BI/005-0316/04 - Przychody z działalności wykonywanej osobiście

Pytanie podatnika

Czy wynagrodzenie wypłacane w 2004 r. z tytułu umowy zlecenia, której przedmiotem jest sprawowanie zarządu komisarycznego nad przedsiębiorstwem przez osobę fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej powinno być zaliczone do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 8 czy też art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku do-chodowym od osób fizycznych?

Odpowiedź

Organ założycielski przedsiębiorstwa państwowego w związku z jego trudną sytuacją gospodarczą i finansową ustanowił nad przedsiębiorstwem zarząd komisaryczny. Zarząd ten sprawowany jest na umowę zlecenie przez osobę fizyczną nie prowadzącą działalności gospodarczej w oparciu o stosowne zarządzenie.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21 i 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W świetle zapisu art. 10 ust. 1 pkt 2 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów jest między innymi działalność wykonywana osobiście.

Zaś za przychody z tej działalności uważa się między innymi: przychody z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, jeżeli zgodnie z art. 13 pkt 8 tej ustawy uzyskiwane są wyłącznie od:

- osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej,

- właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością.

- z wyjątkiem przychodów uzyskiwanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9,

Zgodnie zaś z treścią art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody uzyskane na pod-stawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.

Jak wynika z treści powyższych przepisów ustawodawca z przychodów uzyskiwanych na podstawie art. 13 pkt 8 (tj. z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia) wyodrębnił przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem wymienione w treści art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Tym samym dopuścił możliwość zawierania takich umów w formie umów zleceń czy o dzieło, niemniej jednak konstrukcja tego zapisu ustawowego wyraźnie wskazuje, że bez względu na formę w jakiej zostaną zawarte umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem zawsze będą kwalifikowane do przychodów wymienionych w art. 13 pkt 9 ustawy z dnia 21 lipca 1991 r.

Odrębna kwalifikacja przychodów uzyskanych na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem od przychodów uzyskanych z tytułu osobistego wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło jest istotna do ustalenia stosownych kosztów uzyskania przychodów i właściwego ich opodatkowania.

Mianowicie od dnia 1 stycznia 2004 r. płatnik, który dokonuje wypłaty należności osobom mającym miejsce zamieszkania na terytorium Polski, z tytułu działalności wykonywanej osobiście określonej w art. 13 pkt 9 ustawy z 26 lipca 1991 r. jest obowiązany pobierać zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 19% należności pomniejszonej o koszty uzyskania przychodów (w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 ustawy) oraz pomniejszonej o składki potrącone przez płatnika w danym miesiącu na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Obowiązki te określa art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. Zaliczkę na podatek od powyższych dochodów, zmniejsza się o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, pobranej przez płatnika zgodnie z przepisami o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia. Ponadto w roku 2004 oso-bom uzyskującym przychody z tytułu osobistego wykonywania działalności na podstawie umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktu menedżerskiego lub umowy o podobnym charakterze (art. 13 pkt 9 ustawy), przysługują zryczałtowane koszty uzyskania przychodów w wysokości 102 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1.227 zł. W przypadku jeżeli Podatnik, z tytułu określonego w art. 13 pkt 9 ustawy, uzyskuje przychody od więcej niż jednego podmiotu - roczne koszty uzyskania przychodów nie mogą w 2004 r. przekroczyć kwoty 1.840 zł 77 gr (art. 22 ust. 9 pkt 5 ustawy).

Kwotę pobranej zaliczki na podatek płatnik przekazuje wraz ze stosowną deklaracją (PIT-4), w terminie do 20 dnia następnego miesiąca, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby płatnika bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Omawiane przychody, koszty ich uzyskania, dochód oraz zaliczki pobrane od osoby zatrudnionej na podstawie umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem płatnik wykazuje w informacji sporządzonej na formularzu PIT-8B do końca lutego roku następującego po roku podatkowym (art. 42 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.). Kwoty wykazane w informacji PIT-8B Podatnik ma obowiązek uwzględnić w rocznym zeznaniu podatkowym łącząc z innymi dochodami uzyskanymi w roku podatkowym podlegającymi opodatkowaniu według skali podatkowej.

Mając na uwadze powołany stan prawny oraz faktyczny sprawy umowa o sprawowanie zarządu komisarycznego nad przedsiębiorstwem chociaż jest umową o charakterze szczególnym to de facto zarządca komisaryczny przez określony w umowie czas zarządza przedsiębiorstwem, zatem umowa ta jest rodzajem umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem i przychody uzyskiwane przez Podatnika z tego tytułu zaliczane będą do działalności wykonywanej osobiście, o której stanowi art. 13 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. i nie mogą być opodatkowane na zasadach przewidzianych dla przychodów z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia o których stanowi art. 13 pkt 8 tej ustawy.