6536/2016 - Wdrożenie projektu "Uczeń zdolny"
Pismo z dnia 25 października 2016 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej 6536/2016 Wdrożenie projektu "Uczeń zdolny"
W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany był w okresie od 1 lutego 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. projekt pn. "Opracowanie i wdrożenie kompleksowego systemu pracy z uczniem zdolnym".
Celem strategicznym projektu było opracowanie i wdrożenie kompleksowego systemu pracy z uczniem zdolnym. Służyło temu m.in. wprowadzenie zmian legislacyjnych oraz metodycznych, jak również analiza istniejącego systemu, w tym dotycząca organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad.
Poniżej przedstawiam główne efekty dotyczące działań podejmowanych w ramach realizacji ww. projektu systemowego, osiągnięte w okresie od 1 lutego 2010 r. do 31 grudnia 2014 r.
1. Organizacja olimpiad:
* przeprowadzenie pilotażowych olimpiad dla uczniów gimnazjów z matematyki, języka angielskiego, informatyki oraz języka hiszpańskiego oraz opracowanie materiałów - zestawów zadań konkursowych;
* wprowadzenie w 2014 r. do systemu prawnego olimpiad dla uczniów gimnazjów 1 ;
- przygotowana nowelizacja rozporządzenia miała na celu stworzenie warunków prawnych, umożliwiających uczniom gimnazjów udział w zawodach wiedzy na szczeblu ogólnopolskim, które w myśl art. 22 ust. 8 ustawy z dnia 7 września o systemie oświaty 2 powinny służyć odkrywaniu i rozwijaniu uzdolnień uczniów, pobudzaniu twórczego myślenia, wspomaganiu zdolności stosowania zdobytej wiedzy w praktycznym działaniu oraz wszechstronnego rozwoju uczniów także na trzecim etapie edukacji.
* przeprowadzanie olimpiad z matematyki, języka angielskiego, informatyki w roku szkolnym 2014/2015 oraz 2015/2016 3 .
2. Opracowanie 18 poradników dla nauczycieli, rodziców oraz innych osób zaangażowanych w proces pracy z uczniem zdolnym, obejmujących metody i formy pracy oraz wskazówki i propozycje indywidualizacji w pracy z uczniem zdolnym na lekcjach i w zajęciach pozalekcyjnych. Wydano łącznie 371 500 powyższych poradników.
3. Opracowanie 3 modeli pracy z uczniem zdolnym - od diagnozy przez organizację kształcenia po ewaluację efektów na trzech etapach kształcenia oraz zestawienie raportów dotyczących systemu pracy z uczniem zdolnym.
4. Opracowanie narzędzia diagnostycznego - Test Uzdolnień Wielorakich dla I oraz II etapu edukacyjnego:
* test Uzdolnień Wielorakich dla uczniów klas I-III szkoły podstawowej do zastosowania przez nauczycieli szkół podstawowych;
* test Uzdolnień Wielorakich dla uczniów klas IV-VI szkoły podstawowej do zastosowania przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne;
* materiały merytoryczne opisujące istotę koncepcji, właściwości testów oraz sposoby wspomagania uczniów uzdolnionych w rozwoju.
5. Utworzenie Sieci Szkół Odkrywców Talentów oraz Miejsc Odkrywania Talentów - do Sieci aktualnie należy 2407 szkół.
6. Stworzenie zasobów edukacyjno-multimedialnych z zakresu edukacji społecznej dla I, II i III etapu edukacyjnego. Każdy pakiet edukacyjny składa się ze scenariuszy oraz materiałów pomocniczych (kart pracy, materiałów dla uczniów) oraz zasobów multimedialnych (gier edukacyjnych, filmów lub słuchowisk). Materiały edukacyjne umożliwiają: wspomaganie rozwoju, wychowania i kształcenia uczniów, w tym uczniów zdolnych w obszarze dotyczącym edukacji społecznej także z uwzględnieniem treści zawartych w podstawie programowej w zakresie edukacji społecznej, uzyskanie przez uczniów określonej wiedzy i umiejętności, w tym poszerzanie tej wiedzy z zakresu umiejętności społecznych.
