treścią tego artykułu, stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Wniosek, o którym mowa w § 1, składa się do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Składając wniosek, podatnik, płatnik lub inkasent - zgodnie z art. 14a § 2 - jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie.

Oznacza to, że postępowanie w sprawie wydania interpretacji jest procedurą uproszczoną i nie toczy się w trybie postępowania podatkowego w rozumieniu działu IV Ordynacji podatkowej, tj. przepisów regulujących postępowanie podatkowe.

Analiza powyższych przepisów ustawy Ordynacja podatkowa prowadzi do wniosku, że organ podatkowy udziela pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w oparciu o przedstawiony przez Płatnika stan faktyczny, a Płatnik zwracając się z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego zobligowany jest do przedstawienia w sposób wyczerpujący tego stanu faktycznego oraz przedstawienia własnego stanowiska w interesującej go sprawie.

Istotne znaczenie z punktu rozpatrywanej sprawy ma również przepis art. 8 ustawy Ordynacja podatkowa, w myśl którego płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

W świetle powyższego stwierdzić należy - wbrew twierdzeniom zażalenia - że dokonane przez Naczelnika Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu rozstrzygnięcie jest prawidłowe i zgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa podatkowego.

Jak już bowiem wspomniano wyżej organ podatkowy jest zobowiązany do udzielenia pisemnej interpretacji prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej Wnioskodawcy. Z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wystąpił do organu pierwszej instancji jako płatnik, przedmiotem interpretacji mogą być przepisy dotyczące obowiązków płatnika w świetle przepisów prawa podatkowego, a nie prawidłowości zawieranych umów na podstawie obowiązujących przepisów prawa cywilnego.

W tym miejscu należy zatem wskazać na treść przepisu art. 758 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w myśl którego przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Z powyższego w sposób jednoznaczny wynika, że stronami umów agencyjnych mogą być jedynie przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą.

Ze stanu faktycznego wynikającego zarówno z wniosku z dnia 29 czerwca 2007 r., jak i zażalenia wynika, że Wnioskodawca zawiera umowy agencyjne, na mocy których "Spółka powierza, a Agent zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego wykonywania czynności pośrednictwa leasingowego w imieniu i na rzecz Spółki".

W związku z powyższym, nie mogą budzić wątpliwości, że Spółka zawiera umowy agencyjne, które zostały uregulowane w przepisach Kodeksu cywilnego, tj. w księdze trzeciej Zobowiązania - tytuł XXIII Umowa agencyjna.

W świetle tak przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego, a także obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa cywilnego, bezsporne jest, że w przypadku umów agencyjnych jej stronami są podmioty prowadzące działalność gospodarczą i w związku z tym ta kwestia nie może w przedmiotowej sprawie stanowić przedmiotu interpretacji.

Pozostaje zatem do rozstrzygnięcia czy w świetle takie stanu faktycznego na Spółce z tytułu wypłat dokonywanych na podstawie umów agencyjnych ciąży - jako płatniku - obowiązek pobrania zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W przypadku rozpatrywanej sprawy obowiązki płatnika wynikają z przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). A zatem interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie mogą podlegać te przepisy, które dotyczą obowiązków płatnika.

Mając na względzie powyższe rozważania stwierdzić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nakłada obowiązki na płatnika w ściśle określonych przypadkach:

Z powyższego w sposób jednoznaczny wynika, że w przypadku przychodów uzyskanych z tytułu zawarcia umowy agencyjnej, przepisy ustawy podatkowej nie ustanawiają funkcji płatnika. Tym samym na Spółce jako płatniku nie ciążą żadne obowiązki.

Jak słusznie stwierdził organ pierwszej instancji zawierane przez Spółkę umowy są umowami z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, którzy zgodnie z przepisem art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązani są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu r. zaliczki na podatek dochodowy z tyt. uzyskiwanych dochodów, o których mowa w art. 14 ustawy.

W świetle powyższego zarzut braku ustosunkowania się w postanowieniu do całości argumentacji podnoszonej przez Wnioskodawcę we wniosku z dnia 29 czerwca 2007 r. jest bezzasadny. Zauważyć bowiem należy, że większość uzasadnienia zawartego we wniosku Spółki odnosiła się do analizy treści przepisu art. 5b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w świetle postanowień zawieranej umowy agencyjnej. Tym samym w tej części nie odnosiła się do ewentualnych obowiązków Spółki jako płatnika. W konsekwencji tak przyjętego przez Wnioskodawcę stanowiska, wniosek z dnia 29 czerwca 2007 r. o interpretację prawa podatkowego sprowadzał się de facto do wniosku o interpretację poprawności zawieranych umów cywilnoprawnych w świetle postanowień przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących umów agencyjnych.

Także zarzut naruszenia przepisu art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej nie znajduje uzasadnienia. Stosownie bowiem do treści tego przepisu uzasadnienie faktyczne decyzji zawiera w szczególności wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, którym dał wiarę, oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności, uzasadnienie prawne zaś zawiera wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji z przytoczeniem przepisów prawa.

Mając na względzie powyższe, stwierdzić należy, iż w tym zakresie zaskarżone postanowienie spełnia zawarte w tym przepisie uregulowania.

Dokonując przedmiotowego rozstrzygnięcia Naczelnik Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu wskazał fakty, które uznał za udowodnione - w tym przypadku wynikające z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego.

W konsekwencji tak przedstawionego stanu faktycznego sprawy interpretacja dokonana przez organ pierwszej instancji mogła jedynie sprowadzić się do kwestii dotyczących roli płatnika, w oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny, który wskazywał, iż Spółka zawiera umowy agencyjne z niezależnymi przedsiębiorcami zwanymi Agentami.

Wobec powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu nie znajduje podstaw do uchylenia zaskarżonego postanowienia organu podatkowego pierwszej instancji.

Niniejsza interpretacja prawa podatkowego została wydana w oparciu o przedstawiony przez wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w dniu jej wydania stan prawny.