BI/005-1014/04 - Pozwolenie na użytkowanie budynku a moment rozpoczęcia amortyzacji.

"(...) Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Pojęcie środków trwałych, podlegających amortyzacji, zostało określone w art. 16a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Według art. 16a ust. 1 ustawy środkami trwałymi są "stanowiące własność lub współwłasność, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania:

1) budowle i budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2) maszyny, urządzenia i środki transportu,

3) inne przedmioty,

- o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do użytkowania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu".

Środkami trwałymi są także - w myśl art. 16a ust. 2 ustawy - niezależnie od przewidywanego okresu używania:

1) przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych,

2) budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie,

3) składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy leasingu, jeżeli odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający,

4) tabor transportu morskiego w budowie.

W przypadku opisanym przez spółkę mamy do czynienia z sytuacją wzniesienia budynku biurowo-magazynowego na cudzym gruncie. Przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych od budynków i budowli wybudowanych na cudzym gruncie stosuje się takie same zasady jak przy amortyzacji własnych środków trwałych.

Zatem - stosownie do art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - spółka będzie mogła rozpocząć dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej wybudowanego na cudzym gruncie budynku począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek ten wprowadzono do ewidencji.

Aby wybudowany przez spółkę budynek mógł zostać wprowadzony do ewidencji i w konsekwencji podlegać amortyzacji zgodnie z art. 16a ust. 2 pkt 2 ustawy musi on być kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do użytkowania. Poprzez sformułowanie "zdatny do użytku" należy zaś rozumieć możliwość zarówno faktycznego, jak i prawnego użytkowania danego składnika majątkowego. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 26 czerwca 1996 r. (sygn. akt SA/Wr 1626/95) dla oceny od kiedy podatnik może dokonywać odpisów amortyzacyjnych, konieczne jest ustalenie kiedy nastąpiło oddanie środka trwałego do użytkowania, a także czy w tej dacie był on kompletny i zdatny do użytku, zarówno faktycznie jak i w świetle poszczególnych przepisów prawa regulujących możliwość dopuszczenia poszczególnych urządzeń do użytkowania".

Z powyższego wynika więc, że brak wymaganego dokumentu urzędowego oznacza brak możliwości prawnego użytkowania środka trwałego, a więc niemożność zaliczenia go do środków trwałych podlegających amortyzacji.

W świetle art. 54 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. nr 106, poz. 1126 ze zm.) do użytkowania obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane pozwolenie na budowę, można przystąpić po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ ten, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji.

Oznacza to, że dopiero po upływie 21 dni od dnia zawiadomienia przez spółkę właściwego organu spełni ona ustawowe warunki do amortyzowania tego budynku."