AE2/0681/6/GDC/10/5109 - Oddział spółki europejskiej jako podatnik akcyzy w Polsce.

W związku z sygnałami o problemach, jakie pojawiły się z rejestracją w bazie SEED danych identyfikacyjnych podmiotów działających jako spółki europejskie, z siedzibą statutową w innym niż Polska państwie UE, którym wydawane są zezwolenia na wykonywanie w Polsce działalności w zakresie podatku akcyzowego, Departament Podatku Akcyzowego i Ekologicznego (AE) Ministerstwa Finansów uprzejmie prosi o zapoznanie podległych urzędów celnych z następującymi wyjaśnieniami:

Problematyka spółek europejskich zasadniczo uregulowana została w rozporządzeniu Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz. Urz. WE L 294 z 10 listopada 2001, s. 1), stosowanym wprost (tj. bez implementacji do polskiego porządku prawnego) oraz w ustawie z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej (Dz.U. Nr 62, poz. 551 ze zm.), która określa powstanie, organizację i działanie spółki europejskiej w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu nr 2157/2001/WE.

Stosownie do art. 1 ust. 1 i ust. 3 rozporządzenia nr 2157/2001/WE spółka może zostać zawiązana w obrębie terytorium Wspólnoty w formie europejskiej spółki akcyjnej (Societas Europaea lub SE) na warunkach i w sposób określony przez to rozporządzenie. Spółka europejska posiada osobowość prawną.

Z artykułu 10 ww. rozporządzenia wynika, że z zastrzeżeniem przepisów tego rozporządzenia, spółkę europejską (SE) traktuje się w każdym państwie członkowskim tak jak spółkę akcyjną, utworzoną zgodnie z prawem państwa członkowskiego, w którym ma ona swoją statutową siedzibę. Spółka europejska z siedzibą statutową w Polsce traktowana będzie jak krajowa spółka akcyjna, z odmiennościami wynikającymi z ww. przepisów.

Spółka europejska posiadająca siedzibę statutową w państwie członkowskim, innym niż Polska, będąc osobą prawną z siedzibą za granicą (osobą zagraniczną) i wykonującą działalność gospodarczą za granicą, wypełnia definicję przedsiębiorcy zagranicznego z art. 5 pkt 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j.: Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.).

Stosownie do postanowień art. 85 ust. 1 tej ustawy dla wykonywania działalności gospodarczej na terytorium RP przedsiębiorcy zagraniczni mogą, na zasadzie wzajemności, o ile ratyfikowane umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, tworzyć oddziały z siedzibą na terytorium RP. Z kolei w myśl art. 5 pkt 4 oddział jest wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie częścią działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności.

W świetle kolejnych przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, określających status prawny tworzonych w Polsce oddziałów przedsiębiorców zagranicznych, można przyjąć, że oddział przedsiębiorcy zagranicznego jest odrębną od tego przedsiębiorcy jednostką organizacyjną, o czym świadczy m.in. wynikający z art. 88 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej obowiązek wpisu nowo tworzonego oddziału do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Taki oddział będzie funkcjonował w Polsce pod nazwą przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy z dodaniem wyrazów "oddział w Polsce".

Reasumując, oddział przedsiębiorcy zagranicznego nie posiada odrębnej osobowości (podmiotowości) prawnej w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, a podstawą jego aktywności jest osobowość prawna przedsiębiorcy zagranicznego, jest on jednak wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie częścią działalności gospodarczej. W świetle art. 13 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej osoby zagraniczne z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz osoby zagraniczne z państw niebędących stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy.

Zatem zezwolenia przewidziane w przepisach ustawy o podatku akcyzowym, w tym m.in. na prowadzenie składu podatkowego, powinny być wydawane nie na zarejestrowaną za granicą spółkę europejską, ale na jej oddział utworzony w kraju. Nie powinno być problemów z rejestracją takiego podatnika w bazie SEED, gdyż siedziba zlokalizowanego w kraju oddziału będzie możliwa do powiązania z określonym województwem na terytorium kraju. Ponadto uznanie za podatnika akcyzy oddziału spółki, uprawnionego do uzyskania konkretnego zezwolenia, nie będzie powodowało potencjalnych problemów związanych z ustaleniem właściwości miejscowej organów podatkowych w zakresie akcyzy (np. w sytuacji prowadzenia przez podatnika dwóch lub więcej składów podatkowych).