7. Przeprowadzanie 8 konferencji i seminariów konsultacyjnych dotyczących zagadnień oraz pracy z uczniem zdolnym. Celem konferencji i seminariów było podnoszenie kompetencji pracowników systemu oświaty w powyższym zakresie oraz zaprezentowanie dobrych praktyk w pracy z uczniem zdolnym.
Dodatkowo przeprowadzono 18 konferencji promocyjno-informacyjnych na temat nowego modelu pracy z uczniem zdolnym oraz spotkania międzynarodowe (2) i 4 seminaria.
8. W ramach projektu wydano również 105 595 sztuk materiałów informacyjno-promocyjnych dotyczących pracy z uczniem zdolnym.
Wskazane powyżej efekty projektu, a także inne materiały dotyczące pracy z uczniem zdolnym są dostępne na stronie https://www.ore.edu.pl/uczen-zdolny.
Dodatkowo, poza zakończonym projektem realizowanym przez Ośrodek Rozwoju Edukacji, Ministerstwo Edukacji Narodowej wspiera systemowo uczniów zdolnych, organizując otwarty konkurs ofert dla organizacji pozarządowych w ramach realizacji zadania publicznego "Program pomocy wybitnie uzdolnionym uczniom".
Co roku MEN przeznacza środki w wysokości 600 tys. zł w formie dotacji na realizację ww. programu i przekazuje ją wykonawcom wyłonionym w ramach otwartego konkursu ofert w trybie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie 4 . Celem konkursu jest wybór najkorzystniejszych ofert na realizację ogólnopolskiego programu pomocy wybitnie uzdolnionym uczniom. Realizowany program jest skierowany do uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych ze wszystkich województw, z następującymi uzdolnieniami:
* akademickimi, tj. w uczeniu się przedmiotów szkolnych odpowiadających gałęziom wiedzy,
* artystycznymi,
* technicznymi,
* sportowymi i motorycznymi,
* społecznymi, wykazującymi talent przywódczy lub umiejętności skutecznego rozwiązywania sytuacji społeczności.
Dzięki realizacji projektów uczniowie o wybitnych uzdolnieniach mają szansę na udział w zajęciach naukowo-badawczych na poziomie akademickim, czy realizowania indywidualnych projektów badawczych. Uczniowie o uzdolnieniach artystycznych mają szanse prezentować swoje zdolności, biorąc udział w wystąpieniach na forum publicznym. Ponadto, uczestnictwo w projektach umożliwia budowanie kontaktów między wybitnie uzdolnionymi o podobnych zainteresowaniach z całego kraju.
Odnosząc się do prośby o podanie liczby uczniów objętych projektem "Opracowanie i wdrożenie kompleksowego systemu pracy z uczniem zdolnym", informuję, że ze względu na cel i określone mierniki projektu 5 nie jest możliwe wskazanie liczby uczniów - uczestników pośrednich i bezpośrednich projektu.
Natomiast z dostępnych, przekazanych przez organizatorów do MEN danych dotyczących olimpiad pilotażowych, organizowanych w latach objętych projektem wynika, że każdego roku brało w nich udział średnio ponad 28 tys. uczniów. W roku szkolnym 2014/2015, po wprowadzeniu olimpiad do systemu prawnego, liczba uczestników olimpiad zwiększyła się do ponad 35 tys. uczniów.
Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia z dnia 29 stycznia 2002 r. w sprawie organizacji oraz sposobu przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad (Dz. U. z 2002 r. Nr 13, poz. 125).
(Dz. U. z 2015 r., poz. 2156 z późn. zm.).
Kontynuacja projektu nastąpiła poprzez ogłoszenie i rozstrzygnięcie w 2016 konkursu na organizację olimpiad dla uczniów gimnazjów z matematyki, języka angielskiego, języka polskiego, historii oraz informatyki na lata 2016-2019. W latach 2016-2016 nie będzie organizowana olimpiada z języka polskiego dla gimnazjalistów z powodu braku oferenta.
Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.
wskazane powyżej jako główne efekty projektu