BI/4218-0010/05 - Osoby uprawnione do podpisania deklaracji podatkowej spółki

Pytanie podatnika

Kto powinien podpisywać deklaracje podatkowe spółki?

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60), po rozpatrzeniu zażalenia Spółki z o.o. na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Malborku z dnia 29 kwietnia 2005 r., Nr DP-BJ/423-2/05 dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

uznając, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie utrzymuje się w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 2 marca 2005 r. Spółka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie zasad podpisywania deklaracji podatkowych składanych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w związku z powierzeniem wykonywania czynności związanych z prowadzeniem ksiąg rachunkowych wyznaczono osobę odpowiedzialną za prawidłowe prowadzenie ksiąg i sporządzanie deklaracji podatkowych. Dodatkowo osoba ta została umocowana do reprezentowania spółki przed organami podatkowymi w tym do podpisywania deklaracji.

Zdaniem Spółki z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych nie wynika jednoznacznie, by czynność składnia deklaracji była czynnością, do wykonania której podatnik zobowiązany jest osobiście. Ponadto, zdaniem Spółki, art. 136 ustawy Ordynacja podatkowa oraz art. 95 Kodeksu cywilnego umożliwia umocowanie pełnomocnika do podpisywania i składania w imieniu spółki (podatnika) deklaracji podatkowych.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2005 r., Nr DP-BJ/423-2/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe argumentując, że deklaracja powinna zostać podpisana przez osoby uprawnione, zgodnie z obowiązującymi przepisami lub nadanym statutem, do zarządzania jednostką.

Spółka korzystając z przysługującego prawa złożyła zażalenie na powyższe postanowienie, wnosząc o jego uchylenie i orzeczenie o prawidłowości stanowiska przedstawionego we wniosku. W uzasadnieniu Spółka stwierdziła, iż Kodeks spółek handlowych odwołuje się - w sprawach przez tę ustawę nieuregulowanych - do Kodeksu cywilnego, z którego wynika, iż podatnik ma prawo do ustanowienia pełnomocnika nie tylko do reprezentowania spółki, ale także w zakresie zarządzania spółką. Poza tym, zdaniem Spółki, obowiązujące przepisy nie ograniczają możliwości umocowania osób spoza zarządu do reprezentowania spółki i prowadzenia jej spraw (zarządzania).

W wyniku wniesionego zażalenia kompetencje do jego rozpatrzenia przeszły na Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku. Mając na uwadze przedmiot sporu Organ drugiej instancji stwierdza, że w sprawie ma zastosowanie następujący stan prawny:

Jak stanowi art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2a, 3-6a oraz art. 21 i 22, są obowiązani bez wezwania składać deklarację, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego od początku roku podatkowego i wpłacać na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.

Jak stanowi art. 28a pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory: deklaracji i informacji, o których mowa w art. 25 ust. 1, art. 25a oraz w art. 26 ust. 1b, 3, 4 i 6.

Obowiązujący wzór deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych (CIT-2), stanowi załącznik nr 1 do wydanego na podstawie art. 28a pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2004 r. w sprawie określenia wzorów deklaracji, zeznania, oświadczenia oraz informacji podatkowych obowiązujących w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. Nr 279, poz. 2761).

Zgodnie z obowiązującym aktualnie wzorem pole "I" deklaracji CIT-2 "oświadczenie osób odpowiedzialnych" zwiera następujące pola:

- 53 - imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za podanie wymaganych danych,

- 54 - imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za obliczenie podatku,

- 55 - podpisy i pieczątki osób uprawnionych, zgodnie z obowiązującymi przepisami lub nadanym statutem, do zarządzania jednostką,

- 56 - data wypełnienia deklaracji,

- 57 - podpis (i pieczątka), telefon osoby wymienionej w poz. 53.

