BI/4117-0054/05 - Obowiązki płatnika w związku z wypłatą dochodów z tytułu udziału w zagranicznym funduszu inwestycyjnym.

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia ... S.A., reprezentowanej przez doradcę podatkowego,.. na postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 5 sierpnia 2005 r. Nr DM/P/415-0015/05/ŁB dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

Pismem z dnia 5 maja 2005 r. spółka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie wypłaty uczestnikom zagranicznego funduszu inwestycyjnego świadczeń pieniężnych wynikających z umorzenia tytułów uczestnictwa oraz innych świadczeń związanych z udziałem w funduszu, a obowiązku spółki jako płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego.

Spółka pełni funkcję przedstawiciela, agenta płatności oraz dystrybutora zagranicznego funduszu oferującego w Polsce tytuły uczestnictwa w trzech swoich subfunduszach.

Spółka, jako przedstawiciel funduszu, reprezentuje go wobec Komisji Papierów Wartościowych i Giełd oraz wobec jego uczestników. W ramach funkcji agenta płatności funduszu, Spółka przyjmuje wpłaty na nabycie tytułów uczestnictwa funduszu, dokonuje wypłat na rzecz uczestników funduszu w związku z umorzeniem posiadanych przez nich tytułów uczestnictwa oraz dokonuje wypłat dochodów lub innych świadczeń należnych uczestnikom funduszu.

Ponadto Spółka pełni funkcję dystrybutora funduszu, w ramach której pozyskuje klientów dla funduszu oraz pośredniczy w transakcjach pomiędzy funduszem a jego klientami (beneficjentami tytułów uczestnictwa).

W związku z powyższym powstała wątpliwość czy od kwot wypłacanych polskim uczestnikom funduszu w związku z umorzeniem ich tytułów uczestnictwa lub w związku z innymi przysługującymi im od funduszu świadczeniami na spółce ciąży obowiązek pobrania zryczałtowanego podatku dochodowego.

Zdaniem Spółki, przepisy ustawy o podatku dochodowym nie nakładają na nią obowiązku poboru zaliczek na podatek od kwot wypłacanych przez nią uczestnikom funduszu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa oraz z tytułu innych należnych im (w związku z uczestnictwem w funduszu) świadczeń.

Powyższe stanowisko Spółka wywodzi z treści art. 30a ust. 11 oraz art. 45 ust. 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które w jej ocenie - w odniesieniu do dochodów osiągniętych (uzyskanych) za granicą - wyłączają obowiązek płatnika z art. 41 ust. 4 ustawy, czyniąc podatnika odpowiedzialnym za obliczenie podatku oraz wykazanie go w zeznaniu rocznym. Według Spółki ustawa nie zawiera normy ustanawiającej płatnika od dochodów kapitałowych uzyskanych za granicą, w tym od dochodów z tytułu udziału w zagranicznym funduszu inwestycyjnym. Przyjętym w niej modelem opodatkowania dochodów uzyskiwanych z zagranicznych funduszy inwestycyjnych jest bowiem rozliczanie podatku należnego od tych dochodów wyłącznie przez podatników w zeznaniu rocznym. Spółka wskazuje ponadto, niezależnie od wymienionych argumentów, że nie jest - w rozumieniu art. 41 ust. 4 ustawy - podmiotem dokonującym wypłat (świadczeń) lub stawiającym do dyspozycji pieniądze lub wartości pieniężne z tytułu udziału w zagranicznym funduszu inwestycyjnym.

W jej ocenie wymienionych wypłat dokonuje bowiem nie Spółka, której rola sprowadza się jedynie do pośredniczenia w przekazaniu tych należności, lecz fundusz, złączony węzłem prawnym (stosunkiem prawnym) z jego uczestnikami. Poza tym Spółka nie ma możliwości obliczenia w prawidłowej kwocie dochodu do opodatkowania, ponieważ jako pośrednik nie ma wiedzy co do kosztów uzyskania przychodów poniesionych przez poszczególnych uczestników funduszu.

Postanowieniem z dnia 5 sierpnia 2005 r. Nr DM/P/415-0015/05/ŁB Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego stanowisko spółki przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe.

Spółka, korzystając z przysługującego jej prawa, wniosła zażalenie zarzucając przedmiotowemu postanowieniu naruszenie art. 30a ust. 11 oraz art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i wnosi o jego zmianę w taki sposób, aby potwierdzona została prawidłowość stanowiska przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Za przychody z kapitałów pieniężnych w myśl z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.)- uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Zgodnie z brzmieniem art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz zagranicznych funduszach kapitałowych pobiera się 19 % zryczałtowany podatek dochodowy.

Na podstawie art. 30a ust. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. podatnicy, uzyskujący poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przychody (dochody) określone w ust. 1 pkt 1-5, od zryczałtowanego podatku obliczonego zgodnie z ust. 1, od tych przychodów (dochodów), odliczają kwotę równą podatkowi zapłaconemu za granicą, jednakże odliczenie to nie może przekroczyć kwoty podatku obliczonego od tych przychodów (dochodów) przy zastosowaniu stawki 19% .

