BI/4117-0076/05 - Zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych stypendium twórczego przyznanego przez Ministra Kultury.

Na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) po rozpatrzeniu odwołania Pani ... prezentowanej przez ... na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 17 listopada 2005 r. Nr BI/415-0192/05 zmieniającą z urzędu postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 31 marca 2005 r. Nr PF/415-27/I/2005 dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

* utrzymuje się w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Pismem z dnia 10 marca 2005 r. Podatniczka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji w sprawie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych otrzymanego w 2004 r. na podstawie decyzji Ministra Kultury stypendium twórczego. Zdaniem wnioskodawcy otrzymane stypendium podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

Postanowieniem z dnia 31 marca 2005 r. Nr PF/415-27/I/2005 Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko przedstawione w przedmiotowym wniosku jest prawidłowe w odniesieniu do opisanego w nim stanu faktycznego. W uzasadnieniu postanowienia Naczelnik, powołując się na treść art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdził, że stypendium przyznane przez Ministra Kultury związane jest z prowadzoną działalnością twórczą, a zatem uznać należy, że posiada charakter stypendium naukowego w rozumieniu tego przepisu.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku postanowieniem z dnia 12 października 2005 r. Nr BI/415-0192/05 (doręczonym w dniu 17 października 2005 r.) wszczął z urzędu postępowanie w sprawie zmiany postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego. Następnie decyzją z dnia 17 listopada 2005 r. Nr BI/415-0192/05 dokonał jego zmiany stwierdzając, że otrzymane przez wnioskodawczynię "stypendium twórcze" nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według obowiązującej w 2004 r. skali podatkowej.

Podatniczka reprezentowana przez pełnomocnika, korzystając z przysługującego prawa, złożyła odwołanie od decyzji z dnia 17.11.2005 r. Nr BI/415-0192/05 Dyrektora Izby Skarbowej, wnosząc o ponowne rozpatrzenie kwestii opodatkowania stypendium twórczego.

Pełnomocnik zarzuciła, iż Dyrektor Izby Skarbowej błędnie ustalił, że przyznane stypendium nie posiadało charakteru naukowego. Zdaniem Pełnomocnika podatniczka otrzymała przedmiotowe stypendium za całokształt osiągnięć i pracy artystycznej, a specyfiką szkół artystycznych jest to, że nazywają pracę naukową twórczością.

Ponadto, Pełnomocnik stwierdziła, że przedmiotowe stypendium "nie było przyznane na stworzenie konkretnego dzieła - przedstawienia, ale na naukę, której celem jest zdobycie stopnia magistra sztuki".

Po rozpatrzeniu zarzutów odwołania Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku podtrzymuje swoje stanowisko wyrażone w decyzji z dnia 17 listopada 2005 r. Nr BI/415-0192/05 stwierdzając, co następuje:

Przepis art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) stanowi, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. źródłami przychodów są inne źródła. W myśl art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, z wyjątkiem alimentów na rzecz dzieci, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. ustawodawca zawarł katalog przychodów, które zwolnione są z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 1 pkt 39, 40 i 40b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. wolne od podatku dochodowego są:

* stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania (pkt 39),

* świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie odrębnych przepisów o systemie oświaty, o szkolnictwie wyższym, o wyższych szkołach zawodowych oraz o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (pkt 40),

* stypendia dla uczniów i studentów, których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego oraz stypendia dla uczniów i studentów przyznane przez fundacje lub stowarzyszenia na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych - do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł, z zastrzeżeniem ust. 10 (pkt 40b).

Pozostałe stypendia i świadczenia pomocy materialnej (niewymienione w treści art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.) podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych - według obowiązującej w danym roku skali podatkowej.

W rozpatrywanej sprawie otrzymane na podstawie decyzji Ministra Kultury "stypendium twórcze" nie korzysta ze zwolnień przedmiotowych określonych w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wysokość i zasady jego udzielenia nie zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego, jak również nie zostało ono przyznane przez fundację lub stowarzyszenie (art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.).

