BI/005/0905/03 - Czy podatnik może wycofać oszczędności z kasy mieszkaniowej i przeznaczyć na prace remontowe, a jednoscześnie nie stracić ulgi z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej?

Stan faktyczny:

Podatniczka oszczędzająca w kasie mieszkaniowej i korzystająca z odliczeń od podatku z tego tytułu, zamierza wycofać w 2004 r. z kasy mieszkaniowej zgromadzone środki i przeznaczyć je na remont mieszkania. Zakres remontu obejmowałby: wymianę okien, podłóg, kuchenki gazowej, grzejników, karniszy, drzwi wejściowych oraz drzwi wewnętrznych, armatury sanitarnej, a ponadto tapetowanie, malowanie, wygładzanie ścian i sufitów oraz malowanie stolarki drzwiowej i grzejników.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Z dniem 1 stycznia 2002 r. w związku ze zmianą art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), wprowadzoną przez art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) została zniesiona tzw. duża ulga budowlana, określona w art. 27a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2001 r.

Stosownie jednak do treści art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134 z 2001 r., poz. 1509 z późn. zm.) podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego, i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Natomiast art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r. stanowił iż podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, obniżony zgodnie z art. 27b o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w roku podatkowym podatnik systematycznie gromadził oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

W związku z powyższym, w sytuacji gdy Podatniczka zawarła umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową i do końca 2001 r. wpłaciła na rachunek w kasie przynajmniej jedną kwotę przewidzianą umową i kontynuuje inwestycję w tym zakresie w roku podatkowym 2002, nabywa Ona prawo do odliczenia od podatku dalszych wydatków z tego tytułu - poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r. do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Zgodnie z treścią art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r. - Podatnik nie traci prawa do ulgi, gdy wycofane z kasy mieszkaniowej oszczędności wydatkuje zgodnie z celami systematycznego oszczędzania.

Katalog celów mieszkaniowych precyzuje ustawa z 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkalnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1070 z późn. zm.). Stosownie do postanowień art. 8 ust. 2 tej ustawy celem systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej jest uzyskanie kredytu i przeznaczenie zgromadzonych oszczędności na wskazane w ustawie cele mieszkaniowe tj.:

Z cytowanych przepisów wynika, że aby nie utracić prawa do odliczeń związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej Podatnik powinien przeznaczyć wycofane po okresie oszczędzania środki na co najmniej jeden z wyżej wymienionych celów systematycznego oszczędzania.

Przeznaczenie przez Podatniczkę oszczędności zgromadzonych w kasie mieszkaniowej na remont domu albo lokalu, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z 26 października 1995 r., jest zgodne z celami systematycznego oszczędzania i nie pozbawia Jej prawa do omawianej ulgi pod warunkiem jednak, że nie będzie to bieżąca konserwacja i odnowienie mieszkania.

Ze słownikowej definicji pojęcia konserwacja wynika, że jest to utrzymywanie czegoś w dobrym stanie, dbanie o coś, pielęgnowanie czegoś w celu zabezpieczenia przed szybkim zużyciem się, zniszczeniem lub zepsuciem, natomiast remont to przywrócenie wartości użytkowej danego obiektu.

Zatem jeżeli Podatniczka wycofane z kasy oszczędności przeznaczy na przeprowadzenie prac remontowych mających jedynie charakter bieżącej konserwacji czyli utrzymania mieszkania w dobrym stanie typu malowanie czy tapetowanie a nie przywrócenie jego wartości użytkowej przez np. wymianę poszczególnych jego elementów (okien, drzwi, grzejników itp.) w tej części utraci prawo do ulgi z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej.

Zgodnie bowiem z zapisem art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. -w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2001 r.- jeżeli Podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu lub podatku z tytułu wydatków związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej, a następnie:

- do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Jednocześnie przepis art. 27a ust. 13 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po dniu 1 stycznia 2002 r. - jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. (Dz. U. Nr 134, poz. 1509 z późn. zm.).

Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego w przypadku, gdy Podatniczka przeznaczy środki wycofane z kasy mieszkaniowej po okresie oszczędzania na remont lokalu mieszkalnego polegający jedynie na bieżącej konserwacji i odnowieniu mieszkania, a nie remont polegający na radykalnym przywróceniu jego wartości użytkowej, będzie to skutkowało utratą prawa do odliczeń związanych z oszczędzaniem w kasie mieszkaniowej i zwrotem dotychczas wykorzystanej z tego tytułu ulgi.

Wówczas w myśl wyżej powołanych przepisów Podatniczka w zeznaniu podatkowym za 2004 r. zobowiązana będzie doliczyć odpowiednio do podatku należnego za ten rok kwoty odliczone w latach poprzednich z tytułu oszczędzania w kasie mieszkaniowej.