BI/4218-0019/05 - Możliwość zaliczenia zadośćuczynienia wypłaconego byłemu pracownikowi do kosztów uzyskania przychodu

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 24 października 2005 r. Izba Skarbowa w Gdańsku BI/4218-0019/05 Możliwość zaliczenia zadośćuczynienia wypłaconego byłemu pracownikowi do kosztów uzyskania przychodu

Pytanie podatnika

Czy zadośćuczynienie za krzywdy wypłacone byłemu pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy, zasądzone wyrokiem sądu spółka z o.o. może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia spółki z o.o. z siedzibą w... na postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 2 sierpnia 2005 r. Nr DP/P1/423-0071/05/AK dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

uznając, że zażalenie zasługuje na uwzględnienie zmienia się postanowienie organu pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 17 maja 2005 r. Spółka z o.o. zwróciła się z wnioskiem do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z wypadkiem przy pracy (jednorazowe odszkodowanie - zadośćuczynienie, renta wyrównawcza oraz odsetki ustawowe od tych zobowiązań) zasądzonych przez Sąd.

Zdaniem spółki wydatki związane z dopełnieniem zobowiązań wobec pracowników lub byłych pracowników podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów.

Postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2005 r. Nr DP/P1/423-0071/05/AK Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe. W ocenie organu pierwszej instancji wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wypłacane z własnych środków renty wyrównawcze zasądzone przez sąd na rzecz byłego pracownika oraz odsetki ustawowe od rent wyrównawczych i jednorazowego odszkodowania. Natomiast jednorazowe odszkodowanie nie będzie stanowiło kosztu uzyskania przychodu na mocy art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.

Spółka, korzystając z przysługującego prawa złożyła zażalenie na powyższe postanowienie w części dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z wypłatą byłemu pracownikowi odszkodowania (zadośćuczynienia) w związku z wypadkiem w pracy.

W ocenie spółki dwukrotnie wypłacone poszkodowanemu w wypadku w 1998 r. pracownikowi odszkodowania na mocy decyzji ZUS w 1999 r. w kwocie 12.053,60 zł oraz w 2000 r. w kwocie 13.923,75 zł (decyzja ZUS stwierdzająca zwiększenie uszczerbku na zdrowiu) w istocie nie stanowiły kosztu uzyskania przychodu na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. Jednakże kolejne "zadośćuczynienie" zasądzone przez sąd w kwocie 40.000 zł i wypłacone przez spółkę miało charakter kompensacyjny - za doznane krzywdy toteż powinno stanowić koszt uzyskania przychodu dla spółki.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zarzutów tego zażalenia stwierdza, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z kolei z treści art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. wynika, że do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy.

Wysokość odszkodowań jednorazowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. ustalana była przed dniem 1 stycznia 2003 r. na podstawie ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 20, poz. 105 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 1988 r. w sprawie podwyższenia niektórych świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 29, poz. 199 z późn. zm.). Kwoty tych odszkodowań ulegały podwyższeniu w ostatnim miesiącu każdego kwartału o procent, o jaki wzrosło przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce uspołecznionej w poprzednim kwartale - co wynika z § 5 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 1988 r. Każda zaś zmiana wysokości jednorazowego odszkodowania była ogłaszana w Monitorze Polskim.

Ponadto, na podstawie art. 444 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) pracownicy, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy oprócz świadczeń określonych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych mogą także domagać się przyznania od pracodawcy świadczeń uzupełniających oraz kwoty pieniężnej jako zadośćuczynienia z tytułu doznanej krzywdy - co wynika z kolei z art. 445 kodeksu cywilnego.

Na podstawie art. 445 § 1 kodeksu cywilnego, w przypadkach przewidzianych w art. 444 kodeksu cywilnego sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stany faktycznego spółka wypłaciła - na podstawie decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stwierdzającej procentowy uszczerbek na zdrowiu - poszkodowanemu w wypadku byłemu pracownikowi następujące odszkodowania:

- w 1999 r. w wysokości 12.053,60 zł - co stanowiło równowartość 38% uszczerbku na zdrowiu przy kwocie bazowej dla 1% ustalonej na miesiąc maj 1999 r. wynoszącej 317,20 zł oraz

- w 2000 r. w wysokości 13.923,75 zł - co stanowiło równowartość 37,5% uszczerbku na zdrowiu przy kwocie bazowej dla 1% ustalonej na miesiąc październik 2000 r. wynoszącej 371,30 zł.

Odszkodowania te, w określonej przez ZUS wysokości, wypłacone zostały na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 1988 r. a tym samym - jak zasadnie podnosi spółka - nie stanowiły dla spółki kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast jednorazowe odszkodowanie zasądzone przez Sąd Okręgowy w kwocie 30.000 zł podwyższone wyrokiem Sądu Apelacyjnego do kwoty 40.000 zł posiadało charakter zadośćuczynienia, którego wysokość nie wynikała wprost z przepisów prawa.

Z uwagi więc na to, iż pojęcia "zadośćuczynienie" odnoszące się do krzywdy oraz "odszkodowanie" wraz z należnymi odsetkami, które jest formą naprawienia szkody nie są tożsame, jak również fakt, że wysokość zadośćuczynienia nie jest regulowana przepisami prawa, zaś samo zadośćuczynienie pieniężne ma charakter kompensacyjny i wynika z art. 445 kodeksu cywilnego zatem, pomimo jednorazowego charakteru, nie podlega wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodu. Zadośćuczynienie pieniężne za doznane krzywdy nie zostało bowiem enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.

Nieprawidłowe jest więc stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego, iż zadośćuczynienie pieniężne wypłacone pracownikowi poszkodowanemu w wypadku nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.

W związku z powyższym, Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku stwierdza, że na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wypłata dokonana na rzecz byłego pracownika tytułem zadośćuczynienia za odniesione w wypadku w czasie pracy obrażenia, będąca konsekwencją zatrudnienia tegoż pracownika, a przez to wskazująca związek z przychodami uzyskiwanymi przez spółkę, może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów.

Natomiast odnośnie wypłacanych rent wyrównawczych i odsetek ustawowych od rent wyrównawczych i odszkodowania Dyrektor tut. Izby Skarbowej potwierdza prawidłowość stanowiska Naczelnika Urzędu Skarbowego, iż stanowią one dla spółki koszt uzyskania przychodów.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl