BI/4117-0080/05 - Obowiązek wydatkowania oszczędności z rachunku oszczędnościowo-kredytowego w kasie mieszkaniowej otrzymanego w drodze cesji zgodnie z celami systematycznego oszczędzania.

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia Pana... na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 13 grudnia 2005 r. Nr DZ/415-55/20/05 dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego -

uznając, że zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie utrzymuje się w mocy postanowienie organu pierwszej instancji.

Pismem z dnia 20 października 2005 r. Podatnik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w kwestii, czy otrzymanie w drodze cesji (dokonanej przez rodziców) uprawnień do rachunku oszczędnościowo-kredytowego w kasie mieszkaniowej zobowiązuje go do wydatkowania po zakończeniu okresu oszczędzania scedowanej kwoty zgodnie z celami systematycznego oszczędzania.

Zdaniem Podatnika, przeznaczenie zgromadzonych środków na cel inny niż mieszkaniowy nie rodzi obowiązku zwrotu uprzednio odliczonej przez cesjonariuszy ulgi z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej.

Postanowieniem z dnia 13 grudnia 2005 r. Nr DZ/415-55/20/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził w sentencji, że stanowisko Podatnika przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego. W uzasadnieniu postanowienia organ podatkowy stwierdził, że przejęcie od rodziców w drodze cesji uprawnień do rachunku oszczędnościowo-kredytowego zobowiązuje Podatnika do wydatkowania środków zgromadzonych na tym rachunku zgodnie z celami systematycznego oszczędzania. W przypadku przeznaczenia zgromadzonych środków na cel inny niż mieszkaniowy, Podatnik będzie zobowiązany doliczyć w składanym zeznaniu podatkowym kwoty faktycznie odliczone przez rodziców.

Nie zgadzając się ze stanowiskiem zawartym w powyższym postanowieniu, Podatnik złożył zażalenie, w którym twierdzi, że scedowanie rachunku po dniu 1 stycznia 2002 r. nie daje mu prawa do ulgi z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej, a skoro nie korzysta z przedmiotowej ulgi, to nie dotyczą go przepisy mówiące o jej utracie. Zdaniem Podatnika nakaz wydatkowania pieniędzy wycofanych z kasy na cele systematycznego oszczędzania i obowiązek zwrotu wykorzystanej ulgi w razie niezastosowania się do tego nakazu dotyczy wyłącznie osób, które korzystały z tej ulgi. Uznanie, iż na osobach, które w wyniku cesji stały się właścicielami rachunku w kasie mieszkaniowej ciąży obowiązek wydania oszczędności na cele mieszkaniowe, nie oznacza, że za jego niedopełnienie grozi sankcja w postaci konieczności zwrotu ulgi, z której te osoby nie korzystały.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

W ramach dokonanej nowelizacji ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), dokonanej ustawą z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) została skreślona ulga związana z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej - określona w art. 27 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31.12.2001 r.

Jednocześnie ustawodawca w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. postanowił, że podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002r. do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Zgodnie z treścią art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r. - podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w roku podatkowym podatnik systematycznie gromadził oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Stosownie do art. 27a ust. 13 pkt 5 powołanej ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1 pkt 1 i 2, a następnie przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych - do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów. Przy czym zgodnie z zapisem art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. przepis art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. w jego brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r. - ma moc obowiązującą również do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po 1 stycznia 2002 r.

W świetle powołanych powyżej przepisów, w okresie systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej może nastąpić przeniesienie praw i obowiązków posiadania rachunku oszczędnościowo-kredytowego na osobę trzecią. Osoba, która w wyniku cesji staje się właścicielem rachunku i wywiąże się z umowy o kredyt kontraktowy uzyska uprawnienia do takiego kredytu. W przypadku niezrealizowania celu systematycznego oszczędzania oraz celu cesji prawa wobec dzieci, które przyjęły prawo do rachunku na mocy art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r., ma zastosowanie - wbrew twierdzeniom Podatnika - art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r., nakazujący oddanie ulgi wykorzystanej przez rodziców. Wymaga podkreślenia, iż podstawowym warunkiem i celem systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej jest przeznaczenie wycofanych pieniędzy na cele mieszkaniowe. A zatem, jeżeli wolą rodziców była cesja prawa na rzecz syna, obowiązek realizacji tego warunku spoczywa na synu. Mając na uwadze cytowane przepisy prawa syn odpowiada za zobowiązania swoich rodziców. Przyjęcie innej wykładni niż celowościowa prowadziłoby do możliwości obejścia podstawowego warunku korzystania z ulgi podatkowej.

Katalog celów mieszkaniowych precyzuje ustawa z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkalnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.). Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 i 2 tej ustawy celem systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej jest uzyskanie kredytu i przeznaczenie zgromadzonych oszczędności na następujące cele mieszkaniowe:

1. nabycie, budowę, przebudowę, rozbudowę lub nadbudowę domu albo lokalu mieszkalnego, stanowiącego odrębną nieruchomość,

2. uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

3. remont domu albo lokalu, o którym mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem bieżącej konserwacji i odnowienia mieszkania,

4. spłatę kredytu bankowego zaciągniętego na cele wymienione w pkt 1-3,

5. nabycie działki budowlanej lub jej części pod budowę domu jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego, w którym jest lub ma być położony lokal mieszkalny kredytobiorcy.

Reasumując w tym stanie faktycznym i prawnym, w związku z otrzymaniem od rodziców (w drodze cesji) uprawnień do rachunku oszczędnościowo-kredytowego w kasie mieszkaniowej Podatnik stał się właścicielem tego rachunku i powinien przeznaczyć wycofane po okresie oszczędzania środki na co najmniej jeden z wyżej wymienionych celów systematycznego oszczędzania. W przypadku niewydatkowania wycofanych oszczędności z kasy mieszkaniowej zgodnie z celami systematycznego oszczędzania, ciąży na Podatniku obowiązek zwrotu w zeznaniu rocznym ulgi mieszkaniowej faktycznie odliczonej przez jego rodziców.

W tym stanie faktycznym i prawnym zarzuty Podatnika należy uznać za nieuzasadnione.

Mając powyższe na uwadze, postanawia się jak w sentencji.