BD-P/423-16/05/Z - Cena po jakiej następuje nabycie przedmiotu leasingu.

Podatnik przedstawił następujący stan faktyczny:

Spółka oddaje do odpłatnego używania podlegające amortyzacji środki trwałe na podstawie umowy leasingu "finansowego", zgodnie z przepisami art. 17f ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Po zakończeniu podstawowego okresu umowy leasingu Spółka zamierza przenieść na korzystającego własność środków trwałych bez dodatkowych świadczeń, mając na uwadze to, że suma ustalonych w leasingu opłat odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych i umowa zawiera postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy dokonuje korzystający. Umowa zawierałaby zobowiązanie finansującego do przeniesienia własności przedmiotu leasingu najpóźniej w ciągu 90 dni od zakończenia spłaty rat kapitałowych. Spółka chciałaby jednak uniknąć zawierania dodatkowo umowy sprzedaży po zakończeniu oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu i obciążania korzystającego symboliczną ceną 1 zł netto tytułem przeniesienia prawa własności. Przeniesienie własności przedmiotu leasingu miałoby jedynie formę oświadczenia finansującego.

Zdaniem Podatnika można zrezygnować z wystawiania faktury, nie dokumentując w ten sposób "(...) wydania przedmiotu leasingu, który został już faktycznie wydany np. trzy lata temu." Jako potwierdzenie zasadności odstąpienia od wystawiania faktury Spółka podnosi, że kodeks cywilny przewiduje możliwość przeniesienia własności przedmiotu leasingu bez dodatkowych świadczeń - art. 709¹⁶, a do nazwanej umowy leasingu zdefiniowanej w kodeksie cywilnym odwołuje się art. 17a ustawy podatkowej.

Spółka wezwana do ponownego uzupełnienia wniosku wyjaśniła w piśmie z dnia 18 lipca 2005 r., że ma wątpliwości, czy nie wystawiając faktury VAT na sprzedaż przedmiotu leasingu i nie wykazując obrotu w wysokości 1 zł, zastosuje się do przepisu art. 17g ust. 1 pkt 1 ustawy?

Naczelnik Urzędu Skarbowego w postanowieniu z dnia 28 lipca 2005 r., nr ZD/406-91/CIT/05 uznał za nieprawidłowy pogląd Podatnika i stwierdził, że zasada swobody umów pozwala na wymianę dóbr w inny sposób niż przez umowę sprzedaży, podkreślając jednak, że unormowania art. 17g ust. 1 pkt 1 ustawy podatkowej jednoznacznie wskazują na umowę sprzedaży jako na przenoszącą na korzystającego własność składników majątku, przy jednoczesnym nie kwestionowaniu ceny określonej w tej umowie, choćby nie odpowiadała ona wartości rynkowej przedmiotu sprzedaży.

W zażaleniu z dnia 10 sierpnia 2005 r. Podatnik nie zgadzając się z otrzymaną interpretacją stwierdził, że nie stanowi ona odpowiedzi na zadane pytanie, ponieważ celem pytania było uzyskanie wyjaśnienia w innej kwestii, tj., czy jeżeli finansujący po upływie podstawowego okresu umowy przenosi na korzystającego, bez odrębnego świadczenia, na podstawie oświadczenia o przeniesieniu własności, własność środków trwałych będących przedmiotem tej umowy i w związku z tym nie uzyskuje przychodu, naraża się na określenie przychodu w wysokości wartości rynkowej, ewentualne inne negatywne skutki. Zdaniem Spółki przeniesienie własności przedmiotu leasingu w drodze umowy sprzedaży nie zawsze jest wymagane. Zgodnie z tym przeświadczeniem Spółka uważa, że przepis art. 17g ust. 1 nie dotyczy opisanego przez Nią stanu faktycznego, ponieważ przeniesienie własności w drodze umowy sprzedaży jest uzasadnione tylko wtedy, gdy " (...) w okresie podstawowym umowy nie nastąpiła spłata całej wartości początkowej (...), o której mowa w art. 17a pkt 7 ustawy". Natomiast w przypadku Spółki w podstawowym okresie umowy spłacona zostanie cała wartość początkowa środka trwałego.

Biorąc pod uwagę wydane postanowienie oraz argumentację zażalenia i obowiązujący stan prawny Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdza:

Podatnik w zażaleniu rozszerzył zakres pytania o elementy, które nie były sformułowane we wniosku i w pismach uzupełniających wniosek. Przepis art. 14a § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa stanowi natomiast, że składając wniosek podatnik, płatnik lub inkasent jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie.

Organ odwoławczy zauważa, iż przy rozpatrzeniu zażalenia ocena skutków podatkowo - prawnych działań Podatnika dotyczy zatem jedynie pytania sformułowanego w zapytaniu. Niezależnie od powyższego, pogląd Podatnika wyrażony we wniosku zasadnie uznany został za nieprawidłowy.

Przepis art. 17a pkt 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. stanowi, że przez umowę leasingu rozumie się umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej "finansującym", oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej "korzystającym", podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialnei prawne, a także grunty.

Natomiast stosownie do przepisu art. 17f ust. 1 pkt 1 do 3 ustawy podatkowej, umowa leasingu "finansowego" zakłada, że:

W świetle przepisu art. 17g ust. 1 pkt 1 ustawy, finansujący w leasingu finansowym może po upływie podstawowego okresu umowy przenieść na korzystającego, zgodnie z założoną w umowie opcją zakupu, własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych będących przedmiotem tej umowy. Sprzedaż powinna być udokumentowana, stąd też po upływie podstawowego okresu umowy może występować potrzeba wystawienia faktury VAT. Gdyby natomiast, jak zakłada Strona, po zakończeniu podstawowego okresu umowy nie była wystawiana faktura VAT, z okoliczności tej nie można wyprowadzać wniosku, że organ podatkowy w takim przypadku może określić przychód w wysokości wartości rynkowej zbywanych rzeczy. Wspomniany przepis art. 17g ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi bowiem, że jeżeli umowa leasingu finansowego spełnia warunki określone w art. 17f ust. 1 ustawy i po upływie podstawowego okresu umowy finansujący przenosi na korzystającego własność środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych będących przedmiotem tej umowy, to przychodem ze sprzedaży środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży, także wtedy, gdy odbiega ona znacznie od ich wartości rynkowej.

Unormowań tych nie można rozumieć także w ten sposób, że, jak błędnie uważa Spółka, zawarcie umowy sprzedaży jest tylko wtedy uzasadnione, gdy w okresie podstawowym umowy leasingu nie nastąpiła spłata wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Przytoczone unormowanie art. 17g ust. 1 pkt 1 ustawy oznacza przede wszystkim, że cena po jakiej następuje nabycie przedmiotu leasingu może być dowolnie ustalona przez strony i odmiennie niż w przypadku leasingu operacyjnego nie znajduje zastosowania wymóg określenia hipotetycznej wartości netto, ograniczającej dolną granicę tej ceny.

Niezasadna jest więc obawa, że mogłoby nastąpić określenie Spółce przez organ podatkowy przychodu w wysokości wartości rynkowej zbywanych rzeczy.

Należy jednak zauważyć, nie kwestionując swobody kontraktowej stron stosunków gospodarczych, iż przepis art. 17g ust. 1 pkt 1 ustawy podatkowej dotyczy skutków podatkowych w sytuacji przeniesienia własności przedmiotu leasingu na korzystającego poprzez umowę sprzedaży.

Przedmiotowa interpretacja co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskującą i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.