W myśl art. 30a ust. 11 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. kwoty zryczałtowanego podatku obliczonego od przychodów (dochodów), o których mowa w ust. 1 pkt 1-5, uzyskanych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej oraz kwoty podatku zapłaconego za granicą, o których mowa w ust. 9 i 10, podatnicy są obowiązani wykazać w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub 1a.

Zgodnie zaś z brzmieniem art. 45 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. zeznaniami, o których mowa w ust. 1 i ust. 1a pkt 2, nie obejmuje się dochodów opodatkowanych zgodnie z (...) art. 30a.

Jednakże art. 45 ust. 3b tej ustawy stanowi, że w zeznaniu, o którym mowa w ust. 1 lub ust. 1a pkt 2, wykazuje się należny zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 29, 30 i 30a, jeżeli podatek ten nie został pobrany przez płatnika.

Wyżej powołane przepisy wyraźnie wskazują, że podatnicy osiągający dochody z tytułu udziału w zagranicznych funduszach kapitałowych jeżeli, uzyskali te dochody bez pośrednictwa płatnika, mają obowiązek wykazać je w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub 1a. W zeznaniach, o których mowa w tym przepisie, nie wykazuje się zaś dochodów opodatkowanych zgodnie z art. 30a w sytuacji, gdy podatnik uzyskał tego rodzaju dochody za pośrednictwem płatnika. Tym samym zarzuty spółki odnośnie naruszenia art. 30a ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz sprzeczności z przyjętym modelem opodatkowania dochodów kapitałowych nie znajdują uzasadnienia. Konstrukcja powołanych art. 30a ust. 11 oraz 45 ust. 3 i 3b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. dopuszcza bowiem dwie drogi uzyskania dochodów z zagranicznych funduszy kapitałowych tj. za i bez pośrednictwa płatnika.

Przy czym zauważa się, że wyżej powołane przepisy nie dają płatnikowi możliwości wyboru pobrania bądź nie pobrania podatku od odchodów uzyskanych z tytułu udziału w zagranicznych funduszach kapitałowych. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tj. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności osobom określonym w art. 3 ust. 1), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4, 4a, 5 i 13 oraz art. 30a ust. 1 (...).

Tym samym, o ile przy uzyskaniu dochodów z tytułu udziału w zagranicznych funduszach kapitałowych wystąpi płatnik - tak jak w tym przypadku - ma on obowiązek pobrać zryczałtowany podatek dochodowy.

W złożonym zażaleniu Spółka podniosła zarzut, iż dochód uzyskiwany przez uczestnika wypracowany zostaje w całości za granicą, zaś ona jest jedynie pośrednikiem, przy pomocy którego należne od funduszu kwoty przekazywane są jego uczestnikom i w związku z tym nie dokonuje wypłaty świadczeń na rzecz uczestników, tylko przekazania pewnych kwot pieniężnych zgodnie z otrzymanymi instrukcjami - do czego zobowiązana jest na podstawie umowy z funduszem. Odnosząc się do powyższego należy stwierdzić, iż Ustawodawca nie wskazał, że płatnik powinien generować wypłacany przez siebie dochód. W tym przypadku, jedynym warunkiem jest wypłata należności osobom fizycznym mającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsce zamieszkania. W takim znaczeniu płatnikami są również banki wypłacające dochody pochodzące z zagranicy. Zatem w przedstawionym stanie faktycznym spółka działająca jako przedstawiciel, agent płatności oraz dystrybutor funduszu w przypadku wypłat na rzecz uczestników w związku z umorzeniem posiadanych przez nich tytułów uczestnictwa oraz wypłat dochodów lub innych świadczeń należnych uczestnikom funduszu jest płatnikiem zryczałtowanego podatku dochodowego. W związku z tym zarzut naruszenia art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym jest pozbawiony racjonalnych przesłanek prawnych.

Podnoszony przez spółkę argument, iż Spółka nie ma wszystkich informacji pozwalających na prawidłowe potrącenie podatku (przede wszystkim nie posiada informacji dotyczących kosztów uzyskania przychodów, które powinny zostać uwzględnione, aby został skalkulowany dochód), nie znajduje potwierdzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Do obowiązków Spółki należy bowiem również: "... przyjmowanie wpłat na nabycie tytułów uczestnictwa funduszu od osób zainteresowanych", ponadto "... dokonuje tylko przekazania pewnych kwot pieniężnych zgodnie z otrzymanymi instrukcjami..." W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów (...) wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu przy ustalaniu dochodu z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Mając powyższe na uwadze zdaniem organu podatkowego Spółka dysponuje niezbędnymi informacjami pozwalającymi na prawidłowe obliczenie zaliczki na podatek od dochodów z tytułu udziałów w zagranicznych funduszach kapitałowych.

Odnosząc się natomiast do stwierdzenia, iż w świetle interpretacji Naczelnika Urzędu Skarbowego w korzystniejszej sytuacji podatkowej znajdują się polscy rezydenci podatkowi nabywający tytuły uczestnictwa zagranicznych funduszy inwestycyjnych bez pośrednictwa płatników (wypłata na rachunek otwarty za granicą) zauważa się, że do obowiązków organów podatkowych należy udzielanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach, zaś ocena skutków prawno - podatkowych dla poszczególnych podmiotów w kontekście wprowadzonych przez ustawodawcę przepisów nie leży w ich gestii.