BI/005-0120/05 - Opodatkowanie dochodu z działalności prowadzonej na terytorium Niemiec

Pytanie podatnika

Czy przychody uzyskane przez podatnika z usług wykonywanych na terytorium Niemiec powinny być opodatkowane w Polsce?

Stan faktyczny:

Podatnik mający miejsce zamieszkania w Polsce prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Ze względu na brak zleceń w kraju w 2004 r. usługi wykonuje na terenie Niemiec. W Niemczech prowadzone jest postępowanie podatkowe w celu opodatkowania osiągniętych tam dochodów.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swych dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl postanowień art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powołany przepis stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 umowy z dnia 18 grudnia 1972 r. zawartej między Rzeczpospolitą Polską Ludową a Republiką Federalną Niemiec w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1975 r. Nr 31, poz. 163 z późn. zm.) - w stanie prawnym obowiązującym w 2004 r. - zyski z przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

Z powyższego wynika, że przychody z tytułu prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wykonywanej na terenie Niemiec będą podlegały opodatkowaniu w Niemczech tylko w sytuacji jeżeli podatnik prowadzi tą działalność przez położony na terytorium Republiki Federalnej Niemiec zakład. W rozumieniu niniejszej umowy "zakład" oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo wykonuje się działalność przedsiębiorstwa.

Natomiast kwestię eliminacji podwójnego opodatkowania reguluje art. 21 ust. 1 lit. a powyższej umowy, który stanowi, iż w Polsce podwójnego opodatkowania unikać się będzie w sposób następujący: (...) z podstawy wymiaru dla podatku w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wyłącza się dochody pochodzące ze źródeł w Republice Federalnej Niemiec, jak również wartości majątkowe położone na terenie Republiki Federalnej Niemiec, które na podstawie niniejszej Umowy mogą być opodatkowane w Republice Federalnej Niemiec, Polska Rzeczpospolita Ludowa uwzględni jednak tak wyłączone dochody i wartości majątkowe przy ustalaniu stawki podatkowej.

Mając powyższe na uwadze dochody osiągnięte przez podatnika mającego miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w 2004 r. z tytułu działalności wykonywanej na terenie Republiki Federalnej Niemiec, jeżeli będą podlegały opodatkowaniu w Republice Federalnej Niemiec wówczas na podstawie art. 21 ust. 1 lit. a umowy z dnia 18 grudnia 1972 r. są zwolnione w Polsce od opodatkowania.

Jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania osiągnął w 2004 r. inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach wówczas dochody osiągnięte na terytorium Niemiec posłużyłyby jedynie do ustalenia stopy procentowej (art. 27 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r.), wg której podatnik miałby obowiązek obliczyć podatek od dochodów podlegających opodatkowaniu.

W przypadku jednak osiągania przez podatnika dochodów opodatkowanych w kraju wyłącznie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych zasada opodatkowania z art. 27 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. nie będzie miała zastosowania bowiem ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.) posiada ściśle zdefiniowane stawki ryczałtu dla określonego rodzaju działalności i ustawodawca nie przewidział żadnego odstępstwa dla podatników osiągających przychody z usług wykonywanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Mając powyższe na względzie - jeżeli przychody osiągane przez podatnika z działalności wykonywanej na terytorium Niemiec podlegały będą opodatkowaniu w Niemczech wówczas w Polsce będą korzystały ze zwolnienia od opodatkowania i pozostaną bez wpływu na stawki ryczałtu ewidencjonowanego określone dla przychodów z działalności gospodarczej wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Przychody te będą jedynie brane pod uwagę w przypadku osiągnięcia przez podatnika przychodów opodatkowanych na ogólnych zasadach, wówczas posłużą do obliczenia stopy procentowej podatku dla dochodów podlegających opodatkowaniu w kraju.