BI/005/930/03 - Czy prowizja bankowa pobierana przy zawieraniu umowy kredytowej może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów?

Stan faktyczny:

Podatniczka prowadząca działalność gospodarczą w zakresie handlu, zamierza zaciągnąć kredyt w banku na zakup samochodu ciężarowego, który zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

W świetle powyższego przepisu decydujące znaczenie przesądzające o możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowizji od kredytu, zaciągniętego przez podatniczkę jako osobę fizyczną, na zakup samochodu wprowadzonego następnie do ewidencji środków trwałych prowadzonej działalności gospodarczej ma fakt iż, samochód ten nabyto do majątku przedsiębiorstwa (co znajdzie odzwierciedlenie poprzez uwzględnienie go w ewidencji środków trwałych). Ponieważ przedmiotowy kredyt zostanie zaciągnięty na zakup środka trwałego, to ma on ścisły związek z prowadzoną przez Podatniczkę działalnością gospodarczą. Wydatki na zakup tego samochodu są wydatkami poniesionymi w celu osiągnięcia przychodów z tej działalności.

Jednakże zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w ustawie w podatku dochodowym od osób fizycznych, wydatki na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie są jednorazowo zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Trwałe składniki majątku wykorzystywane są przez podatników w dłuższym okresie czasu i służą do produkcji towarów lub świadczenia usług często przez wiele lat, a nie tylko w roku ich nabycia. Dlatego też przepisy prawa podatkowego przyjęły zasadę, że wydatki te zalicza się do kosztów uzyskania przychodów sukcesywnie w miarę fizycznego lub normalnego zużycia trwałych składników majątku, a podatnicy mogą - stosownie do zapisów art. 22 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - uznać za koszt uzyskania przychodów jedynie odpisy amortyzacyjne dokonywane zgodnie z przepisami art. 22a-22o z uwzględnieniem art. 23 ustawy.

W myśl art. 22f ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przy czym za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nabytych w drodze kupna uważa się cenę ich nabyci (art. 22g ust. 1 pkt 1). Natomiast za cenę nabycia - zgodnie z art. 22g ust. 3 powołanej ustawy, uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.

Z powyższego przepisu wynika, że wszystkie wydatki poniesione przez Podatniczkę do dnia przekazania środka trwałego do używania, będą podnosiły jego wartość początkową i w postaci odpisów z tytułu zużycia środka trwałego znajdą swoje odzwierciedlenie w kosztach uzyskania przychodów.

Natomiast po przekazaniu środka trwałego do używania zastosowanie będzie miał cytowany powyżej art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponieważ jednak w myśl art. 23 ust. 1 pkt 8a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów), to po przekazaniu środka trwałego do używania koszty związane z obsługą kredytu zaciągniętego na zakup samochodu będą stanowiły koszty uzyskania przychodu prowadzonej przez Podatniczkę działalności gospodarczej.