BI/005/0540/03 - Czy nieruchomości przekazane aportem ze spółki jawnej do spółki cywilnej mogą być przyjęte w spółce cywilnej do ewidencji środków trwałych w wartości początkowej ustalonej na poziomie cen rynkowych, czy też w pierwotnej cenie nabycia pomniejszonej o dotychczasowe umorzenie?

Spółka jawna osób fizycznych nabyła prawo wieczystego użytkowania gruntu oraz prawo własności znajdujących się na tym gruncie budynków i budowli.

W wyniku rozwoju działalności gospodarczej wspólnicy spółki jawnej mają zamiar utworzyć spółkę cywilną, której głównym przedmiotem działalności będzie obsługa nieruchomości oraz jej wynajem na rzecz zarówno spółki jawnej, jak i innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z treścią art. 860 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Z przepisów Kodeksu cywilnego nie wynika, aby wspólnikiem spółki cywilnej nie mogła być spółka jawna będąca osobową spółką prawa handlowego.

Ponieważ jednak podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych - w świetle przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - nie jest ani Spółka jawna ani Spółka cywilna, lecz każdy ze wspólników tych spółek, to przy ustalaniu prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od wykorzystywanych przez te spółki środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, należy stosować zapisy tej ustawy.

W myśl postanowień art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnych źródeł są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23, przy czym - jak stanowi to art. 22 ust. 8 tej ustawy - kosztem uzyskania przychodów są również odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

Zgodnie z treścią art. 22a ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. amortyzacji podlegają, z pewnymi zastrzeżeniami, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

Odpisom amortyzacyjnym nie podlegają jednak - co wynika z zapisu art. 22c ust. 1 tej ustawy - m.in. grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów.

Podstawą dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnych i prawnych ustalona zgodnie z art. 22g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; przy czym w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych uważa się ustaloną przez wspólników na dzień wniesienia wkładu lub udziału, wartość poszczególnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej, z dnia wniesienia wkładu (art. 22g ust. 1 pkt 4 ustawy z 26 lipca 1991 r.).

W świetle powyższego w przypadku przekazania przedmiotowej nieruchomości w formie aportu ze spółki jawnej do spółki cywilnej, nieruchomość ta powinna zostać przyjęta w spółce cywilnej do ewidencji środków trwałych w wartości nie wyższej niż wartość początkowa ustalona na poziomie ceny rynkowej.