Obowiązkiem organów podatkowych pierwszej instancji - w świetle art. 272 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60) - jest dokonywanie czynności sprawdzających, mających na celu stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów wymienionych w pkt 1, a więc m.in. stwierdzenie formalnej poprawności deklaracji CIT-2 w zakresie sprawdzania czy oświadczenie zawarte w tej deklaracji potwierdziły w pozycji 55 swymi podpisami i pieczątkami osoby uprawnione, zgodnie z obowiązującymi przepisami lub nadanym statutem, do zarządzania jednostką.

Zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Osoba prawna z reguły posiada więcej niż jeden organ, jednakże w stosunkach cywilnoprawnych i publicznoprawnych działa przez organ określony w art. 41 Kodeksu cywilnego, jako organ zarządzający.

Jak stanowi art. 201 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę. Na podstawie art. 204 ustawy z dnia 15 września 2000 r. prawo członka zarządu do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. W myśl art. 205 § 1 K.s.h. jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Jeżeli umowa spółki nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

W myśl przyjętej w polskim prawie tzw. teorii organów oświadczenie woli składane przez piastuna organu jest oświadczeniem samej osoby prawnej. Z kolei przedstawiciel działa w imieniu reprezentowanego, z bezpośrednim skutkiem dla niego. Przedstawicielstwo ustawowe wynika każdorazowo ze szczególnego unormowania dopuszczającego działanie w cudzym imieniu np. ze względu na brak lub ograniczenie zdolności do czynności prawnych, brak organów. Jeżeli osoba prawna ma organy wymagane przez ustawy i oparte na nich statuty, przepisy nie przewidują reprezentacji przez ustawowych przedstawicieli, chyba że działanie tych organów zostanie zawieszone.

Odnosząc się natomiast do kwestii podpisania deklaracji CIT-2 przez pełnomocnika Organ podatkowy drugiej instancji zauważa, iż w jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 13 lutego 1998 r. sygn. akt I SA/Gd 1071/96 wymagane prawem zeznanie podatnika zawiera oświadczenia wiedzy, a nie woli. Winno być ono prawdziwe pod rygorem skutków karnych (art. 86 i 88 u.k.s.). Nie może zatem być złożone przez pełnomocnika, a tylko wyłącznie przez podatnika (bądź jego ustawowego przedstawiciela).

W kwestii podpisywania zeznań/deklaracji przez pełnomocników, będących doradcami podatkowymi, wypowiedział się również ostatnio Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku o sygnaturze akt VI SA/Wa 1245/04 (fragmenty niniejszego orzeczenia opublikowane zostały w "Gazecie Prawnej" oraz "Rzeczpospolitej" z dnia 19 kwietnia 2005 r.). Jak wynika z tez tego orzeczenia, zeznanie podatkowe, ma charakter oświadczenia wiedzy, a nie woli, co wyklucza podpisanie go przez pełnomocnika (także będącego doradcą podatkowym). Sporządzenie bowiem zeznania - o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 86 z późn. zm.) - w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów nie obejmuje jego podpisania.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż deklaracje oraz zeznania podatkowe są dowodami pełniącymi szczególne funkcje w prowadzonych przez organy podatkowe postępowaniach sprawdzających, kontrolnych i podatkowych, informują one organ podatkowy o wysokości należnego budżetowi świadczenia podatkowego i zawierają dane pozwalające na zweryfikowanie przez organy podatkowe procesu obliczania podatku. Stanowią one pisemne oświadczenie wiedzy podatników, za które pod rygorem skutków karnych ponoszą oni odpowiedzialność. Z uwagi na powyższe, składane przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych deklaracje CIT-2 w wierszu 55 (według wzoru formularza obowiązującego w 2005 r.) nie mogą zostać podpisane przez pełnomocnika, lecz powinny zawierać potwierdzone podpisami i pieczątkami oświadczenie osób uprawnionych, zgodnie z obowiązującymi przepisami lub nadanym statutem, do zarządzania jednostką.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.

Niniejsza decyzja jest ostateczna.