BI/4218-0001/07 - Odprawa pośmiertna wypłacona rodzinie zmarłego pracownika.

"Zgodnie z art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Z treści art. 9 § 2 Kodeksu pracy wynika, że postanowienia układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych oraz regulaminów i statutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowników niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych.

Na podstawie art. 77¹ ustawy z dnia 26.06.1974 r. warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą ustalają układy zbiorowe pracy, zgodnie z przepisami działu jedenastego, z zastrzeżeniem przepisów art. 77²-77⁵.

W myśl art. 77² § 2 Kodeksu pracy w regulaminie wynagradzania pracodawca może ustalić także inne świadczenia związane z pracą i zasady ich przyznawania.

Obowiązki pracodawcy w zakresie odpraw pośmiertnych reguluje art. 93 Kodeksu pracy. Zgodnie z postanowieniami § 1 tego przepisu w razie śmierci pracownika w czasie trwania stosunku pracy lub w czasie pobierania po jego rozwiązaniu zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, rodzinie przysługuje od pracodawcy odprawa pośmiertna.

Na podstawie art. 93 § 7 Kodeksu pracy odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny, o których mowa w § 4, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie wypłacone przez instytucję ubezpieczeniową jest nie niższe niż odprawa pośmiertna przysługująca zgodnie z § 2 i 6. Jeżeli odszkodowanie jest niższe od odprawy pośmiertnej, pracodawca jest obowiązany wypłacić rodzinie kwotę stanowiącą różnicę między tymi świadczeniami.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2006 r. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 15.02.1992 r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem dokonywanych między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową, a także wpłat na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje prawne oraz przedstawiony stan faktyczny, Dyrektor Izby Skarbowej zauważa, że Podatnik ubezpieczył pracownika na życie przez co zwolnił się z obowiązku wypłaty odprawy pośmiertnej.

W zakładzie pracy Podatnika nie obowiązuje układ zbiorowy pracy, zaś kwestii wypłacania odpraw pośmiertnych nie reguluje ani umowa o pracę zawarta ze zmarłym pracownikiem, ani też postanowienia regulaminu wynagradzania.

Stąd też brak jest podstaw do jakichkolwiek roszczeń w stosunku do zakładu pracy członków rodziny zmarłego pracownika, uprawnionych osobiście do niektórych świadczeń wymagalnych z chwilą śmierci pracownika.

Podjęta po śmierci pracownika decyzja Podatnika o wypłacie uprawnionym członkom rodziny zmarłego odprawy pośmiertnej stanowi jednostronną decyzję o charakterze przysparzającym, podjętą na korzyść członków rodziny pracownika.

Biorąc pod uwagę powyższe Dyrektor Izby Skarbowej uznaje za prawidłowe stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego wyrażone w postanowieniu z dnia 27.12.2006, że wypłata odprawy pośmiertnej niemającej odpowiedniego umocowania prawnego nie stanowi kosztu uzyskania przychodu. (...)"