Stypendium to nie jest również świadczeniem pomocy materialnej, o którym mowa w treści art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Zgodnie bowiem z treścią art. 75 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych (Dz. U. Nr 96, poz. 590 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym do 31.12.2004 r. - student może ubiegać się o pomoc materialną ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa w formie stypendium za wyniki w nauce lub sporcie lub stypendium ministra za osiągnięcia w nauce. Świadczenia w formie stypendium socjalnego, stypendiów za wyniki w nauce lub sporcie - jak wynika z treści art. 75a ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1997 r. - przyznawane są przez rektora uczelni wyższej, natomiast stypendia ministra za osiągnięcia w nauce przyznaje minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego na wniosek senatu lub innego organu wskazanego w statucie uczelni przedstawiony przez rektora uczelni - co z kolei wynika z art. 75h ust. 1 tej ustawy. W rozpatrywanym przypadku zaś stypendium twórcze zostało przyznane podatniczce przez Ministra Kultury.

Jednocześnie Dyrektor tut. Izby Skarbowej stwierdza, że zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest pomoc materialna i stypendia otrzymane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym, których celem jest zdobycie odpowiedniego stopnia czy tytułu naukowego. W myśl art. 1 ust. 2 i art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595) zaś stopniami w zakresie sztuki są stopnie doktora i doktora habilitowanego określonej dziedziny sztuki w zakresie danej dyscypliny artystycznej, a nie magistra sztuki. Tytułem w zakresie sztuki jest zaś tytuł profesora określonej dziedziny sztuki. Ponadto odnosząc się do argumentów zawartych w odwołaniu należy stwierdzić, iż z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego nie wynikało jakoby celem przyznania stypendium było zdobycie przez podatniczkę "stopnia magistra sztuki".

Wbrew stanowisku Pełnomocnika przedmiotowe stypendium nie zostało również objęte zwolnieniem wymienionym w treści art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Nie przyznano go bowiem na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych, jak również na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym, tj. na podstawie ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach naukowych i tytule naukowym w zakresie sztuki (o czym mowa powyżej) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 1991 r. w sprawie studiów doktoranckich i stypendiów naukowych (Dz. U. Nr 58, poz. 249 z późn. zm.) - obowiązującego do dnia 13.07.2005 r.

Niezależnie od powyższego nie podziela się również stanowiska Pełnomocnika, iż stypendium przyznane podatniczce ma charakter naukowy. Z treści decyzji Ministra Kultury wynika jednoznacznie, że jest to stypendium twórcze i zostało przyznane w związku z przedstawionym przez podatniczkę "programem". Zgodnie zaś z definicją słownikową "program" to ''wykład pewnych założeń i wytycznych działania mającego te założenia realizować'' lub ''plan, układ zamierzonych czynności, prac'' (Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 2002). Zatem stypendium to nie zostało przyznane - jak twierdzi Pełnomocnik - za "całokształt osiągnięć i pracy artystycznej", ale za opracowanie konkretnego przedstawionego przez podatniczkę programu z zakresu sztuki.

Ponadto należy zauważyć, że warunkiem kwalifikacji stypendium jako świadczenia zwolnionego z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie jest jedynie naukowy charakter tego świadczenia. Ustawodawca, wymieniając w katalogu zwolnień przedmiotowych w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. stypendia naukowe i za wyniki w nauce (oraz otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym), jak również świadczenia pomocy materialnej dla uczniów i studentów wyraźnie wskazał, że świadczenia te będą korzystały ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym wyłącznie pod warunkiem, że zostały przyznane na podstawie odrębnych przepisów.

Tym samym, Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku w decyzji z dnia 17 listopada 2005 r. Nr BI/415-0192/05 prawidłowo wskazał, że otrzymane przez podatniczkę na podstawie decyzji Ministra Kultury stypendium twórcze nie korzystało ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i podlegało opodatkowaniu na zasadach ogólnych, według obowiązującej w 2004 r. skali podatkowej.