BI/4218-0009/05 - Zysk spółki jawnej wypłacony wspólnikowi będącemu spółką z o.o.

"(...) Zgodnie z art. 22 § 1 ustawy z dnia z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. nr 94, poz. 1037 ze zm.) spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

Ponieważ spółka jawna nie ma podmiotowości prawnej odrębnej od wspólników, nie jest ona podmiotem obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego, podmiotami takimi są natomiast wspólnicy tej spółki. W zależności od tego, czy wspólnicy są osobami fizycznymi czy prawnymi podlegają opodatkowaniu albo podatkiem dochodowym od osób fizycznych albo podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.) przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, (...) łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego udziału. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że udziały wspólników w przychodach są równe.

Jak stanowi art. 5 ust. 2 ustawy zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.) przepisy tej ustawy stosuje się, z zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

1) spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu Państwa i Narodowego Banku Polskiego,

2) osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 800.000 euro.

W świetle powyższego spółka jawna z udziałem osób prawnych zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości ma obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych według określonych w tej ustawie zasad.

Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego za rok obrotowy stosownie od wymogów określonych w art. 53 ustawy o rachunkowości zysk brutto za rok obrotowy może być podzielony między wspólników spółki jawnej. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego wykazującego zysk nie oznacza powstania po stronie wspólników wierzytelności o wypłatę, powstanie tej wierzytelności jest zależne od wykonania przez wspólnika uprawnienia z art. 52 K.s.h., zgodnie z którym wspólnik może żądać podziału i wypłaty całości zysku z końcem każdego roku obrotowego. Zysk wypracowany przez spółkę jawną nie musi być obligatoryjnie podzielony między wspólników. Spółki prawa handlowego mogą bowiem tworzyć fundusze rezerwowe w celu finansowania wydatków lub strat.

Odnosząc przedstawiony powyżej stan prawny do wynikającego z wniosku podatnika stanu faktycznego tut. organ podatkowy zauważa, iż w księgach rachunkowych spółki jawnej wykazuje się przychody, koszty i zysk całej spółki osobowej łącznie. Następnie na podstawie zapisów dokonanych w księgach należy obliczyć odrębnie dla każdego wspólnika według zasad obowiązującej go ustawy podatkowej przypadającą na niego kwotę przychodów i kosztów uzyskania przychodów. Przychody i koszty z udziału w spółce niebędącej osobą prawną łączy się z pozostałymi przychodami i kosztami, z których dochód podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W spółce z o.o. będącej wspólnikiem spółki jawnej przychód z udziału w spółce niebędącej osobą prawną jest uwzględniany przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych za dany rok nawet, jeśli zysk wypracowany przez spółkę jawną nie zostanie po zakończeniu roku obrotowego wypłacony jej wspólnikom.

Z kolei czynność wypłaty środków dla wspólników spółki jawnej nie rodzi skutków podatkowych. Przyjęcie bowiem innego rozwiązania powodowałoby w efekcie podwójne opodatkowanie - raz na etapie ustalania zaliczek na podatek dochodowy od dochodu z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki, a drugi raz w momencie ich wypłaty. (...)"