BI/4218-0038/07 - Otrzymany od ubezpieczyciela zwrot równowartości poniesionych kosztów napraw uszkodzonego mienia osób trzecich jako przychód podatkowy.

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym do 30.06.2007 r. w związku z art. 4 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1590), po rozpatrzeniu zażalenia Spółki Akcyjnej na postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 05 grudnia 2006 r. Nr DP/423-0136/06/AK w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

Pismem z dnia 1 września 2006 r. Podatnik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w prowadzonej przez Podatnika działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji energii zdarzają się przypadki, że na skutek awarii lub uszkodzeń w sieci elektroenergetycznej dochodzi do powstania szkody na osobie lub w mieniu osób trzecich. Zgodnie z art. 435 Kodeksu cywilnego Podatnik ponosi odpowiedzialność za wyrządzone szkody, pokrywając m.in. koszty naprawy sprzętu AGD i RTV lub wypłaca równowartość utraconego mienia. Podatnik jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej. Poniesionych wydatków nie zalicza do kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym powstała wątpliwość, czy otrzymany od ubezpieczyciela zwrot równowartości poniesionych przez Podatnika kosztów napraw uszkodzonego mienia osób trzecich, które to szkody powstały w związku z używaniem energii elektrycznej, której jest producentem lub dystrybutorem, jest przychodem podatkowym w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Podatnika, w przedstawionym stanie faktycznym otrzymany od ubezpieczyciela zwrot równowartości poniesionych przez niego kosztów napraw uszkodzonego mienia osób trzecich nie jest przychodem podatkowym.

Postanowieniem z dnia 5 grudnia 2006 r. Nr DP/423-0136/06/AK Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko przedstawione we wniosku nie jest prawidłowe. W uzasadnieniu przedmiotowego postanowienia wskazał, że odszkodowanie nie stanowi zwrotu innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. Wartość odszkodowania otrzymanego od instytucji ubezpieczeniowych stanowi przychód podatkowy na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Podatnik korzystając z przysługującego prawa wniósł zażalenie, w którym wskazał, że nie podziela stanowiska organu podatkowego, bowiem przepis art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. stanowi normę o charakterze szczególnym i ma zastosowanie przed normą o charakterze ogólnym zawartą w art. 12 ust. 1 pkt 1. Podkreślił, że instytucja ubezpieczeniowa w rzeczywistości nie wypłaca mu odszkodowania, ale zgodnie z postanowieniami umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej zwraca wydatki (nie zaliczone do kosztów), które Podatnik poniósł na zaspokojenie roszczeń osób pokrzywdzonych. Końcowo podniósł, że organ podatkowy nie odniósł się w zaskarżonym postanowieniu do przywołanego przez Podatnika orzecznictwa innych organów podatkowych uzasadniającego jego twierdzenie, że przychód stanowi nadwyżka otrzymanego odszkodowania nad poniesionymi kosztami napraw uszkodzonego mienia.

Decyzją z dnia 26 stycznia 2007 r. Nr BI/4218-0024/06 Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

Nie zgadzając się ze stanowiskiem wyrażonym w tej decyzji Podatnik wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2007 r. sygn. akt I SA/Gd 357/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu wyr. Sąd stwierdził, że kwota odszkodowania wypłacona podatnikowi, który uprzednio poniósł wydatki związane ze zdarzeniem wywołującym szkodę, a które zgodnie z art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie mogły zostać zaliczone w ciężar kosztów uzyskania przychodów, w wysokości odpowiadającej poniesionym wydatkom, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 6a powołanej ustawy nie stanowi przychodu podatnika.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Stosownie do postanowień ust. 4 pkt 6a przywołanego przepisu do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług.

W myśl art. 821 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) ubezpieczenie majątkowe może dotyczyć mienia albo odpowiedzialności cywilnej. Na podstawie art. 822 Kodeksu cywilnego przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz której została zawarta umowa ubezpieczenia.

W przypadku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej nie określa się wartości ubezpieczenia ani nie ustala się sumy ubezpieczenia a jedynie sumę gwarancyjną. Obowiązek świadczenia ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia OC powstaje z chwilą powstania stanu odpowiedzialności cywilnej kontrahenta (Podatnika). Nie ma przy tym znaczenia czy dokonał on już naprawy wyrządzonej osobie trzeciej szkody, a nawet czy w ogóle zamierza ją naprawić. Świadczenie należne od ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia OC ma wyrównać uszczerbek majątkowy (Podatnika) powstały już w wyniku wystąpienia zdarzenia wyrządzającego szkodę osobie trzeciej.

W wyr. z dnia 16 maja 2002 r. sygn. akt V CKN 1273/00 - Sąd Najwyższy stwierdził, że podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, iż odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę.

Kompensacyjny charakter odszkodowania powoduje objęcie pojęciem szkody kosztów i wydatków poniesionych w następstwie zdarzenia objętego szkodą. W przypadku poniesienia wydatków związanych ze zdarzeniem wywołującym szkodę odszkodowanie przysługujące od ubezpieczyciela obejmuje także zwrot wydatków.

W związku z powyższym Dyrektor Izby Skarbowej podziela stanowisko Podatnika, że otrzymane odszkodowanie stanowi zwrot innych wydatków (np. koszt naprawy sprzętu AGD i RTV) nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.

Stąd - zgodnie z art. 14b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym do 30 czerwca 2007 r. - organ odwoławczy uznając, iż zażalenie Podatnika zasługuje na uwzględnienie, postanowił jak w sentencji.